Η προβολή των γενετικά τροποποιημένων τροφών και καλλιεργειών από τα έντυπα μέσα ενημέρωσης

Abstract

Στην παρούσα εργασία εξετάζεται το γενικό ερώτημα τού πως αντιμετωπίζεται το θέμα των γενετικά τροποποιημένων τροφών και καλλιεργειών από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα κυρίαρχα πλαίσια μέσα στα οποία κινούνται οι ιστορίες που περιγράφουν. Το κύριο πραγματολογικό υλικό προέρχεται από τα ένθετα ημερήσιων εφημερίδων μεγάλης κυκλοφορίας. Τα συγκεκριμένα ερευνητικά ερωτήματα που τέθηκαν εστιάζουν στην μεταβολή του ενδιαφέροντος των άρθρων των ένθετων των εφημερίδων Το Βήμα, Ελευθεροτυπία, Η Καθημερινή και Η Αυγή, γύρω από το εξεταζόμενο ζήτημα, κατά το χρονικό διάστημα Ιανουάριος 2003- Μάιος 2009. Το ενδιαφέρον αυτό μετρήθηκε βάση της χρήσης συγκεκριμένων ομάδων λέξεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν διαφορετικές πτυχές του θέματος. Η μέθοδος ανάλυσης η οποία υιοθετήθηκε είναι αυτή της ανάλυσης περιεχομένου ποιοτικών δεδομένων, όπου τα «ποιοτικά δεδομένα» αποτελούνταν από άρθρα και το «περιεχόμενο» αναλύθηκε κωδικοποιώντας τα άρθρα στις λέξεις που τα απαρτίζουν και σχετίζονται με το θέμα των γενετικά τροποποιημένων. Προκειμένου να επιτευχθεί το παραπάνω, εφαρμόσθηκε η μεθοδολογία της ανοικτής και της αξονικής κωδικοποίησης και η περαιτέρω χρήση του λογισμικού πακέτου NVivo 7, ειδικού για την ανάλυση κειμένων. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης δείχνουν ότι (1) το ενδιαφέρον του τύπου και η ενασχόληση του με το θέμα των γενετικά τροποποιημένων εμφανίζει περιοδικότητα, (2) το θέμα απασχόλησε τον τύπο κυρίως κατά τα έτη 2003 και 2008 και (3) διαφορετικά έντυπα προσδίδουν μέγιστη προσοχή στις πτυχές του θέματος που σχετίζονται κυρίως με την επιστήμη και περιβάλλον και την υγεία και ασφάλεια, σε διαφορετικά έτη.

The present study negotiates the general question of how the genetically modified food and crops issue is treated by the mass media and the dominant frames of the stories they recount. The material analyzed, originated from supplements of high circulation Greek newspapers. Specific questions were addressed, focusing on the interest and attention articles in the supplements of the national Greek newspapers Vima, Eleferotypia, Kathimerini and Avgi show towards GM food and crops during the years 2003-2009. The changes in the demonstrated attention were estimated based on the use of specific group of words, representing different aspects of the issue. The analysis method adopted was content analysis of qualitative data, where “qualitative data” consisted of articles and “content” was analyzed using words present in the articles and related to the GM issue. Analysis was performed with open and axial coding processes. Visualization of the results was achieved by using the NVivo 7 program. The results suggested that (1) the interest on the GM food and crops issue had periodic occurrence, (2) the GM issue attracted the attention of the Greek newspapers mainly in the years 2003 and 2008 and (3) the attention was greater on the science-environment and the health-safety aspects.