Η συμβολή μεθόδων Γεωπληροφορικής στην αξιολόγηση Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων-το παράδειγμα του Περφερειακού Υμηττού

Abstract

Σκοπός της εργασίας είναι να αποτυπώσει τη σύγχρονη πραγματικότητα όσον αφορά τα «εργαλεία» - μεθόδους – πακέτα εφαρμογών της Γεωπληροφορικής που εφαρμόζονται τόσο στην χωροθέτηση έργων υποδομής, όσο και στη διαδικασία εκπόνησης μελετών Δημοσίων Έργων& Έργων Υποδομής. Ουσιαστικά πρόκειται για πληροφοριακά συστήματα (Information Systems) που παρέχουν την δυνατότητα: συλλογής, διαχείρισης, αποθήκευσης, επεξεργασίας, ανάλυσης και οπτικοποίησης σε ψηφιακό περιβάλλον των δεδομένων που σχετίζονται με τον χώρο. Τα δεδομένα αυτά συνήθως λέγονται γεωγραφικά ή χαρτογραφικά ή και χωρικά και μπορεί να συσχετίζονται με μια σειρά από περιγραφικά δεδομένα τα οποία και τα χαρακτηρίζουν μοναδικά. Η επιστήμη της Γεωπληροφορικής αποτελεί ένα πανίσχυρο εργαλείο οπτικοποίησης, διαχείρισης, ανάλυσης και επανάκτησης χωρικών δεδομένων. Τα εργαλεία αυτά αποτελούν ένα «κράμα» προγραμματισμού (με την έννοια των αλγορίθμων – μακροεντολών)& άρτιας τεκμηριωμένης θεωρίας & συνιστούν αποτέλεσμα τεχνολογικής εξέλιξης& εκσυγχρονισμού της αναγκαιότητας επιστημονικής παρακολούθησης των εκάστοτε έργων από τη στιγμή που θα τεθεί το ερώτημα υλοποίησής τους και δεν τερματίζει ποτέ. Στην παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική προβάλλεται η σημαντικότητα& η αναγκαιότητα υλοποίησης των νέων οδικών αξόνων εντός του λεκανοπεδίου Αττικής. Προβάλλεται η έννοια της “περιβαλλοντικής ευαισθησίας” ζωνών του Υμηττού από τις οποίες είτε διέρχεται η χάραξη είτε θίγονται άμεσα ή έμμεσα από αυτήν. Παρουσιάζονται τα κριτήρια επιλογής της χάραξης& οι εναλλακτικές λύσεις, η υφιστάμενη κατάσταση, καθώς και οι ειδικές διατάξεις που τις αφορούν. Με αναφορά στις επίσημες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχουν εκπονηθεί, καταβάλλεται προσπάθεια να εκτιμηθούν οι άμεσες συνέπειες υλοποίησης του έργου στις ζώνες αυτές. Διατυπώνονται και αξιολογούνται εναλλακτικοί τρόποι διέλευσης του νέου οδικού άξονα και επιλέγονται βάσει των κύριων περιβαλλοντικών όρων, οι βέλτιστοι για την επίτευξη των αρχικών στόχων του σχεδιασμού. Με τους νέους αυτοκινητοδρόμους θα ενισχυθεί ο μητροπολιτικός ρόλος της Περιφέρειας Αττικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο αφού θα διασυνδεθούν οι δύο εθνικοί οδικοί άξονες και οι δύο σημαντικότερες πύλες εισόδου-εξόδου της χώρας από θάλασσα (λιμάνι Πειραιά) και αέρα (αεροδρόμιο Σπάτων). Η υλοποίηση αυτού του μεγάλου οδικού έργου (σε έκταση και σε σημαντικότητα) θεωρείται απαραίτητη σε συνδυασμό όμως και με άλλες δράσεις. Συμπερασματικά, η χάραξη νέων αυτοκινητοδρόμων Αττικής αναμένεται να αποτελέσει ένα από τα πλέον σύγχρονα έργα οδικής υποδομής που θα προωθεί τις βασικές αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Για να επιτύχει όμως &να επιφέρει θετικά αποτελέσματα οφείλει τόσο κατά τη χάραξη όσο& κατά τη συντήρησή του να σεβαστεί ευαίσθητες περιβαλλοντικές μεταβλητές& περιοχές. Εάν διατηρηθούν οι απαραίτητες εκείνες ισορροπίες μεταξύ κατασκευής& εναρμόνισης με το περιβάλλον, μεταξύ Μ.Π.Ε.& υλοποίησης χάραξης τότε η επέκταση της Δυτικής περιφερειακής Υμηττού αναμένεται να αποτελέσει παράδειγμα δημόσιου έργου που ανέδειξε την περιβαλλοντική μεταβλητή σε πρωτεύοντα παράγοντα επιλογής των ενδεδειγμένων χαράξεων και να αποτελέσει πρότυπο για νέα έργα που θα δίνουν προτεραιότητα στα φυσικά αποθέματα και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Aim of work is to impress the modern reality with regard to the tools - methods and software package of Geoinformatics which are used in the siting of infrastructure and also in the process of environmental impact assessment of public works& infrastructure. Essentially is about information systems enabling the collection, management, storage, processing, analysis and visualization in digital environment the spatial data (data that are related to space). These data are usually called geographical or cartographic or spatial and can be associated with a range of descriptive data which are unique featured. The science of Geoinformatics is a powerful toll for visualizing, managing, analysing and recovering spatial data. These tools are a "mix" of programming (in the sense of algorithms - Macro) and well-documented theory and are a result of technological development and modernization of the need for scientific monitoring of individual projects by the time they asked for their implementation and does not terminate ever. In the current post graduated thesis is propounded the importance and necessity of implementation of new roads in Attica. Delivering the concept of "environmental sensitivity" zones of Ymittos Mountain either by passing the formulation either directly or indirectly affected by it. There are presented the selection criteria and the alternatives, the current situation and the specific provisions relating to them. With reference to the official Environmental Impact Assessment carried out, trying to assess the direct consequences of project implementation in these areas. Formulated and evaluated alternative ways of crossing the new road and selected based on the key environmental conditions are optimal for achieving the original objectives of the design. The new highway would enhance the role of the Metropolitan Region of Attica at national and European level as the two national highways and two major portals of entry and exit of the country by sea (Port of Piraeus) and air (Spata airport) will be linked. The implementation of this major road project (in scope and in importance) is necessary but in conjunction with other actions. In conclusion, the development of new highways in Athens is expected to be one of the most modern road infrastructures that will promote the principles of sustainable development. But to succeed and bring positive results it has to respect sensitive areas and environmental variables both in the formulation and maintenance stage. If that necessary balance between construction and alignment with the environment are maintained, also between EIA and implementation then the extension of the West Regional of Ymittos is expected to set an example of public project which highlighted the environmental variable in primary factor for selecting the appropriate engravings and a model for new projects will give priority to natural reserves and improve the quality of the citizen’s life.