Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις του αστικού δημόσιου χώρου

Κλέμου, Αννίτα

dc.contributor.author	Κλέμου, Αννίτα	el
dc.date.accessioned	2016-07-20T11:20:26Z
dc.date.issued	2016-07-20
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/43191
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.6016
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου : Πολεοδομία - Χωροταξία (Κατ. Β')"	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Δημόσιος χώρος	el
dc.subject	Δημόσια σφαίρα	el
dc.subject	Ενσώματος χώρος	el
dc.subject	Αστικοποίηση	el
dc.subject	Σώμα	el
dc.subject	Proxemics	en
dc.subject	Public space	en
dc.subject	Public sphere	en
dc.subject	Urbanization	en
dc.subject	Embodied space	en
dc.title	Ανθρωπολογικές προσεγγίσεις του αστικού δημόσιου χώρου	el
heal.type	masterThesis	el
heal.secondaryTitle	Το σώμα και ο ενσώματος χώρος	el
heal.generalDescription	Γενικό αντικείμενο του δοκιμίου αποτελεί η διερεύνηση των σχέσεων που αναπτύσσονται ανάμεσα στο ανθρώπινο σώμα, στο δημόσιο βίο (τον οποίο το σώμα διάγει) και τον αστικό δημόσιο χώρο (μέσα στον οποίο το σώμα διάγει τον δημόσιο βίο κατά την διάρκεια της ύπαρξής του).	el
heal.classification	ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ	el
heal.classification	ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ	el
heal.classification	ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ/ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ	el
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/ca04d85f54649c53d4d128d9961f9a287d7ed882
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/2b90c5a4ee16f1e39e3381b90bd69584ffd779b0
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/9fcca7fcef3e36505aee860e03e90afbff998cd6
heal.dateAvailable	2017-07-19T21:00:00Z
heal.language	el	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2016-03-04
heal.abstract	Το παρόν δοκίμιο έρχεται ως απόρροια μιας σειράς εργασιών προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου που ως βασικό κορμό θεματολογίας έχουν την έννοια του δημόσιου χώρου και των ζητημάτων που προκύπτουν από ή οδηγούν σε αυτόν. Έχοντας σαν αφετηρία σκέψης και προβληματισμού το πώς ο δημόσιος χώρος προσδιορίζει και προσδιορίζεται από την ύπαρξη, την κίνηση και την δράση των ατόμων μέσα σε αυτόν, ως αντικείμενο μελέτης τίθεται η διερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στον αστικό δημόσιο χώρο, την δημόσια σφαίρα και το κοινωνικό σώμα. Η εργασία οργανώνεται γύρω από τις τρεις αυτές έννοιες ως ένα τρίπτυχο που ξεδιπλώνεται ανάμεσα στον φυσικό και νοητό χώρο, προσεγγίζοντάς τον μέσα από ένα ανθρωπολογικό πρίσμα. Έτσι, αν θεωρήσουμε ότι ο αστικός δημόσιος χώρος αντιστοιχεί στον φυσικό χώρο και η δημόσια σφαίρα εγγράφεται στον νοητό χώρο, τότε το κοινωνικό σώμα είναι ο διαμεσολαβητής χωρίς τον οποίο οι παραπάνω έννοιες δεν μπορούν να υπάρξουν, είναι το κοινωνικά σωματοποιημένο υποκείμενο ή καλύτερα η σωματοποιημένη