Σχεδιασμός γεωγραφικής βάσης δεδομένων για οδικό δίκτυο ως αναπτυξιακό εργαλείο για Ο.Τ.Α. Θεωρία και πράξη

Abstract

Η εργασία αυτή εκπονήθηκε στα πλαίσια του Διεπιστημονικού-Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Περιβάλλον και Ανάπτυξη» σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Νομαρχίας Ανατολικής Αττικής. Αντικείμενο της εργασίας είναι ο σχεδιασμός μιας Χωρικής Βάσης Δεδομένων για οδικό δίκτυο με τη χρήση των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (G.I.S). Η Βάση αυτή θα αποτελεί ένα σύγχρονο αναπτυξιακό εργαλείο για Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με το οποίο θα μπορούν με απλό και σύντομο τρόπο να προσπελάσουν και να διαχειριστούν μεγάλο όγκο πληροφοριών που συσσωρεύεται σταδιακά και αφορά στην οδική υποδομή της χώρας. Σκοπός της εργασίας είναι να δημιουργηθεί ένα βασικό, λειτουργικό εργαλείο που να αξιοποιεί τη χωρική διάσταση της οδικής υποδομής και να είναι απλό στην κατασκευή του και στο χειρισμό του, προκειμένου να συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό των παρεχόμενων υπηρεσιών ενός Ο.Τ.Α.. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται, επίσης, στη σπουδαιότητα ανάπτυξης τέτοιων γεωγραφικών βάσεων δεδομένων στους Ο.Τ.Α για ολοκληρωμένη και αποτελεσματική διαχείριση πληροφοριών που αφορά σε ένα οδικό δίκτυο, αλλά και την αναγκαιότητα εμπλουτισμού και επικαιροποίησης αυτών των βάσεων, με την ταυτόχρονη χρήση της από πολλούς χρήστες και φορείς, που θα είναι ωφέλιμη τόσο στον κρατικό μηχανισμό, όσο και στον πολίτη. Η βασική βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την πραγματοποίηση της εργασίας, αποτελούταν από συγγράμματα και βιβλία σχετικά με τα G.I.S. και τις εφαρμογές τους, του Εργαστηρίου Γεωγραφίας και Ανάλυσης Χώρου, της Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών του Ε.Μ.Π. (βλ. Κουτσόπουλος Κ, 2005, Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών και Ανάλυση Χώρου, β’ έκδοση, εκδ. Παπασωτηρίου, Αθήνα). Επίσης, μελετήθηκαν σημειώσεις του εξ’αποστάσεως σεμιναρίου πάνω στα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών με επιστημονικό υπεύθυνο τον Καθηγητή κύριο Κ. Κουτσόπουλο. Ακόμα, χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές μελέτες για συγκεκριμένα τμήματα του επαρχιακού οδικού δικτύου της Ανατολικής Αττικής, που χορηγήθηκαν από τη Νομαρχία Αν. Αττικής. Ιδιαίτερα σημαντικά για τη μελέτη του θέματος και τη συγγραφή της εργασίας, ήταν αρκετά συμπληρωματικά συγγράμματα και σημειώσεις, τόσο ελληνόγλωσσες, όσο και ξενόγλωσσες, σχετικά τις Χωρικές Βάσεις Δεδομένων (βλ. Στεφανάκης, Ε.,2003, Βάσεις Γεωγραφικών Δδεδομένων και Συστήματα Γεωγραφικών Πληροφοριών, εκδ. Παπασωτηρίου, Αθήνα). Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την ολοκλήρωση της εργασίας, περιελάμβανε τα εξής στάδια: Αρχικά, αφού καθορίστηκε το πρόβλημα, οι στόχοι που επιθυμεί η εργασία να πετύχει και η προσέγγιση που προτείνεται, ξεκίνησε μια βιβλιογραφική ενημέρωση για εμβάθυνση στο αντικείμενο της εργασίας και εμπλουτισμό του θεωρητικού υποβάθρου γύρω από τα Γ.Σ.Π.. Στη συνέχεια, ακολουθεί η υλοποίηση της πρότασης που δίδεται από την εργασία σε συγκεκριμένη εφαρμογή στο επαρχιακό οδικό δίκτυο της Ανατολικής Αττικής. Αφού οριοθετήθηκε το συγκεκριμένο πρόβλημα, άρχισε η συλλογή των απαιτούμενων στοιχείων που θα βοηθούσαν στην επίλυσή του. Τα στοιχεία αυτά ήταν τόσο γεωγραφικά δεδομένα για το οδικό δίκτυο της Ανατολικής Αττικής, όσο και περιγραφικά δεδομένα, προερχόμενα δηλαδή κυρίως από τεχνικές μελέτες διαγράμματα, ΦΕΚ, πίνακες και φωτογραφίες για τμήματα του επαρχιακού οδικού δικτύου για τα οποία υπάρχουν στοιχεία. Η συλλογή των στοιχείων έγινε από αρμόδιους κρατικούς φορείς και από επιτόπιες επισκέψεις στην περιοχή μελέτης. Στη συνέχεια, δημιουργείται μια γεωγραφική βάση στην οποία κάθε τμήμα του οδικού δικτύου χωρίζεται ανά 200 μέτρα με κάποια σημεία. Στα σημεία αυτά εισάγονται ως περιγραφικά δεδομένα όλα τα στοιχεία που έχουν προσυλλεχθεί, όπως αριθμός ρευμάτων κυκλοφορίας στο συγκεκριμένο κομμάτι του οδικού δικτύου, ύπαρξη ή όχι φωτεινών σηματοδοτών κτλ. Σε καθένα σημείο εισάγονται υπερ-σύνδεσμοι (hyperlinks) που παραπέμπουν σε φωτογραφίες από εκείνο το κομμάτι, έγγραφα, δορυφορικές εικόνες και σχετικοί πίνακες. Σε επόμενο στάδιο μετά την επεξεργασία στοιχείων, βρίσκεται η ανάλυση αυτών, όπου τα δεδομένα που έχουν επεξεργασθεί θα δώσουν τις κατάλληλες πληροφορίες, όπως για παράδειγμα, να βρεθεί η εγγύτητα κάποιων τμημάτων του οδικού δικτύου. Τα πρώτα συμπεράσματα που εξήχθησαν από την ολοκλήρωση της εργασίας είναι ότι η κατασκευή μιας γεωγραφικής βάσης δεδομένων με τη χρήση υπερ-συνδέσμων αποτελεί μια καινοτόμο μέθοδο διαχείρισης πληροφοριών ενός οδικού δικτύου. Είναι απλή στην κατασκευή της και στον χειρισμό της, ακόμα και από μη-γνώστες των Γ.Σ.Π. και αδιαμφισβήτητα συμβάλλει στην αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Βεβαίως χρειάζεται ο πλήρης εμπλουτισμός της με στοιχεία στα πλαίσια περισσοτέρων επιπέδων προσέγγισης και να έχει τη δυνατότητα να συσχετίζεται με πολλούς χρήστες από διαφόρους φορείς, έτσι ώστε τελικά να βοηθήσει στην επίλυση σημαντικών προβλημάτων και ερωτημάτων που απασχολούν τη σημερινή κοινωνία σχετικά με το αστικό περιβάλλον, ελπίζοντας ότι θα συμφωνεί με τη φιλοσοφία της Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης.

