Συγγρού Φιξ_ Ο μύθος του νεότερου μνημείου

Ράμμου, Ιωάννα; Rammou, Ioanna

dc.contributor.author	Ράμμου, Ιωάννα	el
dc.contributor.author	Rammou, Ioanna	en
dc.date.accessioned	2015-12-08T09:56:29Z
dc.date.available	2015-12-08T09:56:29Z
dc.date.issued	2015-12-08
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/41758
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.5015
dc.rights	Default License
dc.subject	Μύθος	el
dc.subject	Φαντασιακό	el
dc.subject	Μνημείο	el
dc.subject	Φιξ	el
dc.subject	Monument	en
dc.subject	Fix	en
dc.subject	Imagery	en
dc.subject	Conservation	en
dc.subject	Διατήρηση	el
dc.title	Συγγρού Φιξ_ Ο μύθος του νεότερου μνημείου	el
dc.contributor.department	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου : Σχεδιασμός - Χώρος - Πολιτισμός (Κατ. Α')"	el
heal.type	masterThesis
heal.generalDescription	Στόχο της παρούσας εργασίας αποτέλεσε η διερεύνηση της συγκρότησης του νεότερου και σύγχρονου μνημείου με βάση τους όρους της κοινωνίας, των θεσμών και της αρχιτεκτονικής κοινότητας, με επίκεντρο το κτίριο της πρώην ζυθοποιίας Φιξ, της λεωφόρου Συγγρού, στην Αθήνα. Η επιλογή του συγκεκριμένου κτιρίου ως μελέτης περίπτωσης οφείλεται, πρώτον, στο ιδιόμορφο ιστορικό του, όσον αφορά στο χειρισμό του από τους θεσμούς όταν τέθηκε το ζήτημα της διατήρησης ή κατεδάφισής του, και δεύτερον -και κυρίως- στην ιδιαίτερα έντονη πόλωση των αντιδράσεων που προκάλεσε το γεγονός της μερικής κατεδάφισής του, με την κοινή γνώμη να εκφράζει πρωτοφανή επιθετικότητα απέναντι σε αυτό και τους αρχιτέκτονες να παρουσιάζουν ως «αδιαπραγμάτευτη» την «ανάγκη» να κηρυχθεί ως μνημείο. Η έρευνα οργανώθηκε σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος της εργασίας, παρατίθενται αρχικά τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στον καθημερινό τύπο, παρακολουθώντας την εξέλιξη της «υπόθεσης Φιξ» από την εγκατάλειψη του κτιρίου έως σήμερα, με τη μορφή μιας «αρχαιολογίας» του υπό εξέταση «μνημείου» και μιας παράθεσης των αντιπροσωπευτικότερων απόψεων που εκφράστηκαν από τους ειδικούς-αρχιτέκτονες και από την κοινή γνώμη. Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα χαρακτηριστικά του κτιρίου που διεκδικούν το χαρακτηρισμό του κτιρίου ως μνημείου και αναλύονται τα αποτελέσματα της έρευνας σε σχέση με αυτά. Ως πηγή για την παραπάνω αναζήτηση επιλέγεται ο καθημερινός τύπος, καθώς παρουσιάζει τη στάση και των τριών βασικών ομάδων –της κοινής γνώμης, των επιστημόνων-αρχιτεκτόνων και της πολιτείας– σε μια κοινή πλατφόρμα επικοινωνίας. Επιδιώκεται ο περιορισμός των λημμάτων από τον καλλιτεχνικό τύπο, καθώς προορίζεται για αναγνώστες αντίστοιχων αντιλήψεων και ο -κατά το δυνατόν- παραμερισμός των πολιτικών αποχρώσεων από την πληροφόρηση του καθημερινού τύπου, προκειμένου να παρουσιαστούν οι αντιλήψεις των διάφορων ομάδων γύρω από το ζήτημα. Με βάση τα αποτελέσματα της πρώτης αυτής ενότητας προκύπτουν οι έννοιες-δείκτες που αποσαφηνίζουν τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζεται, στην ουσία, το νεότερο και σύγχρονο μνημείο και οι οποίες αναλύονται στο δεύτερο μέρος της εργασίας. Οι εικόνες που προβάλλονται μέσω των αρχιτεκτονικών ρευμάτων των κτιρίων που διεκδικούν το ρόλο του μνημείου, οι οποίες έχουν ως τελικό παραλήπτη την κοινωνία και αποτελούν συνήθως εκφράσεις του συλλογικού φαντασιακού, αντιμετωπίζονται ως «επιθυμητικές εικόνες» - σύμφωνα με τον όρο του Βάλτερ Μπένγιαμιν (Walter Benjamin)- και αποτελούν κεντρικό ερευνητικό εργαλείο. Το στοιχείο του μύθου βρίσκεται στη βάση της συλλογικής επιθυμίας, αποτελώντας τελικά το δείκτη ο οποίος υποδεικνύει κάθε φορά ποιες αρχιτεκτονικές μορφές και κτίρια θα αποτελέσουν μνημεία. Η έννοια του μύθου εντοπίζεται σε ένα δίκτυο