Διερεύνηση και εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών για τη συντήρηση και αποκατάσταση εντυπου αρχειακού υλικού μετα απο τη δράση ενδογενών και εξογενών παραγόντων στη φυσική κυτταρίνη(χαρτί)(εφαρμογή στο Ιστορικό Αρχείο του Κ.Κ.Ε)

Μαυραντώνης, Παναγιώτης; Marvantonis, Panagiotis

dc.contributor.author	Μαυραντώνης, Παναγιώτης	el
dc.contributor.author	Marvantonis, Panagiotis	en
dc.date.accessioned	2017-01-27T10:33:12Z
dc.date.available	2017-01-27T10:33:12Z
dc.date.issued	2017-01-27
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/44269
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.6590
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο--Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό-Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) “Επιστήμη και Τεχνολογία Υλικών”	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Μαυραντώνης Παναγιώτης	el
dc.subject	conservation	el
dc.subject	Archive of Communist Party of Greece	el
dc.subject	Συντήρηση και απολατάσταση στο Αρχείο του Κ.Κ.Ε	el
dc.subject	Αρχείο ΚΚΕ (Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος)	el
dc.subject	conservation in archive of Communist Party of Greece	el
dc.subject	Συντήρηση και αποκατάσταση αρχείων	el
dc.subject	Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ	el
dc.subject	Historical archive of Communist Party of Greece (ΚΚΕ)	el
dc.title	Διερεύνηση και εφαρμογή μεθόδων και τεχνικών για τη συντήρηση και αποκατάσταση εντυπου αρχειακού υλικού μετα απο τη δράση ενδογενών και εξογενών παραγόντων στη φυσική κυτταρίνη(χαρτί)(εφαρμογή στο Ιστορικό Αρχείο του Κ.Κ.Ε)	el
heal.type	masterThesis
heal.classification	ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ	el
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/26ef8a85171bd6096109bf5b78a055756bca69b8
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2015-10-21
heal.abstract	Η εργασία αυτή αποτελεί μέρος ενός μεγάλου επιστημονικού έργου (και σε πολλά επίπεδα) που επιτελείται από το 1994 για τη συντήρηση και αποκατάσταση του ιστορικού αρχείου του ΚΚΕ μετά από μία μεγάλη πλημμύρα. Χιλιάδες σύντροφοι, οπαδοί, φίλοι του Κόμματος, ακόμα και άνθρωποι που δεν ανήκαν στο Κόμμα, φορείς, ιδρύματα, επιστήμονες από όλα τα σημεία του κόσμου ενδιαφέρθηκαν, πάλεψαν με τις λάσπες και τον χρόνο για να μην χαθεί ούτε μια σελίδα αρχειακού υλικού. Δύσκολη υπόθεση, πρωτόγνωρη για τα Ελληνικά και Ευρωπαϊκά δεδομένα (αν εξαιρέσουμε τη καταστροφή στη βιβλιοθήκη της Φλωρεντίας το 1966) που πραγματικά ανέδειξε αρκετά προβλήματα που υπήρχαν (και στα περισσότερα αρχεία συνεχίζουν να υπάρχουν) ακόμη και σε θέματα επιστημονικά σε σχέση με την επείγουσα αντιμετώπιση που απαιτούνταν. Οι μύκητες αναπτύσσονταν στα βρεγμένα χαρτιά με ταχύτατους ρυθμούς. Το κτίριο της Κεντρικής επιτροπής μετατράπηκε σε ένα τεράστιο εργαστήριο καθαρισμού από τη λάσπη και στεγνώματος του χαρτιού. Άρχισε να σχεδιάζεται η παραπέρα αντιμετώπιση της κατάστασης και από επιστημονική πλευρά. Η συνεργασία με επιστημονικούς φορείς και ιδρύματα ήταν συνεχής, η προθυμία μεγάλη. Αφού ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση που αφορούσε την άμεση σωτηρία του αρχειακού υλικού υπήρχε η ανάγκη λειτουργίας οργανωμένου εργαστηρίου συντήρησης και αποκατάστασης του αρχειακού υλικού το οποίο σε καθημερινή βάση και με πιο εξειδικευμένο επιστημονικά προσωπικό θα φρόντιζε για την παραπέρα φυσικοχημική πορεία του αρχειακού υλικού. Το εργαστήριο συντήρησης και αποκατάστασης που οργανώθηκε αμέσως μετά την πλημμύρα, ασχολείται με την προληπτική και την ουσιαστική συντήρηση του αρχειακού υλικού αλλά και τον έλεγχο της πορείας των μεθόδων που εφαρμόζονται. Πρωταρχικός στόχος η επιβράδυνση της χημικής του υποβάθμισης. Η εξασφάλιση σταθερών συνθηκών συντήρησης υγρασίας και θερμοκρασίας αποτέλεσε το πρώτο μεγάλο βήμα για την μελλοντική φυσικοχημική πορεία του υλικού. Οι παραπάνω συνθήκες από πολλές πλευρές συμβάλλουν στην μη αποδόμηση της κυτταρίνης. Εξασφαλίζουν στο υλικό το 2-3% υγρασίας επί του βάρους του, δεν επιτρέπουν τις διαστολές και συστολές της κυτταρινικής αλυσίδας. Επισημαίνεται ότι για την ανάπτυξη μούχλας απαιτούνται υψηλά ποσοστά υγρασίας και θερμοκρασίας και μικρό-περιβάλλον όξινο. Η απολύμανση – ουσιαστικά αποστείρωση του αρχειακού υλικού από την αρχή και πριν την τελική τοποθέτηση των χαρτιών στον διαμορφωμένο κατάλληλα αρχειακό χώρο, στην 11 ουσία εκμηδενίζει