heal.abstract |
Η παρούσα εργασία διερευνά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ορεινοί οικισμοί της Περιφέρειας Ηπείρου ως προς τις μετακινήσεις τους προς τα αστικά κέντρα των Π.Ε. και τις έδρες των Δήμων που ανήκουν. Το θέμα αυτό αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πτυχές του ευρύτερου ζητήματος της απομόνωσης, το οποίο και αποτελεί κύριο γνώρισμα των ορεινών περιοχών.
Αρχικά, βάσει της σχετικής ελληνικής και διεθνούς βιβλιογραφίας, προσεγγίστηκε το ζήτημα της απομόνωσης, σε γενικό επίπεδο και μελετήθηκε, επιπλέον, η απομόνωση ως χαρακτηριστικό των ορεινών περιοχών. Καταγράφηκαν οι συνέπειες της απομόνωσης και αναζητήθηκαν χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Όσον αφορά στις μετακινήσεις στην Περιφέρεια Ηπείρου, η διερεύνηση βασίστηκε στη μελέτη μεταβλητών ταξιδιού και μεταβλητών χωρικής ανάλυσης. Η διαδικασία συλλογής και ανάλυσης στοιχείων ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2015 και ολοκληρώθηκε τον Μάιο του ίδιου χρόνου. Οι μεταβλητές ταξιδιού που μελετήθηκαν είναι: ο χρόνος ταξιδιού, το κόστος ταξιδιού, η απόσταση και η μέση ταχύτητα. Οι μεταβλητές χωρικής ανάλυσης που εξετάστηκαν είναι: το υψόμετρο, οι κλίσεις του εδάφους και η κατηγοριοποίηση των οικισμών σε ορεινούς, ημιορεινούς και πεδινούς. Συνολικά, αναλύθηκαν δεδομένα για 582 οικισμούς της Περιφέρειας Ηπείρου, οι οποίοι αντιστοιχούν στις έδρες όλων των τοπικών κοινοτήτων.
Τα βασικά αποτελέσματα της εργασίας καταχωρήθηκαν σε δύο βάσεις δεδομένων που περιέχουν τιμές από την εξέταση των μεταβλητών ταξιδιού και χωρικής ανάλυσης. Έτσι, έγινε δυνατή η στατιστική τους επεξεργασία. Εντοπίστηκαν οι οικισμοί με τις μεγαλύτερες τιμές χρόνου, κόστους και απόστασης τόσο για τη μετακίνηση από τις έδρες των Π.Ε. όσο και από τις έδρες των Δήμων προς αυτούς. Συσχετίστηκαν οι μεταβλητές ταξιδιού με τις χωρικές μεταβλητές, μελετήθηκε η επίδραση της Εγνατίας οδού στις μεταβλητές ταξιδιού και έγινε σύγκριση της υπάρχουσας κατάστασης - όσον αφορά στη μετακίνηση από τις έδρες των Δήμων προς τους οικισμούς – με την αντίστοιχη υπό τη διοικητική διάρθρωση του συστήματος «Καποδίστριας». Έγινε χαρτογραφική απόδοση των κυριότερων δεδομένων που προέκυψαν.
Βάσει της διερεύνησης που πραγματοποιήθηκε στην παρούσα εργασία προέκυψε ότι όσον αφορά στο ζήτημα του χρόνου, του κόστους μετάβασης, και της απόστασης, οι ορεινοί οικισμοί επιβαρύνονται πολύ περισσότερο ως προς τις μετακινήσεις των κατοίκων τους. Η Εγνατία Οδός συνέβαλε πολύ θετικά στις μετακινήσεις σε ένα μέρος της Περιφέρειας Ηπείρου. Η διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη αύξησε, σε αρκετές περιπτώσεις κατά πολύ, τον απαιτούμενο χρόνο ταξιδιού από και προς τις έδρες των Δήμων. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι οι ορεινοί οικισμοί της Ηπείρου παραμένουν απομονωμένοι. Προκειμένου να ξαναζωντανέψουν και να βελτιώσουν τις αναπτυξιακές τους προοπτικές, πρέπει να βρεθούν τρόποι, ώστε να ξεπεραστούν οι δυσχέρειες ως προς τις απαιτούμενες μετακινήσεις από και προς αυτούς. |
el |