Συγκρότηση δικτύων τοπιακής φυσιογνωμίας για την προώθηση
και ενίσχυση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου

Μεντεκίδου, Αλεξάνδρα- Δήμητρα; Mendekidou, Alexandra-Dimitra

dc.contributor.author	Μεντεκίδου, Αλεξάνδρα- Δήμητρα	el
dc.contributor.author	Mendekidou, Alexandra-Dimitra	en
dc.date.accessioned	2017-03-08T11:06:52Z
dc.date.available	2017-03-08T11:06:52Z
dc.date.issued	2017-03-08
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/44578
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.6227
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου: Σχεδιασμός - Χώρος - Πολιτισμός (Κατ. Α')".	el
dc.rights	Default License
dc.subject	Προώθηση τόπων	el
dc.subject	Place branding	en
dc.subject	Ενίσχυση	el
dc.subject	Δίκτυα τοπιακής φυσιογνωμίας	el
dc.subject	Αιγαίο	el
dc.subject	Seascape network branding	en
dc.subject	Aegean Sea	en
dc.title	Συγκρότηση δικτύων τοπιακής φυσιογνωμίας για την προώθηση και ενίσχυση των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου	el
dc.title	Establishment of networks between the islands of the Northeastern Aegean Sea in order to strengthen and promote their seascape identity	en
heal.type	masterThesis
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.classification	Αρχιτεκτονική τοπίου	el
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/ca04d85f54649c53d4d128d9961f9a287d7ed882
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/6abeda5abe16cdc915cc74ec59cab5f756f9719f
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2016-10-26
heal.abstract	Η στρατηγική του Place Branding, αναφέρεται σε μία προσέγγιση πολυεπιστημονική και διεπιστημονική. Εμπλέκει διαφορετικά πεδία, όπως την έρευνα μάρκετινγκ, το σχεδιασμό επικοινωνιακών εργαλείων, την οικονομική και κοινωνική γεωγραφία, τη διοργάνωση ειδικών γεγονότων, την αξιολόγηση επενδύσεων, τη διαχείριση διαδικτυακών εργαλείων, τη μέτρηση επιπτώσεων, τη χωρική ανάπτυξη, τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό. Ο συσχετισμός του branding με την έννοια του τόπου, συνδέεται με την αυξανόμενη ανάγκη, να δημιουργήσουν μία ανταγωνιστική και ελκυστική ταυτότητα, ώστε να προσελκύσουν επισκέπτες, επιχειρήσεις, επενδυτικό κεφάλαιο και νέους κατοίκους. Η στρατηγική του place branding, επιδιώκει την απόδοση συγκεκριμένης χωρικής ταυτότητας σε έναν τόπο με σκοπό τη δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και άρα αύξηση του τουρισμού, της περιηγητικής κίνησης και επιπλέον προσέλκυση επενδυτικού κεφαλαίου και αξιόλογου ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και ανάπτυξη των παροχών προς τους κατοίκους. Η επιτυχία μιας ανάλογης στρατηγικής, καθορίζεται από το βαθμό ικανοποίησης όλων των ομάδων στις οποίες στοχεύει, δηλαδή τους κατοίκους, τους επενδυτές, τους επισκέπτες και τη δημιουργική τάξη. Τη βάση για μία επιτυχημένη προσέγγιση, συνιστά η συστηματική ανάλυση της ταυτότητας του τόπου, ένα πολύπλοκο και εκτενές σύνολο χαρακτηριστικών που σχετίζονται με τα αβιοτικά χαρακτηριστικά της περιοχής, όπως η γεωμορφολογία, το κλίμα κ.ά., την κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, το χαρακτήρα της ανθρώπινης παρέμβασης στη διάρκεια του χρόνου και τη χωρική του έκφραση. Για την ανάδειξη της ταυτότητας ενός τόπου, με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του, οι βασικότερες ενέργειες σχετίζονται με τη δημιουργία ή τον επαναπροσδιορισμό της υφιστάμενης εικόνας του, την οργάνωση δικτύων που περιλαμβάνουν χώρους πολιτιστικής έκφρασης και την αξιοποίηση της πολιτισμικής κληρονομιάς, την ανάπτυξη κατάλληλων υποδομών επισκεψιμότητας και την ουσιαστική ευαισθητοποίηση των κατοίκων. Αλλά συνδέεται