την πιθανότητα εμφάνισης της μούχλας. Η χημική επεξεργασία ολοκληρώνει την «ομπρέλα προστασίας» στο υλικό του αρχείου. Δίνοντας αλκαλικό απόθεμα στο χαρτί αδρανοποιείτε η δράση των ενδογενών και εξωγενών παραγόντων αποδόμησης της κυτταρινικής αλυσίδας. Η χημική επεξεργασία δεν είναι επαρκής σαν μέτρο ουσίας αν δεν συνδυάζεται με τις σταθερές συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Το αλκαλικό απόθεμα αν και είναι ισχυρό δεν είναι ατελείωτο από την στιγμή που το αρχειακό υλικό εκτίθεται σε μη ελεγχόμενες συνθήκες. Ταυτόχρονα το υψηλό PH δημιουργεί μικρο-περιβάλλον μη ανάπτυξης μυκήτων στο χαρτί και σε συνδυασμό με την χαμηλή υγρασία και θερμοκρασία που εξασφαλίζεται στο χώρο φύλαξης του αρχείου πραγματικά εκμηδενίζεται η περίπτωση ανάπτυξης τους. Ο ελεγχόμενος αερισμός αρχείου περιορίζει την δράση εξωτερικών ρύπων στο χαρτί αφού με ειδικά φίλτρα ενεργού άνθρακα οι ρύποι αυτοί κατακρατούνται σε μεγάλα ποσοστά και δεν έρχονται σε επαφή με τα χαρτιά. Οι φάκελοι και τα κουτιά (με αλκαλικό απόθεμα και αντιμυκητιακή προστασία) στους οποίους αποθηκεύονται τελικά τα ντοκουμέντα είναι η τελική πρόσθετη ασπίδα προστασίας. Το σύστημα προστασίας του αρχείου του ΚΚΕ υποστηρίζεται από συναγερμούς σε περίπτωση ανόδου της θερμοκρασίας και της υγρασίας. Δύο κεντρικές κλιματιστικές μονάδες (μια σε σταθερή λειτουργία και μια εφεδρική) μαζί με ένα τεράστιο αφυγραντήρα ρυθμίζουν την υγρασία και την θερμοκρασία στον χώρο και εξασφαλίζουν τα επιθυμητά σταθερά όρια υγρασίας και θερμοκρασίας, όπως προβλέπει η διεθνής βιβλιογραφία. Στην 21-χρόνη πορεία της λειτουργίας του Εργαστηρίου συντήρησης και αποκατάστασης η εμπειρία που έχει αποκτηθεί πολλές φορές έχει βοηθήσει σε έκτακτες και όχι μόνο καταστάσεις αντιμετώπισης προβλημάτων σε βιβλιοθήκες και αρχεία. H συνεργασία με φορείς και ιδρύματα, επιστήμονες παραμένει σταθερή. Ο έλεγχος της πορείας των εργασιών σε συνάρτηση με το χρόνο είναι επιβεβλημένη, διότι η μακροζωία του αρχειακού υλικού είναι σε άμεση συνάρτηση από την σταθερότητα των συνθηκών συντήρησης και από το κατά πόσο είναι φυσικοχημικά επιτυχής οι μέθοδοι που εφαρμόζονται. Η μέχρι τώρα παρακολούθηση κυρίως της πορείας pH και των μυκήτων γίνεται από το εργαστήριο με καλλιέργειες. Κατά καιρούς και σε συνεργασία με φορείς και Ιδρύματα έχουν προγραμματισθεί και πιο σύνθετες έρευνες (τεχνητές γηράνσεις κλπ). Για πρώτη φορά και στα πλαίσια της παρούσας Μεταπτυχιακής γίνεται χαρακτηρισμός αρχειακού χαρτιού με ηλεκτρονική μικροσκοπία σάρωσης (SEM) - μικροανάλυση (EDS) και μέσω περίθλασης ακτινών Χ (XRD) και παρουσιάζονται αποτελέσματα και συμπεράσματα για την πορεία του αρχειακού υλικού του ΚΚΕ. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων δείχνουν ότι οι παράγοντες της γήρανσης – αποδόμησης του χαρτιού στο αρχείο του ΚΚΕ αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, 12 εφαρμόζουμε επιστημονικά σωστή μέθοδο, έχουν παρθεί όλα τα μέτρα που προβλέπει η σύγχρονη βιβλιογραφία για την διατήρηση του αρχειακού υλικού. Ταυτόχρονα η αποθήκευση του αρχείου σε ηλεκτρονική μορφή και ο περιορισμός στο ελάχιστο - απολύτως αναγκαίο - της χρήσης του πρωτοτύπου, δίνουν σήμερα τις καλύτερες προϋποθέσεις για την μελλοντική φυσικοχημική πορεία του.	el
heal.abstract	This work is part of a large scientific work (at many levels) carried out since 1994 for the maintenance and restoration of the historical archive of the Communist Party after a great flood. Thousands companions, followers, friends of the party, even people who did not belong to the Party, bodies, institutions, scientists from all parts of the world were interested and they fought the mud and the time not to lose even one page of archive material. Difficult, unprecedented for Greek and European standards (apart from the disaster at the Florence library in 1966) that really highlighted several problems that existed (and in most files still exist) even in matters of science in relation to the emergency treatment that required. Fungi were growing on wet paper fast. The building of the Central Committee was transformed into a huge laboratory cleaning of mud and drying the paper. The further deal with the situation has begun planned by the scientific side too. Cooperation with scientific organizations and institutions was continuous, the willingness was great. Having completed the first phase concerned the immediate salvation of