heal.abstract |
Η λειτουργία κτηνοτροφικών μονάδων υψηλής δυναμικότητας (CAFOs-IHFOs) έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή μεγάλης ποσότητας ζωικών, υγρών και στερεών αποβλήτων καθώς επίσης και την εκπομπή πολλών αέριων ρύπων τα οποία μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα ρυπάνσεως, μόλυνσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος.
Από τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται ο κυριότερος είναι το αμμωνιακό άζωτο (ΝΗ3-Ν), η επίδραση του οποίου στο περιβάλλον έχει επιπτώσεις, όπως οξίνιση του εδάφους και των επιφανειακών υδάτων, ευτροφισμό οικοσυστημάτων, αυξημένη ευπάθεια των φυτών και επίδραση στις ατμοσφαιρικές διεργασίες.
Πολλές εργασίες έχουν γίνει σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λειτουργίας κτηνοτροφικών μονάδων μεγάλης δυναμικότητας. Ωστόσο, ελάχιστες αναφέρονται σε Μεσογειακού τύπου οικοσυστήματα και ειδικότερα της Ελλάδος. Τα εδάφη στο Μεσογειακό χώρο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, είναι ως επί το πλείστον ουδέτερα ή ελαφρώς αλκαλικά,με εντόνως διαρρηγμένα βραχώδη υποστρώματα.
Στα εδάφη με pH άνω του 7, το αμμωνιακό άζωτο διαφεύγει ευκολότερα στην ατμόσφαιρα και με αυτόν τον τρόπο αποτρέπεται η εδαφική συσσώρευση αζώτου.
Όμως είναι πολύ πιθανόν η εικόνα αυτή να ανατρέπεται όταν η ποσότητα του εναποτιθέμενου ΝΗ3-Ν είναι υψηλή. Σημαντικές φυσικοχημικές παράμετροι που καθορίζουν την ποιότητα του εδάφους είναι το pH και η ηλεκτρική αγωγιμότητα. Οι παραπάνω παράμετροι μεταβάλλονται έπειτα από την ατμοσφαιρική εναπόθεση ΝΗ3-Ν στο έδαφος.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία μελετάται η ρύπανση του επιφανειακού εδάφους που γειτνιάζει με εντατική χοιροτροφική βιομηχανική μονάδα στον Πισσώνα Ευβοίας, 12,5 km ΒΑ της Χαλκίδας, σε υψόμετρο 145-168 m κατ’ απόλυτη τιμή και σε έδαφος ασβεστολιθικό. Για τις ανάγκες της εργασίας συλλέχτηκαν 22 δείγματα επιφανειακού εδάφους, στις 24 Ιουνίου 2014, σε διάφορες αποστάσεις από τις εγκαταστάσεις της Βιομηχανικής Μονάδας και στην πλειοψηφία τους με βάση τον προσανατολισμό των ανέμων που επικρατούν στην περιοχή (ΒΑ άνεμοι μέσης έντασης). Τα δείγματα ομαδοποιηθήκαν με κριτήριο την απόστασή τους και τον προσανατολισμό τους από τους τρεις (3) κυρίως χώρους των κτηριακών εγκαταστάσεων (Επεξεργασία και Σφαγεία, Στάβλοι, Βιολογικός Καθαρισμός). Για την εξαγωγή συμπερασμάτων μετρήθηκαν οι συγκεντρώσεις του ανταλλάξιμου ανόργανου αζώτου (NH4+-N, NO3--N), καθώς και οι τιμές του Ph και της ηλεκτρικής αγωγιμότητας.
Τα πιο ενδιαφέροντα συμπεράσματα που εξήχθησαν από την συγκεκριμένη εργασία είναι τα εξής:
Οι υψηλές εκπομπές ΝΗ3-Ν από τα CAFOs, οδηγούν σε υψηλές εδαφικές συγκεντρώσεις ανταλλάξιμου ανόργανου αζώτου πλησίον των ορίων της μονάδας και με βάση τον προσανατολισμό των ανέμων μέσω της διαδικασίας της ξηρής ή/και υγρής εναπόθεσης του ΝΗ3-Ν.
Η νιτροποίηση του ΝΗ4+-Ν, η οποία λαμβάνει χώρα μετά από την εναπόθεση του εκπεμπόμενου ΝΗ3--Ν, προκαλεί μείωση του επιφανειακού εδαφικού pH. Επίσης η συσσώρευση του ΝΗ4+-Ν και NO3—Ν είναι ο κύριος λόγος της αύξησης της ηλεκτρικής αγωγιμότητας του επιφανειακού εδάφους.
Δεδομένου ότι τα εδάφη με pH άνω του 7 αποβάλουν αμμωνία, εξάγεται το συμπέρασμα ότι το κρίσιμο όριο της ατμοσφαιρικής εναπόθεσης ΝΗ3-Ν, πέραν του οποίου η ρυθμιστική ικανότητα των ασβεστολιθικών εδαφών αναστέλλεται, έχει ξεπεραστεί.
Σημαντικότερη πηγή ρύπανσης είναι οι κτηριακές εγκαταστάσεις των Στάβλων όπου συναντάμε σε γενικές γραμμές τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε ανόργανο άζωτο και τις μεγαλύτερες τιμές ηλεκτρικής αγωγιμότητας. |
el |