Αθηναϊκή τοπογραφία: το φυσικό εκμαγείο και το ανθρωπογενές έκτυπο, ως διαλεκτικό δίπολο κατανόησης και επανερμηνείας του αττικού τοπίου

Ζακυνθινού-Ξάνθη, Μαργαρίτα; Zakynthinou-Xanthi, Margarita

dc.contributor.author	Ζακυνθινού-Ξάνθη, Μαργαρίτα	el
dc.contributor.author	Zakynthinou-Xanthi, Margarita	en
dc.date.accessioned	2018-07-06T10:27:17Z
dc.date.available	2018-07-06T10:27:17Z
dc.date.issued	2018-07-06
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/47217
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.2362
dc.rights	Default License
dc.subject	Τοπογραφία	el
dc.subject	Topography	en
dc.subject	Αττικό τοπίο	el
dc.subject	Ανάγλυφα	el
dc.subject	Πόλεις	el
dc.subject	Αθήνα	el
dc.subject	Τόποι	el
dc.subject	Λόφοι	el
dc.subject	Βουνά	el
dc.subject	Ποτάμια	el
dc.subject	Λατομεία	el
dc.subject	Εκμαγεία	el
dc.subject	Έκτυπα	el
dc.subject	Τομές	el
dc.subject	Attic landscape	en
dc.subject	Cityscapes	en
dc.subject	Terrains	en
dc.subject	Ciies	en
dc.subject	Athens	en
dc.subject	Loci	en
dc.subject	Hills	en
dc.subject	Mountains	en
dc.subject	Rivers	en
dc.subject	Quarries	en
dc.subject	Molds	en
dc.subject	Prints	en
dc.subject	Sections	en
dc.title	Αθηναϊκή τοπογραφία: το φυσικό εκμαγείο και το ανθρωπογενές έκτυπο, ως διαλεκτικό δίπολο κατανόησης και επανερμηνείας του αττικού τοπίου	el
dc.title	Athens topography: the natural mold and anthropogenic print, as a dialectic dipole of understanding and reinventing the attic landscape.	en
dc.type	Διάλεξη
heal.type	learningMaterial	el
heal.classification	topography (URL: http://lod.nal.usda.gov/7261)	en
heal.language	el	el
heal.access	campus	el
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2018-06-29
heal.abstract	Η διάλεξη αυτή έχει ως ερευνητικό αντικείµενο την τοπογραφία της Αθήνας. Θέτει το ερώτηµα πώς η τοπογραφία καθορίζει τις συνθήκες κατοίκησης στην πόλη των Αθηνών και αµφίδροµα πώς η ζωή της πόλης νοηµατοδοτείται από το ανάγλυφό της. Εξετάζοντας τα χαρακτηριστικά του, από τα γεωµετρικά και χωρικά έως και κάποια λιγότερο «υλικά» και φανερά όπως το κλίµα και το φως, διαπιστώνουµε ότι το αττικό ανάγλυφο διαθέτει τη δοµή ενός κοίλου. ∆ιερευνάται υπό ποιες συνθήκες και θεωρήσεις πραγµατοποιήθηκε η κατοίκηση σε αυτό. Παρουσιάζεται η σχέση του ανθρώπου και του φυσικού ανάγλυφου όπως διαµορφώθηκε σε µια πρώιµη κατοίκηση στην Αρχαία Αθήνα, σε µια «αισθητική κατοίκηση» του 18ου αι. µε τους περιηγητές της ∆ύσης που εξυµνούν και καταγράφουν το αττικό τοπίο και τέλος σε µία κατοίκηση «βάση σχεδίου», όπου πλέον σχηματίζεται και χαράσσεται η σύγχρονη πόλη. Κατατίθεται, ακόμα, µία έρευνα σχετικά µε το πώς αλληλεπίδρασε στην πράξη ο άνθρωπος µε το ανάγλυφο, ποιες ήταν οι παρεμβάσεις του και τι τις υποκίνησε. Οι λόφοι συνιστούν βράχους, ήταν η πέτρα της Αθήνας, γεγονός που τροφοδότησε πολλές δραστηριότητες και που τους μετέτρεψε σε ένα καμβά προβολής των χαρακτηριστικών της εκάστοτε κοινωνίας. ∆ιερευνάται η έννοια της ύλης και του τόπου, και το πώς έχουν εμποτιστεί µε αλλεπάλληλα στρώματα µνήµης, ιστορίας και πολιτισµού, συνθέτοντας έτσι µία πλούσια και πολύπτυχη στρωματογραφία. Με αφορμή την αθηναϊκή τοπογραφία διερευνώνται, επίσης, έννοιες όπως το όριο, η κλίμακα, το συνεχές και το ασυνεχές και εξετάζεται πώς το ανάγλυφο διαμορφώνει την αντίληψη, τον προσανατολισµό και τη ζωή του ανθρώπου στην πόλη. Συντίθεται ένα τοπίο της συμπερίληψης και του «ανήκειν», κάτι που αποτελεί πολιτιστικό αγαθό αυτού του τοπίου. Η Αθήνα, τέλος, είναι µία πόλη που αποτελεί ένα σύνθετο τέχνημα, περιέχει το φυσικό και το ανθρωπογενές σε άμεση αλληλεξάρτηση και αλληλοδιαµόρφωση. Ο άνθρωπος και η πόλη που δημιουργεί μοιάζουν να είναι το έκτυπο του φυσικού τους περιβάλλοντος. Αντίστροφα, το πολύπτυχο του περιβάλλοντός της µμοιάζει να συνιστά το εκμαγείο ή αλλιώς τη μήτρα που θα της δώσει μορφή και σχήμα. Οι σκέψεις του έκτυπου και του εκμαγείου, ως διαλεκτικού δίπολου κατανόησης του φυσικού - αστικού τοπίου, του γεωφυσικού και ανθρωπογενούς πολιτισμού μπορούν να αποτελέσουν ουσιαστική αφετηρία για την αρχιτεκτονική σκέψη και πράξη. Η πόλη της Αθήνας, είναι γέννημα πολλών αλληλοσυνυφασµένων συνθηκών, άλλων περισσότερο και άλλων λιγότερο φανερών, οι οποίες συνθέτουν ένα γεωπολιτιστικό παλίμψηστο, το οποίο καλούμαστε να εξερευνήσουμε.	el