archival material was then need of an organized laboratory for the conservation and restoration of archival material on a daily basis and most skilled scientific staff to take care of further physicochemical process of archival material. The maintenance and restoration workshop has been organized immediately after the flood and now is engaged in proactive and effective maintenance of archive material and controlling the fate of the methods applied. Its primary objective is slowing its chemical degradation. Ensuring stable humidity and temperature storage conditions was the first big step for the future course of physicochemical material. These conditions are in many ways not contributing to degradation of the cellulose. They ensure material 2-3% moisture by weight; they do not allow the expansion and contraction of the cellulose chain. Note that for mold growth is required high temperature and humidity levels and low-acid environment. Disinfection - essentially sterilization of archival material from the beginning and before the final installation of the paper into the configured properly archival space essentially eliminates the likelihood of mold. Chemical treatment completes the "protective umbrella" to archive material. Giving alkaline stock into the paper is inactivating the activity of endogenous and exogenous cellulosic chain decomposition agents. Chemical treatment is not sufficient as a measure of the substance if it is combined with constant humidity and temperature. The alkaline reserve although powerful isn’t endless once the archives exposed to uncontrolled conditions. 14 Simultaneously the high PH generates microenvironment non fungal growth in paper and in combination with low humidity and temperature to ensure the file storage area actually extinguished their development. The controlled ventilation is limiting the action of external contaminants on paper having special activated charcoal filters, the pollutants are retained at high levels and they do not have contact with paper. The folders and boxes (with alkaline reserve and antifungal protection) in which the documents are finally stored is the final additional shield. The file protection system of the Communist Party is supported by alarms in case of rise of temperature and humidity. Two central air conditioning units (one stable operation and one spare) together with a huge dehumidifier regulate humidity and temperature in the area and ensure the desired constant humidity and temperature limits as provided in the international literature. In the 21-year gained experience of operation of the conservation and restoration laboratory has often helped in emergencies not only troubleshooting situations in libraries and archives. Cooperation with organizations and institutions, scientists remain stable. Control of the state of play in relation to time is necessary because the longevity of archival materials is directly related to the stability storage conditions and whether they are successful physicochemical methods applied. Past monitoring mainly the pH course and molds made from laboratory cultures. At times and in cooperation with bodies and Institutions are planned more complex investigations (artificial aging etc.). For the first time in the present Graduate there is archival paper characterization by scanning electron microscopy (SEM) - microanalysis (EDS) and by X-ray diffraction (XRD) and presented the results and conclusions about the course of the archives of the Communist Party. Measurement results show that the factors of aging - degradation of paper KKE file treated effectively implement proper scientific method, have taken all the measures envisaged by the current literature on the preservation of archival material. At the same time save the file electronically and reducing to a minimum - absolutely necessary - use of the original today, give the best conditions for the future physicochemical course. 15	en
heal.sponsor	Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας	el
heal.advisorName	Ζουμπουλάκης, Λουκάς	el
heal.committeeMemberName	Μωροπούλου, Αντωνία	el
heal.committeeMemberName	Μανωλάκος, Δημήτριος	el
heal.committeeMemberName	Ζουμπουλάκης, Λουκάς	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Χημικών Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	179 σ.
heal.fullTextAvailability	false