όρων που συνδέονται με αυτήν του μνημείου, όπως η πρόοδος, η φαντασία και η ταυτότητα. Βασικό συμπέρασμα της συνολικής έρευνας αποτέλεσε το γεγονός ότι η μορφή που προβάλλεται μέσω του εκάστοτε αρχιτεκτονικού «ρυθμού» και η οποία προσλαμβάνεται μέσω των κτιρίων από την κοινωνία, συνδέεται με την έννοια του συλλογικού φαντασιακού, το οποίο μεταβαλλόμενο ανά εποχή, μεταβάλλει και τις επιθυμητές εικόνες της κοινωνίας, άρα και του επιθυμητού μνημείου. Μέσω της θεωρητικής έρευνας, το στοιχείο του μύθου, το οποίο εντοπίζεται στην έννοια του φαντασιακού, αναδείχθηκε σε συνιστώσα κεντρικής σημασίας για τη συγκρότηση του μνημείου. Το Φιξ δεν κηρύχθηκε ως μνημείο· χαρακτηρίστηκαν διατηρητέες οι δύο όψεις του. Μια νέα ζωή του κτιρίου, με τη λειτουργία του ως μουσείου, μπορεί να αναπληρώσει το προηγούμενο έλλειμμα που παρουσίαζε στη συλλογική συνείδηση για την ανάδειξή του σε μνημείο. Σε μια τέτοια περίπτωση, το χάσμα που παρουσιάστηκε στο παρελθόν, ανάμεσα στην ιδεολογικοποίηση του Φιξ ως μνημείου-διαθήκης του ιδιοφυούς αρχιτέκτονα Ζενέτου εκ μέρους των «ειδικών» αρχιτεκτόνων και στη μυθική επιθυμία του κοινωνικού φαντασιακού, θα γεφυρωθεί με την υβριδική νέα φύση του κτιρίου ως έκφραση της επιθυμητικής εικόνας του σημερινού φαντασιακού.	el
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2015-07-15
heal.abstract	Στόχο της παρούσας εργασίας αποτέλεσε η διερεύνηση της συγκρότησης του νεότερου και σύγχρονου μνημείου βάσει των όρων της κοινωνίας, των θεσμών και της αρχιτεκτονικής κοινότητας, με επίκεντρο τον ελλαδικό χώρο και συγκεκριμένα το κτίριο της πρώην ζυθοποιίας Φιξ επί της λεωφόρου Συγγρού στην Αθήνα. Η επιλογή του συγκεκριμένου κτιρίου ως μελέτης περίπτωσης οφείλεται, αφενός, στο ιδιάζον ιστορικό του ως αντικειμένου θεσμικών χειρισμών, αφετέρου -και κυρίως- στην ιδιαίτερα έντονη πόλωση των αντιδράσεων που προκάλεσε το γεγονός της μερικής κατεδάφισής του, με την κοινή γνώμη να εκφράζει πρωτοφανή επιθετικότητα απέναντι σε αυτό και τους αρχιτέκτονες να παρουσιάζουν ως αδιαπραγμάτευτη την ανάγκη να κηρυχθεί ως μνημείο. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε ένα πρώτο επίπεδο με την αναζήτηση στον ημερήσιο τύπο των γεγονότων και των θεσμικών ρυθμίσεων που διαμόρφωσαν την αρχαιολογία του κτιρίου και με τη δειγματοληψία αντιπροσωπευτικών απόψεων που διατυπώθηκαν από την κοινή γνώμη και από τους ειδικούς-αρχιτέκτονες. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας οδήγησαν στις έννοιες-κλειδιά, οι οποίες μέσω ενός δεύτερου επιπέδου θεωρητικής διερεύνησης διασαφηνίζουν τη διαδικασία κατασκευής του μνημείου. Η αρχιτεκτονική μορφή που προβάλλεται μέσω του εκάστοτε «ρυθμού» των κτιρίων που διεκδικούν το ρόλο του μνημείου και η οποία προσλαμβάνεται τελικά από την κοινωνία, συνδέεται με την έννοια συλλογικού φαντασιακού, το οποίο μεταβαλλόμενο ανά εποχή, συν-μεταβάλλει την έννοια της επιθυμητικής εικόνας και, κατ’ επέκταση, του επιθυμητού μνημείου. Το στοιχείο του μύθου στη συλλογική επιθυμία αναδεικνύεται σε συνιστώσα κεντρικής σημασίας κατά την πρόσληψη του μνημείου, καθώς συναντάται ως θεμελιώδες στοιχείο σε ένα δίκτυο όρων που αφορούν στη μνήμη. Μεταξύ αυτών, βασικά ερευνητικά εργαλεία αποτέλεσαν οι έννοιες της προόδου, της φαντασίας και της ταυτότητας.	el
heal.sponsor	Η ολοκλήρωση της διπλωματικής εργασίας συγχρηματοδοτήθηκε μέσω του Έργου «Υποτροφίες ΙΚΥ» από πόρους του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού ταμείου (ΕΚΤ) του ΕΣΠΑ, 2007-2013.	el
heal.advisorName	Τουρνικιώτης, Παναγιώτης	el
heal.committeeMemberName	Παρμενίδης, Γιώργος	el
heal.committeeMemberName	Μπελαβίλας, Νίκος	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	92
heal.fullTextAvailability	true