HEAL DSpace

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΔΕΞΑΜΕΝΩΝ ΚΑΘΙΖΗΣΗΣ

Αποθετήριο DSpace/Manakin

Εμφάνιση απλής εγγραφής

dc.contributor.author ΓΚΕΣΟΥΛΗ, ΑΝΘΟΥΛΑ el
dc.contributor.author GKESOULI, ANTHOULA en
dc.date.accessioned 2018-12-28T09:49:38Z
dc.date.available 2018-12-28T09:49:38Z
dc.date.issued 2018-12-28
dc.identifier.uri https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/48301
dc.identifier.uri http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.3020
dc.rights Default License
dc.subject ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ ΚΑΘΙΖΗΣΗΣ el
dc.subject ΑΝΕΜΟΣ el
dc.subject ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΑΠΟΔΟΣΗ el
dc.subject ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ el
dc.subject ΠΕΤΑΣΜΑΤΑ el
dc.subject SETTLING TANKS en
dc.subject WIND EFFECT en
dc.subject CFD MODELING el
dc.subject TANK'S PERFORMANCE el
dc.subject WATER TREATMENT el
dc.title ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΥΔΡΟΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΔΕΞΑΜΕΝΩΝ ΚΑΘΙΖΗΣΗΣ el
dc.title CFD MODELING OF WIND EFFECT ON THE HYDRODYNAMIC BEHAVIOR AND REMOVAL EFFICIENCY OF SETTLING TANKS en
dc.contributor.department ΤΟΜΕΑΣ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ el
heal.type doctoralThesis
heal.classification ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗ el
heal.classification ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΡΕΥΣΤΟΜΗΧΑΝΙΚΗ el
heal.classification Computational fluid dynamics en
heal.classification Environmental hydraulics el
heal.classificationURI http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh2007008173
heal.classificationURI http://id.loc.gov/authorities/subjects/sh96000968
heal.language el
heal.access free
heal.recordProvider ntua el
heal.publicationDate 2018-09-07
heal.abstract Α. Γενικά Η καθίζηση είναι μια φυσική διεργασία που εφαρμόζεται ευρέως σε διάφορους τομείς της περιβαλλοντικής μηχανικής και της βιομηχανίας όπως στην επεξεργασία νερού και λυμάτων, στη βιομηχανία τροφίμων και στη μεταλλουργία. Στις συμβατικές Μονάδες Επεξεργασίας Νερού, οι οποίες αποτελούν την πιο διαδεδομένη μέθοδο επεξεργασίας νερού, το στάδιο της καθίζησης θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα στάδια επεξεργασίας. Η καθίζηση λαμβάνει χώρα σε ορθογωνικές ή κυκλικές δεξαμενές καθίζησης, στόχος των οποίων είναι η απομάκρυνση από το νερό ενός μεγάλου ποσοστού των αιωρούμενων στερεών (Suspended Solids, SS), καθώς αυτά καθιζάνουν εξαιτίας της βαρύτητας στον πυθμένα των δεξαμενών. Η απόδοση μιας δεξαμενής καθίζησης, δηλ. ο βαθμός (%) απομάκρυνσης – καθίζησης των στερεών που επιτυγχάνεται σε αυτή, αποτελεί ίσως το σημαντικότερο χαρακτηριστικό τους και επηρεάζει καθοριστικά την επεξεργασία στα κατάντη στάδια και την απόδοση ολόκληρης της μονάδας επεξεργασίας. Η απόδοση εξαρτάται κυρίως από (i) τα χαρακτηριστικά του νερού, π.