Διερευνώντας την ταυτότητα του τόπου: Συνέπεια και αντιφάσεις στο πολιτισμικό τοπίο της Σπάρτης

Μπουλουγούρα, Κατερίνα; Boulougoura, Cathrene

dc.contributor.author	Μπουλουγούρα, Κατερίνα	el
dc.contributor.author	Boulougoura, Cathrene	en
dc.date.accessioned	2018-06-21T07:20:49Z
dc.date.available	2018-06-21T07:20:49Z
dc.date.issued	2018-06-21
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/47097
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.8260
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου : Πολεοδομία - Χωροταξία (Κατ. Β')	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Σπάρτη	el
dc.subject	Ανάδειξη πολιτιστικής ταυτότητας	el
dc.subject	Διαδρομές πολιτιστικών αφηγήσεων	el
dc.subject	Τοπία	el
dc.subject	Μνήμη	el
dc.subject	Sparta	en
dc.subject	Enhancement of cultural identity	en
dc.subject	Narrative itineraries network	en
dc.subject	Landscape heritage	en
dc.subject	Memory	en
dc.title	Διερευνώντας την ταυτότητα του τόπου: Συνέπεια και αντιφάσεις στο πολιτισμικό τοπίο της Σπάρτης	el
dc.title	Investigating the place identity: Consistency and contradictions concerning the cultural landscape of Sparta	en
heal.type	masterThesis
heal.classification	Αρχιτεκτονική τοπίου	el
heal.classification	Πολιτιστική ταυτότητα	el
heal.classification	Πολιτιστική διαχείριση	el
heal.classification	Landscape architectural projects	en
heal.classification	Intangible cultural heritage	en
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/6abeda5abe16cdc915cc74ec59cab5f756f9719f
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/3e2b46e752d8f0a4d0762854891c6adf35b26581
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/d5e915c0079ec4f015b97ef7b7afb801de693da0
heal.classificationURI	http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh97005450
heal.classificationURI	http://skos.um.es/unescothes/C02037
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2018-02-26
heal.abstract	Η παρούσα εργασία αποτελεί μια προσπάθεια συνθετικής ανάγνωσης και συγχρόνως ανάδειξης της πολιτιστικής και πολιτισμικής ταυτότητας της πόλης της Σπάρτης. Η βάση της προσέγγισης έγκειται στο γεγονός πως η πολιτιστική ταυτότητα ενός τόπου δεν αντιστοιχεί σε μια δεδομένη για όλους σταθερά αλλά συγκροτείται ως διαδικασία σύνθεσης διαφορετικών ιδεολογικών κατασκευών και οικειοποιήσεων οι οποίες χαρακτηρίζουν μόνιμα τη συσχέτιση τόπου με αντίστοιχες πολιτικές διεκδικήσεις. Η δυνατότητα ωστόσο ανάπτυξης πολλαπλών ερμηνειών συχνά υποβαθμίζεται στα πλαίσια επικράτησης μιας κυρίαρχης αφήγησης. Στη σύγχρονη εποχή, η προώθηση μιας πολιτιστικής “επωνυμίας” ενός τόπου επιδιώκεται επιτακτικά για οικονομικούς λόγους. Υπό αυτούς τους όρους ωστόσο συχνά διαμορφώνεται μια εντατική αναπαραγωγή μονοδιάστατων κυρίαρχων προτύπων-στερεότυπων εξαιτίας της ανάγκης για μια γρήγορη αφομοίωσης εμπορικών μηνυμάτων. Στην περίπτωση της Σπάρτης η εφαρμογή μιας κερδοσκοπικής αντίληψης συνδυασμένης ακόμα και με μια αδιαφορία ή αδυναμία των φορέων της πολιτείας, εντείνει την διαμόρφωση μιας μονομερούς πολιτικής οικειοποίησης της ταυτότητας της πόλης στη σύγχρονη πραγματικότητα από ακροδεξιές ομάδες οι οποίες αποδομούν την ιστορική ταυτότητα σε μια απλοϊκή έκφραση φανατικής πολεμικής πρακτικής. Στόχευση της εργασίας τίθεται η παράλληλη διαδικασία ανάδειξης και συγκρότησης της ταυτότητας του συγκεκριμένου τόπου καθώς και της εμβέλειας του πολιτικού και πολιτιστικού πλέγματος μέσα από το οποίο ενεργοποιείται αλλά και ανατροφοδοτεί διαχρονικά στα πλαίσια της διαμόρφωσης του νεότερου δυτικού πολιτισμού. Μέσα από τον συσχετισμό χωρικοτήτων στον σύγχρονο ιστό της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, διαρθρώνονται δίκτυα αφηγήσεων κατά τα οποία επιδιώκεται η ανάδειξη του τρόπου με τον οποίον η εμπειρία του ιστορικού αυτού περιβάλλοντός γίνεται διαχρονικά αντιληπτή, κωδικοποιείται σε τοπιακή προσλαμβάνουσα και αισθητικές αξιολογήσεις, συγκροτώντας με τις υπόλοιπες αντιληπτικές συνθήκες, ιστορικές εκδοχές. Η διερεύνηση εξελίσσεται βάσει εξωτερικών παρατηρήσεων περιηγητών και μη, όχι μόνο επειδή κατά την συγκεκριμένη έρευνα η συγκρότηση της ταυτότητας δεν αναζητείται προς μία “αυθεντική” κατεύθυνση αλλά επίσης λόγω της απουσίας ιδιαίτερων ιστορικών κατασκευών, με την έννοια φυσικών ή νοητικών εγχειρημάτων που θα μπορούσαν να υποδείξουν και να ερμηνεύσουν επεξεργασμένα παράγωγα μιας συλλογικής μνήμης και κατ’ επέκταση μιας ιστορικής ταυτότητας. Ο “κενός” αυτός τόπος συνέβαλε καθοριστικά στην πρόσληψη και διαμόρφωση της εικόνας της τόσο μέσα από εξιδανικευμένους συμβολισμούς όσο και μέσα από τον αντικατοπτρισμό τους στο τοπίο. Η διάρθρωση επομένως των κατά την έρευνα, ζητούμενων δικτύων κατευθύνεται μέσα από την προσέγγιση τριών κυρίαρχων εξιδανικευμένων προσώπων όπως είναι ο νομοθέτης της ιδιότυπης αυτής πολιτείας Λυκούργος, η ηρωική μορφή του Λεωνίδα και το αισθητικό πρότυπο της απόλυτης ομορφιάς την Ωραία Ελένη. Στο εποπτικό τοπίο του