Μελέτη της εξέλιξης του προσφυγικού οικισμού της Νέας Φιλαδέλφειας με χρήση μεθόδων Γεωπληροφορικής

Abstract

Σκοπός αυτής της μεταπτυχιακής εργασίας είναι να ανιχνεύσει μέσα από το πρίσμα της γεωπληροφορικής και των ποικίλων μεθόδων της, τις διαχρονικές μεταβολές που συνέβησαν μέσα και γύρω από τον προσφυγικό οικισμό της νέας Φιλαδέλφειας.. Η εργασία εστιάζει ιδιαίτερα στον τρόπο που κατάφερε να επιβιώσει ένας οικισμός που δημιουργήθηκε υπό ιδιαίτερες πολιτικές συγκυρίες και κοινωνικές ζυμώσεις, στις αλλαγές του χρόνου αλλά και στο είδος αλληλεπίδρασης με τα κύματα μαζικής αστικοποίησης της μεταπολεμικής Αττικής τόσο σε πολεοδομικό όσο και σε ανθρωπογεωγραφικό επίπεδο. Μέσω των γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών επιχειρείται η οπτικοποίηση μιας πολυσύνθετης πραγματικότητας σε χωρική πληροφορία. Η εργασία διαρθρώνεται σε 3 κύρια μέρη. Στο πρώτο συμπεριλαμβάνεται η εξέταση του πολιτικού, κοινωνικού και οικιστικού – πολεοδομικού πλαισίου μέσα στο όποιο δημιουργήθηκε ο οικισμός. Εδώ αναλύονται έννοιες που παίζουν κύριο ρόλο στην μετέπειτα πορεία του οικισμού όπως είναι η ανθρωπογεωγραφία της προσφυγικής εγκατάστασης, η τυπολογία της προσφυγικής κατοικίας και ο θεσμός της κοινωνικής στέγασης στην Ελλάδα. Στο δεύτερο μέρος εκτυλίσσεται η πολεοδομική ιστορία του οικισμού στο πέρασμα του χρόνου και καταγράφεται το πώς επηρέασε και το πώς επηρεάστηκε ο οικισμός από την σύγχρονη ελληνική αστική πόλη και το νέο γεωγραφικό πλαίσιο που αυτή ανέδειξε. Εντοπίζονται τα προβλήματα αυτής της αλληλεπίδρασης και οι αιτίες που οδήγησαν στην σημερινή πραγματικότητα. Τέλος στο 3ο μέρος, επιχειρείται μέσω της γεωπληροφορικής και πιο συγκεκριμένα των γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών, η αποτύπωση και η οπτικοποίηση των χωρικών μεταβολών, εστιάζοντας κυρίως στον εντοπισμό του βαθμού προσαρμογής του οικισμού στην σύγχρονη πραγματικότητα και στην αντοχή του να διατηρήσει τα ιδιαίτερα στοιχεία του τόσο σε πολεοδομικό όσο και σε γεωγραφικό επίπεδο. Η απόδοση γίνεται σε χάρτες που ολοκληρώνουν την γεωγραφική ανάλυση που προηγήθηκε και βοηθούν άμεσα στην εξαγωγή συμπερασμάτων για την γεωγραφική πραγματικότητα του οικισμού.

The purpose of this postgraduate thesis is to interpret through geoinformatics and its various methods the spatial changes that happened inside and around the refugee settlement of New Filadelfia, Athens. Specific focus is placed on how a refugee camp that was built under very special political and social circumstances managed to survive through the changes of time. Another aspect that is being looked into is the interaction with the massive urbanization of post war Athens and how that reflects upon the geography of the settlement. With the use of geographical information systems a visualization of geographical reality into spatial information is attempted. The thesis is divided in 3 main parts. The first part describes the social / economical frame in which the settlement was created. Here emphasis is placed on concepts such as the human geography of the refugee settlement, the typology of the buildings that the refugees lived in and the statute of social sheltering in Greece. In the second part the urban history of Nea Filadelfia is described thoroughly. Research focuses on how the settlement interacted with the modern city of Athens and the various trends in city planning over the years. The roots of today’s problems can be traced here. In the third and last part, geographical information systems are used so that the visualization of spatial change of the settlement can be achieved. Mapping is used to complete the geographical analysis and exclude conclusions for the current state of the settlement and its possible future.