χ. κοκκομετρική διαβάθμιση των SS στο μίγμα νερού – στερεών και μέγεθος των στερεών, (ii) τα χαρακτηριστικά της δεξαμενής, π.χ. γεωμετρία και υδροδυναμικά χαρακτηριστικά, και (iii) τις περιβαλλοντικές συνθήκες, π.χ. θερμοκρασία και άνεμος. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, ο άνεμος είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει τη λειτουργία των δεξαμενών καθίζησης και η δράση του πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά το σχεδιασμό τους. Ωστόσο, δεν υπάρχει σχεδόν καμία επιστημονική εργασία η οποία να έχει μελετήσει συστηματικά την επίδραση του ανέμου στις δεξαμενές καθίζησης, η οποία στην πράξη πάντα αμελείται. Αντικείμενο της παρούσας Διδακτορικής Διατριβής είναι η διερεύνηση και η μαθηματική προσομοίωση της επίδρασης του ανέμου στην υδροδυναμική συμπεριφορά και απόδοση των (ορθογωνικών) δεξαμενών καθίζησης. Ειδικότερα, επιχειρείται να δοθεί απάντηση στα ακόλουθα δύο ερευνητικά ερωτήματα, τα οποία τίθενται συχνά τόσο από τους ερευνητές όσο και από τους λειτουργούς των δεξαμενών καθίζησης: • Είναι η επίδραση του ανέμου στην υδροδυναμική συμπεριφορά και απόδοση των δεξαμενών καθίζησης σημαντική; • Πώς μπορούμε να αξιολογήσουμε αυτή την επίδραση σε μια πραγματική δεξαμενή; Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις στις ορθογωνικές δεξαμενές καθίζησης της Μονάδας Επεξεργασίας Νερού Αχαρνών της ΕΥΔΑΠ ΑΕ και προσομοιώσεις με 2D και 3D μοντέλα Υπολογιστικής Ρευστομηχανικής (Computational Fluid Dynamics – CFD), σε συνθήκες άπνοιας και σε συνθήκες πνοής ανέμου. Ειδικότερα, οι 2D υπολογισμοί πραγματοποιήθηκαν με το μοντέλο FLOW-3D και οι 3D υπολογισμοί με το μοντέλο CFX. Τα πρωτότυπα σημεία της παρούσας Διδακτορικής Διατριβής τα οποία συμβάλουν στην έρευνα σχετικά με την επίδραση του ανέμου είναι τα ακόλουθα: i. Παρουσιάζεται και εφαρμόζεται για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία μια συστηματική μεθοδολογία για την αξιολόγηση της επίδρασης του ανέμου στις δεξαμενές καθίζησης, η οποία συνδυάζει πειραματικές μετρήσεις και υπολογισμούς με μοντέλα CFD σε πραγματικές δεξαμενές. ii. Πραγματοποιούνται ταυτόχρονες μετρήσεις θολότητας, συγκέντρωσης αιωρούμενων στερεών, ταχύτητας και διεύθυνσης ανέμου σε πραγματικές δεξαμενές καθίζησης. Οι μετρήσεις αυτές είναι πρωτότυπες δεδομένου ότι δεν υπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία πειραματικές μετρήσεις σε πραγματικές δεξαμενές σε συνθήκες πνοής ανέμου. iii. Διερευνάται και προσδιορίζεται πειραματικά σε μη μόνιμες συνθήκες πνοής ανέμων, η συμπεριφορά του ανέμου και η απόδοση της δεξαμενής. Στη συνέχεια, τα δεδομένα αυτά χρησιμοποιούνται για την προσομοίωση της συμπεριφοράς της δεξαμενής και την επιβεβαίωση του 3D μοντέλου. Είναι η πρώτη φορά που μελετάται πειραματικά και υπολογιστικά η συμπεριφορά των δεξαμενών σε μη μόνιμες συνθήκες πνοής ανέμου. iv. Τα μοντέλα επαληθεύονται με νέες μετρήσεις, σε συνθήκες