επίσης, η επιτυχημένη προσέγγιση και ανάπτυξη της ταυτότητας του τόπου, με τη συγκρότηση και παραγωγή του συλλογικού φαντασιακού, είτε αυτό αναφέρεται στους κατοίκους της περιοχής, είτε στις ομάδες - στόχους στις οποίους απευθύνεται η ταυτότητα, επενδυτές, δημιουργικό δυναμικό, περιηγητές. Η συνθήκη αυτή συσχέτισης της πραγματικότητας ενός τόπου με τις φαντασιακές, συμβολικές προβολές, δεν αποτελεί μία εφεύρεση του σύγχρονου μάρκετινγκ, αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της συγκρότησης της ταυτότητας του τόπου, σε όλο το εύρος της ιστορίας που γνωρίζουμε, απ΄όπου προκύπτει και η αρχική αναφορά στη συγκρότηση των σχετικών αφηγήσεων και των μυθευμάτων, οι οποίοι υποβαστάζουν την ταυτότητα του τόπου, είτε πρόκειται για πραγματικά γεγονότα είτε είναι εν πολλοίς πλασματικά. Τα στοιχεία της ταυτότητας ενός τόπου και ειδικότερα, του φυσικού περιβαλλοντικού αποθέματος και οι συνιστώσες του πολιτισμικού υποβάθρου, συνθέτουν τους βασικούς παράγοντες έλξης των ταξιδιωτών σε έναν τόπο. Η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, οι εκδηλώσεις και τα πολιτιστικά δρώμενα που μυούν τον επισκέπτη στον τρόπο ζωής, στα τοπικά ήθη, έθιμα και του επιτρέπουν να κατανοήσει τις συνθήκες διαβίωσης στον προορισμό και να αισθανθεί οικεία, αποτελούν ισχυρά θέλγητρα για την προσέλκυση δυνητικών επισκεπτών. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας του πολιτισμού, της αναψυχής και της ψυχαγωγίας, και η αυξανόμενη σημασία τους για τον τοπικό πληθυσμό και τους επισκέπτες, ενισχύει την προσέγγιση στις στρατηγικές branding, ενδυναμώνοντας τη σχέση του τόπου και της ταυτότητάς του, με τον πολιτισμό και την παράδοση. Οι στρατηγικές place branding, μπορεί να επικεντρώνονται σε πολιτιστικά γεγονότα, όπως καλλιτεχνικά δρώμενα ή αθλητικές διοργανώσεις (Event Branding/Hallmarking), επιδιώκοντας την μεταφορά της αίσθησης εξαιρετικού γεγονότος στην τρέχουσα πολιτιστική ροή και τη θεμελίωση μίας νέας εικόνας του τόπου. Οι στρατηγικές του Culture/Entertainment και Event Branding, θα πρέπει να είναι σωστά οργανωμένες και προσανατολισμένες, ώστε να μην υπερ-απλοποιούν την έννοια του πολιτισμού με σκοπό την προβολή του, αλλά να προτείνουν τις δομές που θα αναδείξουν τις πολυσύνθετες πτυχές του πολιτισμικού αποθέματος, ώστε να οδηγήσουν στην ενδυνάμωση του, χωρίς να χαθεί η ποικιλομορφία και το βάθος των πολιτιστικών εκφάνσεων. Οι συνέργειες μεταξύ τουρισμού, πολιτισμού, αθλητικών διοργανώσεων και δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου που δημιουργούνται, αλληλεπιδρούν και αλληλοεξαρτώνται στα πλαίσια μίας συνολικής προσέγγισης ανάδειξης του τόπου και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του. Στην περίπτωση που το πεδίο μελέτης μίας στρατηγικής branding, διευρύνεται σε εκτεταμένες περιοχές πέρα των ορίων των αστικών περιοχών (Territory Branding), γίνεται αναφορά στον όρο τοπίο, ο οποίος αφορά την πολιτισμική και πολιτιστική επεξεργασία του τόπου και τη συνολική πρόσληψή του. Ο άμεσος συσχετισμός του τοπίου με την εγγραφή του πολιτισμού, λόγω της πολιτιστικής επεξεργασίας την οποία έχει υποστεί, καθιστά το “πολιτισμικό τοπίο” ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα στις διαδικασίες προώθησης της ταυτότητας του τόπου, διότι συμβάλλει καθοριστικά στη διαμόρφωσή τους. Οι προσεγγίσεις του Territory branding, χαρακτηρίζονται από τη συνεργασία και την ανάπτυξη μίας κοινής τοπιακής αντίληψης, ενώ εξετάζεται η ταυτότητα των επιμέρους τόπων, αλλά και ο συσχετισμός τους, μέσω διαδρομών, παραπέμποντας σε θέματα δικτύων. Η αναγκαιότητα της συνύφανσης των τόπων με τα δίκτυα που τα συνδέουν, γίνεται εμφανής στις περιπτώσεις του