Σχέδιο Διαχείρισης και Αναγέννησης του Δημόσιου Χώρου με Συμμετοχικές Διαδικασίες. Η περίπτωση της Καρδίτσας.

Κρομμύδα, Βασιλική; Krommyda, Vasiliki

dc.contributor.author	Κρομμύδα, Βασιλική	el
dc.contributor.author	Krommyda, Vasiliki	en
dc.date.accessioned	2017-07-13T06:05:17Z
dc.date.available	2017-07-13T06:05:17Z
dc.date.issued	2017-07-13
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/45177
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.6737
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο--Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό-Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) “Περιβάλλον και Ανάπτυξη"	el
dc.rights	An error occurred on the license name.	*
dc.rights.uri	An error occurred getting the license - uri.	*
dc.subject	Δημόσιος χώρος	el
dc.subject	Συμμετοχικός σχεδιασμός	el
dc.subject	Εργαστήρια οραματισμού	el
dc.subject	Καρδίτσα	el
dc.subject	Urban planning	en
dc.subject	Karditsa	en
dc.title	Σχέδιο Διαχείρισης και Αναγέννησης του Δημόσιου Χώρου με Συμμετοχικές Διαδικασίες. Η περίπτωση της Καρδίτσας.	el
heal.type	masterThesis
heal.classification	ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ	el
heal.classification	ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ	el
heal.classificationURI	http://data.seab.gr/concepts/9fcca7fcef3e36505aee860e03e90afbff998cd6
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2017-06-16
heal.abstract	Η ανάπτυξη της συλλογιστικής πορείας της εργασίας ξεκίνησε από την στάση του ανθρώπου απέναντι στον δημόσιο χώρο, δηλαδή τον κοινό τόπο δράσης και αλληλεπίδρασης της κοινωνίας. Ο δημόσιος χώρος παρουσιάζει δυναμική διαρκούς επαναπροσδιορισμού (Neal 2010: 2) από τις δυνάμεις που του ασκούν πιέσεις, αλλά και από το μεταβαλλόμενο ιστορικό πλαίσιο (Σαρηγιάννης 2002). Η αυξανόμενη διεύρυνση του χάσματος επικοινωνίας μεταξύ πολιτών και κράτους αποξενώνει την κοινωνία από τον δημόσιο χώρο (Φραντζή 2013), ενώ η φθίνουσα αίσθηση της οικειότητας πλήττει την ταυτότητα της ίδιας της κοινωνίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι παραδοσιακές προσεγγίσεις χωρικού σχεδιασμού αδυνατούν να επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα για τον απλούστατο λόγο ότι αποκλείουν την ίδια την κοινωνία από τις διαδικασίες σχεδιασμού (Dane and van de Brink 2007: 37). Η συμμετοχή των πολιτών στον σχεδιασμό είναι καταλυτικής σημασίας για την αναπτυξιακή διαδικασία και τον μετασχηματισμό των μελλοντικών πόλεων (Amado et al. 2010), ενώ παράλληλα παράγει προστιθέμενη αξία για την κοινωνία, καθώς αποτελεί μια διαδικασία ωρίμανσης των πολιτών (Αθανασόπουλος και Στρατηγέα 2015). Στην παρούσα εργασία διερευνάται η προβληματική της διαχείρισης και αναγέννησης του δημόσιου χώρου εμπλέκοντας ενεργά του πολίτες, με περίπτωση μελέτης την πόλη της Καρδίτσας. Το ερευνητικό ενδιαφέρον εστιάζει σε τρία δομικά ερωτήματα που αφορούν το πού βρισκόμαστε, πού θέλουμε να πάμε και πώς θα πάμε. Το πρώτο ερώτημα βασίζεται στη διερεύνηση των θεωρητικών προσεγγίσεων σχετικά με τον δημόσιο χώρο και τη συμμετοχικότητα στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, την εξέταση του ελληνικού θεσμικού πλαισίου και την ανάγνωση της πραγματικότητας της Καρδίτσας. Η ερευνητική διαδικασία ολοκληρώνεται μέσω της εφαρμογής ποικίλων ερευνητικών μεθόδων στην πόλη της Καρδίτσας. Η πρώτη ερευνητική μέθοδος που εφαρμόστηκε ήταν η συστηματική έρευνα κοινωνικής παρατήρησης των κεντρικών δημόσιων χώρων της πόλης της Καρδίτσας, με σκοπό τον προσδιορισμό των προτύπων χρήσης των κομβικότερων κοινόχρηστων χώρων του κέντρου της πόλης. Η συμμετοχή των πολιτών στη συγκεκριμένη μέθοδο θεωρείται παθητική, αλλά καταδεικνύει τον τρόπο χρήσης του δημόσιου χώρου. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ηλικία των χρηστών, το εάν είναι γονείς ή εάν είναι ηλικιωμένοι, καθώς οι διαφορετικές κοινωνικές ομάδες αναζητούν διαφορετικά πρότυπα βίωσης της συλλογικότητας. Σημαντικό στοιχείο είναι η έλλειψη πολιτιστικών ερεθισμάτων στην καθημερινότητα της δημόσιας ζωής, ενώ παράλληλα οι επικρατούσες κλιματικές συνθήκες δύνανται να επηρεάσουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τη χρήση των χώρων. Σε δεύτερο στάδιο υλοποιήθηκε έρευνα ερωτηματολογίων με σκοπό να διερευνηθούν περαιτέρω τα ζητήματα του δημόσιου χώρου της πόλης, αλλά και να προσεγγιστεί η οπτική της κοινωνίας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Οι ερωτηθέντες ήταν πολίτες, 5 επιχειρήσεις, φορείς και άτομα του δήμου, ενώ η δειγματοληψία έγινε με τυχαίο τρόπο. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν τα βασικά προβλήματα του κέντρου της πόλης, όπως η έλλειψη χώρου για στάθμευση αυτοκινήτων, η καθαριότητα και η ασθενής οικειοποίηση με τον δημόσιο χώρο, καθώς οι πολίτες έχουν αναχθεί σε απλούς αποδέκτες πολιτικών δίχως να συμμετάσχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι πολίτες επιθυμούν να έχουν λόγο στα ζητήματα του δημόσιου χώρου μέσω οργανωμένων διαδικασιών στις οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να εκφέρουν την άποψή τους. Οι ερευνητικές μέθοδοι της παρατήρησης και των ερωτηματολογίων σε συνδυασμό με τη δευτερογενή πληροφορία που συλλέχθηκε αναλύθηκαν με τα εργαλεία PESTLE (ανάλυσης εξωτερικού περιβάλλοντος) και SWOT (ανάλυση εσωτερικού περιβάλλοντος) οδηγώντας στα κρίσιμα ζητήματα και στους προκαταρτικούς στόχους. Το βασικότερο ερευνητικό τμήμα της εργασίας είναι η συμμετοχική διαδικασία που υλοποιήθηκε με τη μέθοδο των «εργαστηρίων οραματισμού», εμπλέκοντας ενεργά πολίτες της πόλης. Μέσω του εργαστηρίου προσδιορίστηκαν εκ νέου τα κρίσιμα ζητήματα και οι στόχοι, ενώ παράλληλα διαμορφώθηκε το όραμα. Τέτοιου είδους συμμετοχικές διαδικασίες ενδυναμώνουν την πολιτική ταυτότητα της κοινωνίας, ανοίγοντας τον διάλογο και θέτοντας κρίσιμα ζητήματα προς επίλυση από όλους. Το εργαστήριο κρίνεται ως ένα επιτυχημένο παράδειγμα πιλοτικής εφαρμογής μιας συμμετοχικής διαδικασίας, η οποία με τον κατάλληλο σχεδιασμό και αποφασιστικότητα δύναται να υλοποιηθεί από τοπικές αυτοδιοικήσεις για την προσέγγιση τρεχόντων ζητημάτων. Στο τελικό στάδιο, όλη η παραπάνω πληροφορία οδήγησε στη σύνθεση της στρατηγικής για την αναγέννηση του δημόσιου χώρου της Καρδίτσας. Η στρατηγική συνίσταται από το όραμα για το μέλλον του δημόσιου χώρου, το οποίο ορίστηκε ως εξής: «δημόσιος χώρος από όλους για όλους με σεβασμό και αλληλεγγύη», τους τομεακούς στόχους, τους άξονες προτεραιότητας, τις κατευθύνσεις πολιτικής και τα μέτρα πολιτικής. Στο σύνολό της η εργασία αποτελεί μια προσθήκη στην αιώνια αναζήτηση του τρόπου που οργανώνεται η κοινωνία, εστιάζοντας στο ζήτημα του δημόσιου χώρου. Καθώς η δημοκρατία υποστηρίζεται μέσω της δημόσιας ζωής, η πάλη γύρω από τη διαχείριση και τη χρήση του δημόσιου χώρου θα είναι πάντα επίκαιρη. Η ποικιλία των αναγκών διαμορφώνει ένα μωσαϊκό πιθανών εξελίξεων του χώρου, αλλά στο τέλος οι προθέσεις και οι έμπρακτες επιδιώξεις της κοινωνίας είναι αυτές που θα ορίσουν την έκβαση του δημόσιου χώρου.	el
heal.advisorName	Στρατηγέα, Αναστασία	el
heal.committeeMemberName	Σαγιάς, Ιωάννης	el
heal.committeeMemberName	Βαλεριάνου, Κωνσταντίνα	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.fullTextAvailability	true