heal.abstract	This research thesis deals with the topography of Athens. It raises the question of how the topography determines the conditions of habitation in the city of Athens and how the city’s life is imprinted by its terrain. It examines the characteristics of the Athenian landscape, both the geometric and practical ones and some others, which are less tangible and apparent, such as the climate and the attic light; thus it results that this topography is a hollow. It examines under which conditions and considerations people have inhabited this place throughout the years . The relationship between man and landscape is presented, as it was formed in an early habitation in Ancient Athens, in a “aesthetic habitation” of the 18th century, when travelers of the West reinvented and praised the Attic landscape and finally in a “based-on-a-plan” habitation, when the modern city was designed with a new urban plan. It presents also a research concerning human interventions on the city’s landscape and their causes and motives. The hills constitute rocks that provided Athens with the raw materials of stone, marble etc and fuelled many activities. Τhe city landscape is transformed into a canvas on which the characteristics of each society are projected. So, the thesis attempts to approach the notion and the matter of locus, through this terrain which has been impregnated with successive layers of memory, history and culture; the Athenian terrain has become a geocultural palimpsest. Based on the Athenian topography, the research also explores the notion of the limit, the scale, continuity and discontinuity, and generally it examines how the topography impacts on the perception, the orientation and human life in the city. This landscape bears the idea of the common and the inclusion, which is a cultural virtue of this landscape. Finally, Athens is a complex artifact, where natural and anthropogenic elements are in direct interdependence and interaction. Humans and the city they create, seem that they are formed by their natural environment. Conversely, the multi-faced surroundings of the city seem to constitute the mould or otherwise, the cast that will give them shape. The thoughts of the print and the mould as a dialectic dipole of understanding the natural - urban landscape and the geophysical-anthropogenic culture, can be a substantial starting point for architectural thinking and practice.	en
heal.tableOfContents	ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Α’ ΜΕΡΟΣ: το άστυ και η κατοίκηση του κοίλου Α1. Η κατοίκηση στο κοίλο Α2. Η πόλη και η τοπογραφία Α3. Το αττικό ανάγλυφο Α4. Το κλίμα και το αττικό φως Α5. Η θεώρηση του αττικού τοπίου Α5.1 Η πρώιμη κατοίκηση - Η Αθήνα της αρχαιότητας Α5.2. Η αισθητική «κατοίκηση» - Οι περιηγητές της Δύσης και το αττικό τοπίο Α5.3 Η κατοίκηση βάση σχεδίου – Η σύγχρονη πόλη και οι χαράξεις της Β’ ΜΕΡΟΣ: η ύλη και η «ανακατασκευή» του τόπου Β1. Διαχρονικές ανθρώπινες παρεμβάσεις Β2. Η ύλη και η έννοια του τόπου . Β3. Το πολύπτυχο της στρωματογραφίας............................................................................................................................ Γ’ ΜΕΡΟΣ: ο τόπος και ο τρόπος της κατοίκησης Γ1. Η Κλίμακα Γ2. Το όριο Γ3. Το συνεχές και το ασυνεχές . Γ4. Η Αντιληπτικότητα Γ4.1 Ο Προσανατολισμός ........................................................ Γ4.2 Η αντίληψη του όλου και του έτερου Γ4.3 Το ευσύνοπτο Γ4.4 Η σωματικότητα . Γ5. Η ανθρώπινη νόηση ΕΠΙΛΟΓΟΣ Ε1. Σκέψεις για την Αθήνα Ε2. Συμπεράσματα και προβληματισμοί .......................................................................................................... ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Τομέας Αρχιτεκτονικής Γλώσσας, Επικοινωνίας και Σχεδιασμού	el
heal.fullTextAvailability	true