Λυκούργου παρουσιάζεται το κεντρικό πλαίσιο νοηματοδοτήσεων μέσα στο οποίο γινόταν διαχρονικά αντιληπτή η ιδέα της Σπάρτης και πως εκ των υστέρων αυτό προβάλλεται παράλληλα στους κανόνες σχηματοποίησης του φυσικού της χώρου. Με διαφορετικό τρόπο εξελίσσεται το αισθητικό τοπίο της Ελένης. Αν και η περιήγηση στο χώρο επανεγράφεται σε πολιτιστικές αξιολογήσεις ωστόσο αυτό συμβαίνει μέσα από μια διαρκή πρόκληση των αισθήσεων σε πρώτο επίπεδο και εντέλει μια διαδικασία ενός επαναπροσδιορισμού κυρίαρχων προτύπων. Τέλος το μνημειακό τοπίο του Λεωνίδα λειτουργεί μέσα από την ανάδειξη της απουσίας ιδιαίτερων συμβολικών κατασκευών η οποία δίνει το χώρο ώστε οι διαστάσεις των συμβόλων να μεγεθύνονται ενώ καθιστά ταυτόχρονα την αναμέτρηση με την διατήρηση μιας συλλογικής μνήμης, προσωπική υπόθεση και ευθύνη. Τα δίκτυα των αφηγήσεων αν και συνιστούν ξεχωριστές ενότητες, παρουσιάζουν ωστόσο και σημεία τομών (το ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος, Μυστράς), ενώ εξελίσσονται συμπληρωματικά με βασική επιδίωξη την ανάδειξη των αντιφατικών διαστάσεων του πολιτιστικού και πολιτισμικού τοπίου του συγκεκριμένου τόπου.	el
heal.abstract	Thesis composes an analysis of the cultural identity and heritage of Sparta in order to bring to view the wide range of its contradictive interpretations that the western culture has created in reference to this historic place. The cultural identity consists of different ideological interpretations and depends on the association of the characteristics of space with political interests and goals, rather than a stable point of view. However, under the pressure of a dominant narrative formation, it is common that the references of differential aspects are left aside. Nowadays, a cultural place branding promotion is requested urgently primarily for economic objectives and it is usually pursued by an intensive repetition of stereotypical public perceptions due to the dizzying speeds of commercial advertisement. The case of Sparta is no exception, a fact that combined with the weakness of local authorities to develop a proper cultural enhancement, increase the sense of political ownership of ancient cultural backround from extreme right-wing groups focusing only in the militarist and fighting aspects of its history. The question that arise is in which way the wide range of the political and cultural references concerning the particular place of the world can be pointed out within the inherent processes of configuration and enhancement of its cultural heritage. Through the narrative correlation of points of interest in the area, the suggested intervention shows how the actual experience of the landscape is evaluated through aesthetic criteria, indicating historical assertations. Mainly thinkers, writers and painters that had passed by this region during 18th and 19th centuries, have been taken into consideration not only because the variety of perspectives is the key issue but also because of the lack of structural or intellectual evidences as creations of a political and cultural community. This emptiness has been always crucial for illustration of the notion of Sparta which has been achieved through symbols and the way that they had been projected to the landscape. Therefore the suggested cultural itineraries networks are been conducted through the re-cognition of three idealized figures as the great legislator of these unique civic institutions Lycurgus was, the glorious hero Leonidas and the paradigm of endless beauty of Helen. The “supervisory grid” of Lycurgus presents the focal points of views through which the perception of the notion of Sparta are modified and the way that process interprets the formation of natural landscape. Through Helen’s “aesthetic” grid, even if the experience of the place is taking into consideration aesthetics assessments, the process is generated by the constant sensory provocation and concludes to a redefinition of dominant references. The “memorial” landscape of Leonidas is activated by the absence of important manufactured memorial structures so that the idealization of symbols can be imaginary endless and at the same time indicates the memory of a common identity as particular personal responsibility. These cultural itineraries network even if can been seen separately, they have a complementary role to each other and use some places in common as nodes to a wider grid of places and perspectives.	en
heal.advisorName	Μωραΐτης, Κωνσταντίνος	el
heal.advisorName	Moraitis, Constantinos	en
heal.committeeMemberName	Μωραΐτης, Κωνσταντίνος	el
heal.committeeMemberName	Στεφάνου, Ιωσήφ	el
heal.committeeMemberName	Θεοδωρά, Παναγιώτα	el
heal.committeeMemberName	Moraitis, Constantinos	en
heal.committeeMemberName	Stefanou, Iosif	el
heal.committeeMemberName	Theodora, Panagiota	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	73
heal.fullTextAvailability	true