διάσταση του κοινωνικού δράστη (Αλεξιάς 2011). Το σώμα εισχωρεί στις χωρικές και κοινωνιολογικές μελέτες αποτελώντας το διακριτό και παράλληλα ενοποιητικό όριο ανάμεσα στον δημόσιο χώρο και τη δημόσια σφαίρα και ταυτόχρονα το απαραίτητο στοιχείο για την ύπαρξή τους. Για τα ερωτήματα της δυναμικής της θεωρίας που επιχειρούνται να απαντηθούν εδώ είναι αναπόφευκτος ο προσανατολισμός προς το πεδίο της επιστήμης της ανθρωπολογίας, στο πλαίσιο όμως της εκκίνησης ενός διαλόγου στον οποίο οι ανθρωπολογικές θεωρίες θα τοποθετηθούν και αναλυθούν στη σχέση τους με εκείνες της γεωγραφίας και της κοινωνιολογίας. Είναι πρακτικά αδύνατο να ασχοληθεί κανείς εξαντλητικά ή έστω ικανοποιητικά με έννοιες και θεωρίες τέτοιου βεληνεκούς στα πλαίσια ενός δοκιμίου, όπως είναι το παρόν. Στόχος είναι να εντοπιστούν και να αναλυθούν κάποιες βασικές έννοιες-κλειδιά, σκιαγραφώντας μέσα από μια βιβλιογραφική επισκόπηση τις πλευρές τους που αποτελούν απαραίτητα θεωρητικά εργαλεία για την ανάπτυξη του αντικειμένου μελέτης, της σχέσης δηλαδή ανάμεσα στον φυσικό και νοητό χώρο ύπαρξης και της θέσης του σώματός μας μέσα στο σχήμα αυτό. Για την ανάλυση του χώρου (οι έννοιες και ερμηνείες του οποίου είναι πολλαπλές και ενίοτε αντικρουόμενες και αντιθετικές καθώς υπάγονται στο εκάστοτε πλέγμα εξουσιών) έχει σημασία ο τρόπος, η σκοπιά και το μέσον μέσω του οποίου κάποιος τον αναγνωρίζει, βλέπει, παρατηρεί και αξιολογεί. Στην παρούσα εργασία ξετυλίγονται μια σειρά από εννοιολογικά ζητήματα που αφορούν τον χώρο, τα οποία, όπως αναφέραμε παραπάνω, προκύπτουν κατά την διάρκεια διερεύνησης των σχέσεων του τρίπτυχου αστικός δημόσιος χώρος, δημόσια σφαίρα και κοινωνικό σώμα. Οι μεταβολές του δημόσιου χώρου, η αστικοποίηση και το «σοκ της μητρόπολης» (Σταυρίδης, 2002), η συνθήκη του μεταμοντέρνου και η κοινωνία της κατανάλωσης είναι μερικές βασικές έννοιες που αναλύονται κατά την διερεύνηση του φυσικού χώρου ύπαρξης του υποκειμένου. Ο νοητός χώρος του δημόσιου βίου, το δεύτερο σκέλος της παρούσας προσπάθειας, φέρνει στην επιφάνεια ζητήματα που σχετίζονται με το ιδιωτικό, το δημόσιο και το κοινωνικό καθώς και χωρικές πρακτικές που αναφέρονται στην ετερότητα που συναντά κανείς κατά την είσοδό του στη δημόσια σφαίρα. Η συλλογή όλων αυτών των στοιχείων πραγματοποιείται με γνώμονα την όσο το δυνατό πιο ικανοποιητική αποτύπωση του χώρου ύπαρξής και δράσης του ανθρώπου έτσι ώστε η μελέτη του σώματος από μια σκοπιά κοινωνιολογική και ανθρωπολογική –που ακολουθεί στο τρίτο μέρος- να ενταχθεί σε μια συζήτηση κατά την οποία ο άνθρωπος τοποθετείται στο κέντρο του μελετητικού ενδιαφέροντος και ο ενσώματος χώρος συμβάλει στην επίλυση ζητημάτων που αφορούν τον χώρο και τις διαπροσωπικές σχέσεις.	el
heal.advisorName	Χανιώτου, Ελένη	el
heal.committeeMemberName	Μάρκου, Μαρία	el
heal.committeeMemberName	Κουτρολίκου, Παναγιώτα (Πέννυ)	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua	el
heal.numberOfPages	82	el
heal.fullTextAvailability	false