θαλάσσιου τοπίου και του νησιωτικού χώρου, όταν δηλαδή η χωρική αναφορά που εξετάζεται δεν περιλαμβάνει μόνο χερσαίες ζώνες αλλά και τις ενδιάμεσες εκτάσεις θάλασσας που πρέπει να διανυθούν. Η ιδιαίτερη χωρική ταυτότητα και οι γεωγραφικές ιδιομορφίες του θαλάσσιου χώρου, αποτελούν πρόκληση για τις στρατηγικές του territory branding, που στοχεύουν στην ανάπτυξη και προώθηση τους. Γίνεται αναφορά, για ακόμη μία φορά, σε στοιχεία τα οποία αποτελούν την εξαιρετική πρωτοτυπία της διερεύνησης, τα οποία δε συναντήθηκαν πουθενά στην υφιστάμενη συγκροτημένη βιβλιογραφία για αντίστοιχα θέματα. Η εργασία επικεντρώνεται στο θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου, λόγω της μοναδικότητας που παρουσιάζει, της ιδιαίτερης περιβαλλοντικής, πολιτιστικής και πολιτισμικής ποιότητάς του, παρέχοντας εξαιρετικούς προορισμούς και ιδανικές συνθήκες περιήγησης. Η κλιματική ηπιότητα και η εγγύτητα των προορισμών στο Αιγαίο, η ιστορική του σημασία για την ανάδυση του ναυτικού πολιτισμού, την εξέλιξη της ναυτιλίας και της ναυσιπλοΐας, της ναυπηγικής και της χαρτογραφίας, καθώς και το πλέγμα των πολιτιστικών χώρων και του πολιτισμικού αποθέματος που διατίθεται και συνέβαλε καθοριστικά στη συγκρότηση του νεότερου Ελληνικού αλλά και του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, συνθέτουν τη μοναδικότητα του Αιγaιaκού χώρου. Ειδικότερα, οι τόποι που εξετάζονται είναι τα νησιά Λήμνος - Άγιος Ευστράτιος – Λέσβος και η διασύνδεσή τους μέσω διαδρομών στο Βορειοανατολικό Αιγαίο. Οι τόποι αυτοί, αποτελούν τους προορισμούς της Aegean Regatta 2016, μίας διοργάνωσης ιστιοπλοϊκών αγώνων με περιηγητικό χαρακτήρα, επισημαίνοντας τη διαχρονική σχέση των Ελλήνων με τη θάλασσα και τη ναυσιπλοΐα, η οποία συνιστά καθοριστικό στοιχείο της ταυτότητάς τους ήδη από την Αρχαιότητα. Τα νησιά αυτά, δε συγκαταλέγονται στους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς του ελλαδικού νησιωτικού χώρου και έχουν δεχθεί σημαντικό πλήγμα στην άφιξη των επισκεπτών, λόγω του έντονου προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος το οποίο έχει προκύψει τα τελευταία δύο χρόνια. Θεωρούνται κατάλληλη περίπτωση μελέτης, διότι η στρατηγική προσέγγιση καλείται να αντιστρέψει την αρνητική εικόνα που έχει σχηματιστεί (στην περίπτωση της Λέσβου) και να προωθήσει τον τουριστικό χαρακτήρα και τις περιηγητικές δυνατότητες που προσφέρουν, στοιχεία που δεν έχουν αναδειχθεί ακόμα επαρκώς για τα νησιά του Αγίου Ευστρατίου και της Λήμνου. Αρχικά, μελετήθηκαν τα φυσικά χαρακτηριστικά, οι ιστορικές πολιτισμικές εγγραφές και η σημασία του θαλάσσιου χώρου του Αιγαίου για τους πολιτισμούς από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα, επισημάνθηκαν τα στοιχεία που διαμορφώνουν την ιδιαίτερη ταυτότητα των νησιωτικών προορισμών υπό εξέταση και προτάθηκαν δίκτυα τοπιακής ποιότητας τα οποία αναδεικνύουν τα στοιχεία αυτά. Συγκεκριμένα, τα επιμέρους δίκτυα επικεντρώθηκαν στην Περιβαλλοντική Ποιότητα, στους χώρους Αρχαιολογικού Ενδιαφέροντος, στα Οχυρωματικά Έργα, στους Μουσειακούς Χώρους, στους χώρους Θρησκευτικού Ενδιαφέροντος, στα Παραδοσιακά Χωριά και Οικισμούς, στα Παραδοσιακά Προϊόντα και στους χώρους που ενδείκνυνται για Θαλάσσια Αθλήματα.	el