άπνοιας και πνοής ανέμου, και στη συνέχεια εφαρμόζονται για την απάντηση των δύο βασικών ερευνητικών ερωτημάτων. Η υπολογιστική διερεύνηση της επίδρασης του ανέμου είναι πρωτότυπη με δεδομένο ότι οι παρόμοιες ερευνητικές εργασίες είναι ελάχιστες (πρακτικά καμία). Β. Πειραματική διερεύνηση Πραγματοποιήθηκαν συνοπτικά οι ακόλουθες μετρήσεις: (i) Μετρήσεις κοκκομετρικής διαβάθμισης SS στην εισροή της δεξαμενής. (ii) Ταυτόχρονες μετρήσεις θολότητας και συγκέντρωσης SS για τον προσδιορισμό της εξίσωσης θολότητας - συγκέντρωσης SS. Η εξίσωση αυτή χρησιμοποιήθηκε για τη μετατροπή των τιμών θολότητας σε τιμές συγκεντρώσεων. (iii) Μετρήσεις θολότητας στην εισροή και στην εκροή της δεξαμενής. (iv) Μετρήσεις κατανομής θολότητας στη δεξαμενή. (v) Μακροσκοπικές – οπτικές παρατηρήσεις του πεδίου ροής (εκτίμηση του μήκους των περιοχών ανακυκλοφορίας και του στρώματος ιλύος). (vi) Μετρήσεις ταχύτητας και διεύθυνσης ανέμου. Από τις μετρήσεις αυτές προέκυψαν τα ακόλουθα: (1) Προσδιορισμός των χαρακτηριστικών των SS στην εισροή της δεξαμενής, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ως δεδομένα εισόδου στα μοντέλα. (2) Εκτίμηση των τιμών της απόδοσης και (3) Προσδιορισμός των κατανομών της συγκέντρωσης των SS στη δεξαμενή, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν για την επιβεβαίωση των μοντέλων. (4) Αναγνώριση των περιόδων πνοής ισχυρών δυσμενών ανέμων και διερεύνηση της συμπεριφοράς της δεξαμενής κατά τη διάρκειά τους. Ως δυσμενείς άνεμοι ορίζονται οι άνεμοι με κατεύθυνση παράλληλη με τη βασική κατεύθυνση της ροής στη δεξαμενή, δηλ. από την εισροή προς την εκροή της δεξαμενής. Γ. Υπολογιστική διερεύνηση σε συνθήκες άπνοιας Πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί: (i) πεδίου ροής, (ii) συγκεντρώσεων SS, (iii) απόδοσης και (iv) καμπυλών κατανομής Υδραυλικού Χρόνου Παραμονής (Flow Through Curves – FTC), από τους οποίους προέκυψαν τα ακόλουθα βασικά συμπεράσματα. 3D υπολογισμοί. (1) Το πεδίο ροής στη δεξαμενή είναι πολύπλοκο, έντονα τρισδιάστατο και χαρακτηρίζεται από την παρουσία δύο εκτεταμένων περιοχών ανακυκλοφορίας (στρόβιλοι). Η πρώτη περιοχή V1 δημιουργείται σε κατακόρυφο επίπεδο, πάνω από τις φλέβες εισροής, και η δεύτερη περιοχή H1 δημιουργείται σε οριζόντιο επίπεδο. (2) Η ροή χαρακτηρίζεται από έντονη βραχυκύκλωση και ανάμιξη. (3) Το πεδίο συγκεντρώσεων των SS επηρεάζεται έντονα από το πεδίο ροής. Για παράδειγμα, στις περιοχές ανακυκλοφορίας όπου υπάρχει έντονη ανάμιξη, παρατηρείται μεγαλύτερη ομοιομορφία στις κατανομές των SS. (4) Το 3D μοντέλο προσομοιώνει ικανοποιητικά τη συμπεριφορά της δεξαμενής (α) για μόνιμες συνθήκες και σταθερή συγκέντρωση εισροής και (β) για μη μόνιμες συνθήκες και χρονικά μεταβαλλόμενη συγκέντρωση εισροής. (5) Η απόδοση της δεξαμενής υπολογίζεται ίση με 85.15%, όταν λειτουργεί ο μηχανισμός απομάκρυνσης της ιλύος, και ίση με 72.48%, όταν βρίσκεται εκτός λειτουργίας. Οι τιμές αυτές είναι