heal.abstract |
Με την παρούσα εργασία επιχειρείται η διερεύνηση της επιρροής και επίδρασης της
πολυλειτουργικής δραστηριότητας της αμπελοκαλλιέργειας διαμέσου του χρόνου, της
ασκούμενης εθνικής και κοινοτικής αγροτικής πολιτικής, στον τόπο και τον κόσμο του
νησιού της Σαντορίνης, καθώς και της αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασης των
συνιστωσών της, μεταξύ τους, αλλά και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του τόπου, με στόχο
την ολοκληρωμένη ανάπτυξη της περιοχής με κέντρο τον άνθρωπο και την ευημερία του,
σύμφωνα με τις ρεαλιστικές αρχές της «Αξιοβίωτης Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης»1
Ο αμπελώνας της Σαντορίνης αποτελεί σημαντικό αμπελότοπο της χώρας και
παρουσιάζει ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά ως προς το μέγεθος του, (ο μεγαλύτερος
αμπελώνας στον νησιωτικό χώρο της χώρας μας), την ιστορική του σημασία (ο αρχαιότερος
αμπελώνας της Ευρώπης), με μεγάλο αριθμό γηγενών ποικιλιών αμπέλου που
διαφυλάχθηκαν και διατηρήθηκαν στο ηφαιστειακό έδαφός του νησιού, ιδιαίτερες
καλλιεργητικές τεχνικές που αναπτύχθηκαν λόγω των εδαφολογικών ιδιοτήτων και για την
μείωση των επιπτώσεων από τους κλιματικούς παράγοντες της περιοχής, παραγωγή
ποιοτικών οίνων που αποτελούν πρεσβευτή της αγροτικής παραγωγής του νησιού και της
χώρας και προσελκύει το ενδιαφέρον των τουριστών, σημαντικό αριθμό οινοποιείων που τα
περισσότερα αποτελούν εξέλιξη υφιστάμενων οικογενειακών «κανάβων», έντονο
ενδιαφέρον των καλλιεργητών του που εκδηλώνεται με την ύπαρξη μεγάλου αριθμού
συνεταιρισμών και την σχεδόν καθολική συμμετοχή τους στα προγράμματα και τις δράσεις
του αμπελουργικού τομέα.
Εν τούτοις μόνο ένας μικρός αριθμός καλλιεργητών φαίνεται να ασχολείται κατά κύριο
επάγγελμα με την γεωργία, σε μεγάλο βαθμό το εισόδημα από την αμπελουργική
δραστηριότητα είναι άμεσα συνδεδεμένο με το ύψος των κοινοτικών ενισχύσεων και των
καταβολών στήριξης, ενώ υπάρχει αναπτυγμένη πολυδραστηριότητα συνδυασμένη κυρίως
με τον τουρισμό.
1 αξιοβίωτη ολοκληρωμένη ανάπτυξη, δηλαδή μιας ταυτόχρονα οικονομικής, κοινωνικής, πολιτικής,
πολιτισμικής και κατάλληλα τεχνικής/τεχνολογικής ανάπτυξης, η οποία θα τελείται σε διαλεκτική αρμονία και με
σεβασμό στον άνθρωπο και τις συλλογικότητές του όπως αυτός εντάσσεται ειρηνικά και δημιουργικά στο φυσικό
και πολιτισμικό περιβάλλον, ως αναπόσπαστο μέρος τους και όχι ως κυρίαρχος ιδιοκτήτης, ή εκμεταλλευτής τους
(Ρόκος 2003, 2004)..
4
Σε ότι αφορά στα αποτελέσματα της ασκούμενης αγροτικής πολιτικής στο νησί,
διαπιστώνεται ότι τα εφαρμοζόμενα μέτρα, οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες αποτελούν
κίνητρο για την συνέχιση της αμπελοκαλλιέργειας και ενδυναμώνουν την καλλιεργητική
κατάσταση του αμπελώνα. Ακόμα, αξιοποιούνται οι δυνατότητες προώθησης και
αναγνώρισης των οίνων, ενώ παράλληλα υπάρχει θετική επίδραση στη διατήρηση,
διαφύλαξη και ανάπτυξη του περιβάλλοντος, μέσω των ευκαιριών που δίνονται από την
εφαρμογή των της αγροτικής ανάπτυξης, για την απασχόληση, την βελτίωση της ποιότητας
ζωής, την συγκράτηση του ανθρώπινου δυναμικού (ο πληθυσμός του νησιού σχεδόν
διπλασιάστηκε την τελευταία 20ετία)
Τα προβλήματα που καταγράφονται, στην πλειοψηφία τους είναι κοινά με αυτά άλλων
αμπελουργικών περιοχών, αλλά στην Σαντορίνη παρουσιάζονται εντονότερα και
ενισχύονται από τον νησιωτικό της χαρακτήρα και λόγω του αναπτυγμένου δίπολου
τουρισμού και γεωργίας.
Σε ένα τόσο τουριστικό νησί θα περίμενε κάποιος να βρει έναν υποβαθμισμένο
πρωτογενή τομέα.
Αντίθετα στην Σαντορίνη διαπιστώνεται ιδιαίτερα σημαντική ανάπτυξη της
αμπελουργίας και συνύπαρξη, αλληλεξάρτηση και σύνδεση του τουρισμού και της
αμπελοκαλλιέργειας, παρά τις πιέσεις που δέχεται η γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας
από την τουριστική δραστηριότητα.
Οι σκέψεις που διατυπώθηκαν για την περαιτέρω ανάπτυξη της αμπελοκαλλιέργειας και
την άρση των δυσκολιών, αφορούν στην επίτευξη βέλτιστων αποτελεσμάτων με
ολοκληρωμένη προσέγγιση, κατανόηση της σχέσης όλων των παραγόντων επίδρασης και
σχεδιασμένη παρέμβαση σε κάθε φάση της εξελικτικής του πορείας, με την απόδοση
χαρακτηριστικών πρωτοτυπίας και ελκυστικότητας στα παραγόμενα προϊόντα αλλά και στις
επιδράσεις των δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών, με προσανατολισμό στην ανάδειξη των
συγκριτικών πλεονεκτημάτων της καλλιέργειας, προστασία της γεωργικής γης, ισόρροπη
ανάπτυξη του τουρισμού, διατήρηση και διαφύλαξη της αυθεντικότητας του τόπου. |
el |