heal.abstract	The strategy of Place Branding refers to a multidisciplinary and transdisciplinary approach. It incorporates different fields, such as marketing research, the design of communication tools, the economic and social geography, the organizing of special events, the evaluation of investments, the management of network tools, the measuring of effects, the spatial development, and the urban planning. The association of branding with the concept of space is connected with the ever-increasing need to create a competitive and compelling identity, in order to attract visitors, corporations, capital investments and new residents. The strategy of place branding aims to ascribe a specific spatial identity to a place in the interest of creating a competitive advantage, and resulting to the growth of tourism and of sightseeing, and, in addition, to further capital investments and an increase in remarkable workforce and in benefits for the residents. The success of such a strategy depends on the level of satisfaction of all involved, including the residents, the investors, the visitors, and the creative individuals. The foundation of a successful approach is based on the systematic analysis of the place’s identity, a complicated and extensive sum of its elements, including the abiotics characteristics of the area, such as its geomorphology, its climate, and the state of its natural environment, as well as the extent of human intervention and its impact. To complement the identity of the place, in order to increase its competitiveness, the main functions have to pertain to the development or the redefining of its existing image, to the organizing of networks that include spaces of cultural expression, to the development of proper infrastructure for visitors and to meaningful public awareness. However, a successful approach and development of a place’s identity is connected to the assemblance and creation of a collective imaginary, whether this applies to the residents of the area, or the target groups the identity refers to, for example the investors, the creative manpower and the visitors. This correlation of a place’s reality with its imaginary, symbolic projections, isn’t an invention of modern marketing, but rather a main tool to assemble a place’s identity throughout known history, where we find the first reference to the assemblance of relative narratives and myths, which support a place’s identity, whether it is based on real events, or mostly fictitious. The elements of a place’s identity and, more specifically, of its natural environmental reserve and of the components of its cultural background comprise the main draws for visitors. The education, the culture, the events and the artistic showcases that initiate a visitor into the destination’s way of life and the local customs that allow him to understand the living conditions of the destination, and to feel at home, attract potential visitors. The industrial development of civilization, of leisure, and of entertainment, as well as their increasing importance for the local populations and for the visitors enhances the strategies of branding, empowering the relationship of the place with its identity, its civilization, and its tradition. The strategies of place branding may focus on cultural events, such as artistic showcases or athletic competitions (Event Branding/Hallmarking), aiming at the transference of the special event’s feeling to the current cultural flow and the basis for a new image of the place. The strategies of Culture/Entertainment and Event Branding, ought to be properly organized and focused, in order not to over-simplify the significance of a place’s civilization while promoting it. They have to propose the structures that will highlight the multifaceted aspects of the cultural reserve, in order to empower it without diminishing its diversity and the depths of its culture. The synergies between tourism, civilization, athletic events, and the resulting spare time activities, interact and are co-dependent in the framework