This project was worked out in the frames of Interdisciplinary-Interdepartmental Program of Postgraduate Studies “Environment and Development” in collaboration with the Directorate of Technical Works of the Prefecture of Eastern Attica. The subject of this project is the planning of a Spatial Database for road network, with the use of Geographic Information Systems (G.I.S). This Database will constitute a modern developmental tool for Local Government, with which, she can with simple and quick way approach and manage a big volume of information that accumulates progressively, concerning the road infrastructure of Greece. The aim of this work is to create a simple and functional tool that will use the spatial dimension of road infrastructure and that it can be simple in his manufacture and in his handling, so that it contributes to the modernisation of services that Local authority provides. Also, the creation of such geographic databases is very important for the Local authority and the necessity of enrichment and actualisation of these databases is stressed, so that this will be beneficial both for the State and the citizens. The basic bibliography that was used for the fulfillment of this project, was constituted by books and notes concerning the G.I.S and their applications, of the Laboratory of Geography and Spatial Analysis, in the Faculty of Rural and Surveying Engineers of N.T.U.A. (cf. (Koutsopoulos,K.,2005, Geographic Systems of Information and Spatial Analysis, 2nd publication, ed. Papasotiriou, Athens). Also, notes of the e-learning seminar on the Geographic Systems of Information with scientific responsible Professor Mr. Koutsopoulos were studied. Also, technical studies were used for the provincial road network of Eastern Attica, that were provided by the Prefecture of Eastern Attica. Particularly many books and notes, both Greek-speaking and foreigns, on Spatial Databases were studied (cf. Stefanakis, E., 2003, Bases of Geographic Data and Systems of Geographic Information, ed. Papasotiriou, Athens). The methodology that was followed for the fulfilment of the assingment, included the following stages: Initially, after the determination of the problem, the objectives that the work wishes to achieve and the description of the proposition, it began a bibliographic briefing and enrichment of theoretical background round G.I.S.. Afterwards, follows the realization of the proposal through an application in the provincial roads Eastern Attica. For this purpose, began the collection of required elements. These elements were geographic data for the roads, and descriptive data, such as technical studies, diagrams and photographs of the roads. The collection of elements came from state institutions and from on the spot visits in the region of study. Afterwards, a geographic database is created in which each department of road network is separated every 200 metres with certain points. In this points all elements collected were imported, such as the number of currents of circulation in the road, the existence or no of traffic lights etc. In each point hyperlinks are imported that refer in photographs of that point of the road, satellite images, documents and relative tables. I a next stage begin the analysis of the data, from where the user can take all the usefull information. For example, a spatial selection between roads can take place, like which roads were reconstruct more recently, or how to find the proximity of a point, line or surface with a road. The results of application show that this spatial database, constitutes a useful tool for the Prefecture of Eastern Attica, in order to come through with the accumulated data for the provincial road network in this region. The first conclusions that were exported, show that the manufacture of geographic database with the use of hyperlinks, constitutes a new method of management information considering roads. It is simple in its manufacture and handling, even from non experts in the G.I.S and without a doubt, contributes in the upgrade of role of Local Government. Of course it needs an enrichment with more elements and it has the possibility of be connected with a lot of users from various institutions, so finally it helps in the resolution of important problems and questions that occupy the current society with regard to the urban environment, hoping that it will agree with the philosophy of Worth-living Intergratied Development.