Έλεγχος και αξιολόγηση πρότυπου συστήματος ανακύκλωσης σε απομακρυσμένες περιοχές: Μελέτη περίπτωσης Μικρές Κυκλάδες

Τσούτη, Χριστίνα

dc.contributor.author	Τσούτη, Χριστίνα	el
dc.date.accessioned	2018-11-07T10:38:22Z
dc.date.available	2018-11-07T10:38:22Z
dc.date.issued	2018-11-07
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/47939
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.8640
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	ανακύκλωση,δείκτες παρακολούθησης,απομακρυσμένες περιοχές	el
dc.title	Έλεγχος και αξιολόγηση πρότυπου συστήματος ανακύκλωσης σε απομακρυσμένες περιοχές: Μελέτη περίπτωσης Μικρές Κυκλάδες	el
dc.contributor.department	Περιβάλλον και Ανάπτυξη	el
heal.type	masterThesis
heal.classification	Διαχείριση αποβλήτων	el
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2018-10-18
heal.abstract	Το πρόβλημα της ολοκληρωμένης διαχείρισης των αποβλήτων είναι πιο έντονο από ποτέ τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Έκθεση της επιτροπής προς το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, το συμβούλιο, την ευρωπαϊκή οικονομική και κοινωνική επιτροπή και την επιτροπή των περιφερειών σχετικά με την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ για τα απόβλητα, συμπεριλαμβανομένης της έκθεσης έγκαιρης προειδοποίησης για τα κράτη μέλη που κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τον στόχο για την επαναχρησιμοποίηση/ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων για το 2020» (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018) η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις χώρες εκείνες που τείνουν να χάσουν το στόχο της προετοιμασίας για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του 50% των παραγόμενων Αστικών Στερεών Αποβλήτων τους. Παράλληλα σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, το 2015 στην Ελλάδα οδηγήθηκε προς ταφή πάνω από το 80% των Αστικών Στερεών Αποβλήτων. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια προσπάθεια ανατροπής αυτής της εικόνας. Οι νέοι εθνικοί και περιφερειακοί σχεδιασμοί θέτουν νέους ορίζοντες για την διαχείριση των αποβλήτων και την ανακύκλωση. Αυτές οι νέες κατευθύνσεις και προοπτικές χρειάζεται να προσαρμοστούν στο ιδιαίτερο γεωγραφικό ανάγλυφο του ελλαδικού χώρου, που απαρτίζεται από πληθώρα νησιωτικών και ορεινών περιοχών με αποκεντρωμένα χαρακτηριστικά. Στην παρούσα εργασία μελετάται η λειτουργία ενός πρότυπου συστήματος (Πράσινο Περίπτερο) ανακύκλωσης σε απομακρυσμένες περιοχές με έντονη εποχική διακύμανση στην παραγωγή αποβλήτων. Οι περιοχές αυτές παρουσιάζουν μειωμένη διαθεσιμότητα γης για υποδομές, έντονη τουριστική δραστηριότητα και περιορισμένη προσβασιμότητα, γεγονός που αυξάνει το περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος που επωμίζονται όσον αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων τους. Ως περιοχή μελέτης ορίζεται το νησιωτικό σύμπλεγμα των Μικρών Κυκλάδων – ήτοι Τοπική Κοινότητα Σχοινούσας, Τ.Κ. Κουφονησίων, Τ.Κ. Ηρακλειάς και Τ.Κ. Δονούσας του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων – , όπου και δεν υπάρχει υφιστάμενη δομή ανακύκλωσης. Στο πρωτότυπο σύστημα ανακύκλωσης πραγματοποιείται διαχωρισμός και επεξεργασία διάφορων τύπων προδιαλεγμένων ανακυκλώσιμων υλικών. Σκοπός είναι η άμεση ανάκτηση προϊόντων υψηλής ποιότητας και καθαρότητας, με απώτερο σκοπό την προώθησή τους στην τοπική και περιφερειακή αγορά. Το Πράσινο Περίπτερο μπορεί να εξυπηρετεί το κοινό σε 24ωρη βάση, ενώ υπάρχει και 8ωρη ημερήσια παρουσία ενός χειριστή για τη διαχείριση των υλικών που συλλέγονται. Αρχικά ο διαχωρισμός γίνεται σε επίπεδο οικίας σε πέντε κύρια ρεύματα, ήτοι Χαρτόνι/Χαρτί, Μέταλλο, Γυαλί, Πλαστικό και Ειδικές ροές (όπως οι μπαταρίες). Ακολουθεί λεπτομερής διαχωρισμός των υλικών στο Πράσινο Περίπτερο σε δώδεκα υπό-ρεύματα, ενώ επιπλέον τα υλικά υπόκεινται σε καθαρισμό και δεματοποίηση πριν την τελική τους αποθήκευση. Παρακολουθείται εν προκειμένω η εναρκτήρια φάση λειτουργίας του συστήματος, με όλα τα προβλήματα που εγείρονται να καταγράφονται και να μελετώνται ως προς τα χαρακτηριστικά των υπό μελέτη περιοχών. Επιχειρείται, τέλος, η αξιολόγηση του πρωτότυπου συστήματος σε περιβαλλοντικό, τεχνο-οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, μέσω ενός πρωτοκόλλου παρακολούθησης που περιλαμβάνει 14 δείκτες αξιολόγησης. Οι δείκτες αυτοί αποτυπώνουν την αλληλεπίδραση του συστήματος ανακύκλωσης με το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Η συνολική παρακολούθηση και μελέτη του συστήματος αναδεικνύει τους παράγοντες εκείνους που επηρεάζουν και καθορίζουν την επιτυχία της διαδικασίας της ανακύκλωσης λαμβάνοντας υπόψιν τα ιδιαίτερα περιβαλλοντικά και κοινωνικό-οικονομικά χαρακτηριστικά των μελετώμενων περιοχών. Συμπερασματικά προκύπτει ότι τα Πράσινα Περίπτερα είναι σε θέση να αποτελέσουν ένα σημαντικό υποστηρικτικό σύστημα ανακύκλωσης σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό διαχείρισης αποβλήτων. Αναδεικνύεται ο κομβικός ρόλος των Τοπικών Αρχών στην εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων ανακύκλωσης τόσο παρέχοντας υποστηρικτικές προς τα Πράσινα Περίπτερα δομές ανακύκλωσης όσο και ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στη διαδικασία της ανακύκλωσης. Τελικά, η συλλογή 9 τόνων (28,8% Χαρτόνι, 6,7% Χαρτί, 25,4% Πλαστικό, 31,9% Γυαλί και 7,2% Μέταλλο) ανακυκλώσιμων υλικών στους πρώτους δύο μήνες λειτουργίας τους είναι ενθαρρυντική με την ανάκτηση να ανέρχεται στο 95% για το σύνολο των Μικρών Κυκλάδων, παρόλα αυτά χρειάζεται να γίνει μεγαλύτερη προσπάθεια έτσι ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι ανακύκλωσης που τίθενται από τη νομοθεσία.	el
heal.advisorName	Λοϊζίδου, Μαρία	el
heal.committeeMemberName	Λοϊζίδου, Μαρία	el
heal.committeeMemberName	Χαραλάμπους Ι., Αικατερίνη	el
heal.committeeMemberName	Στέγγου-Σαγιά, Αθηνά	el
heal.academicPublisher	Σχολή Χημικών Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	192
heal.fullTextAvailability	true