of a collective approach that highlights the place and its attributes. If the field of study of a branding strategy, extends to larger sites beyond the limits of urban areas (Territory Branding), the term landscape may be used, which refers to the cultural elaboration of the site by the civilization and its overall apprehension. The correlation of the landscape with the registration of the culture on it is direct, because of the cultural processing that has undergone, which gives to the "cultural landscape" a particularly important role in the promotion of the site’s identity, as it is a decisive element to their development. The approaches of Territory branding, are characterized by the cooperation and the development of a common planning, landscaping perception, examining the identity of the individual sites, and their correlation through routes and networks. The necessity of interlacing sites on the networks that connect them, becomes obvious in cases of marine landscape and insular space, when the spatial reference includes, not only land areas but also intermediate areas of sea, that must be traveled. The particular spatial identity and geographical peculiarities of the marine environment result a challenge for the territory branding strategies, aiming at their promotion and development. This assumption forms the great originality of the thesis, as similar cases were not met anywhere in the bibliographical research. The territory branding strategy concentrates on the uniqueness of the Aegean Sea in terms of geography, nature, environment and culture, on the great sailing destinations and on the optimal navigation conditions thanks to its mild climate and the proximity of the islands, as well as on its great historical importance for the emergence of its naval culture and the development of navigation. In particular, the islands of Limnos, Agios Efstratios and Lesbos are being examined, as well as their interconnection via sea routes in the Northeastern Aegean Sea. These sites are the destinations of the Aegean Regatta 2016, a sailing regatta with travelogue character, emphasizing the timeless relationship of the Greeks with the sea and navigation, which is a key element of their identity since the Antiquity. These islands are not among the most popular touristic destinations of the Aegean Sea and the intense refugee and migration issue that has emerged there the last two years, has affected their popularity a lot. So, they can be considered an appropriate case study, aiming to reverse the negative image that has been formed (in the case of Lesbos) and promote the touristic character and the touring possibilities offered items for the islands of Agios Efstratios and Limnos. The natural characteristics, the historical cultural facets, the great significance of the Aegean Sea for the growth of many civilizations and the elements that form the special identity of each island are being thoroughly considered. Therefore, new networks are proposed, that connect and highlight these identified elements, focusing on the environmental quality, the archaeological and religious interest, the ancient fortifications, the museums, the traditional villages and settlements and their traditional products.	en
heal.advisorName	Μωραΐτης, Κωνσταντίνος	el
heal.advisorName	Moraitis, Konstantinos	en
heal.committeeMemberName	Μαΐστρου, Ελένη	el
heal.committeeMemberName	Κωνσταντινίδου, Έλενα	el
heal.committeeMemberName	Maistrou, Eleni	en
heal.committeeMemberName	Konstandinidou, Elena	en
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	172
heal.fullTextAvailability	true