σε ικανοποιητική συμφωνία με τις αντίστοιχες πειραματικές (86.00 ± 1.00% και 72.43%). (6) Στον στρόβιλο V1, οι υπολογισθείσες συγκεντρώσεις είναι μικρότερες από τις μετρήσεις δεδομένου ότι στην πραγματική δεξαμενή η ανάμιξη στην περιοχή αυτή είναι πολύ έντονη και προκαλεί την επαναιώρηση των στερεών, η οποία δεν λαμβάνεται υπόψη από το παρόν μοντέλο. (7) Προσδιορίστηκε η καμπύλη απόδοσης (1-R = exp-1.087Ha), η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της απόδοσης της δεξαμενής χωρίς να απαιτείται η πραγματοποίηση CFD υπολογισμών. (8) Οι παροχές των υπερχειλιστών (εκφρασμένες ως ποσοστό επί της συνολικής παροχής), δεν εξαρτώνται από την τιμή της παροχής ενώ το υδραυλικό φορτίο είναι ίδιο σε όλους τους υπερχειλιστές. 2D υπολογισμοί. (1) Η ροή χαρακτηρίζεται από μια σχετικά μεγάλη περιοχή ανακυκλοφορίας που δημιουργείται πάνω από τη φλέβα εισροής και «αναγκάζει» τη ροή να εξέλθει από τη δεξαμενή ακολουθώντας μια σύντομη διαδρομή βραχυκύκλωσης. (2) Το πεδίο συγκεντρώσεων SS επηρεάζεται από το πεδίο ροής. (3) Οι συγκεντρώσεις SS στη δεξαμενή είναι μεγαλύτερες όταν ο μηχανισμός απομάκρυνσης της ιλύος είναι εκτός λειτουργίας. (4) Η απόδοση της δεξαμενής υπολογίζεται ίση με 83.10%, όταν ο μηχανισμός είναι εντός λειτουργίας, και ίση με 68.10%, όταν είναι εκτός λειτουργίας. Οι τιμές αυτές είναι μικρότερες από τις αντίστοιχες πειραματικές (δηλ. 86.00 ± 1.00% και 70.80 ± 1.00%) και από τις υπολογισθείσες με το 3D μοντέλο (85.70% και 70.90%). Γενικά, οι 2D υπολογισμοί θεωρούνται ικανοποιητικοί, αλλά λιγότερο ακριβείς σε σχέση με τους 3D υπολογισμούς. Δ. Υπολογιστική διερεύνηση της επίδρασης του ανέμου 3D υπολογισμοί – Αρχική διερεύνηση. Πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί για ισχυρό δυσμενή άνεμο με ταχύτητα ανέμου ίση με 15 m/s. Για την προσομοίωση της επίδρασης του ανέμου, χρησιμοποιήθηκε μια συντηρητική προσέγγιση σύμφωνα με την οποία ορίστηκε στην επιφάνεια του νερού η θεωρητική τιμή της ταχύτητας που προκαλείται εξαιτίας της δράσης του ανέμου. Από τους υπολογισμούς προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: (1) Η επίδραση του ανέμου στο πεδίο ροής είναι πολύ ισχυρή. Ο άνεμος προκαλεί τη δημιουργία μιας εκτεταμένης περιοχής ανακυκλοφορίας σε κατακόρυφο επίπεδο, η οποία καλύπτει σχεδόν ολόκληρη τη δεξαμενή, και ο τρισδιάστατος χαρακτήρας της ροής «χάνεται». (2) Η επίδραση του ανέμου στην υδραυλική απόδοση είναι επίσης πολύ ισχυρή. Η ροή χαρακτηρίζεται από πολύ έντονη ανάμιξη και υψηλό βαθμό βραχυκύκλωσης, με αποτέλεσμα τη μείωση της υδραυλικής απόδοσης. (3) Το πεδίο συγκεντρώσεων των SS στη δεξαμενή επηρεάζεται από τη δράση του ανέμου, ο οποίος οδηγεί σε αύξηση των συγκεντρώσεων. Οι γραμμές των ίσων συγκεντρώσεων των SS μετατοπίζονται προς την εκροή, δηλ. τα στερεά κινούνται ταχύτερα προς την έξοδο της δεξαμενής, και οι κατακόρυφες κατανομές της συγκέντρωσης είναι σχετικά πιο ομοιόμορφες, εξαιτίας της εκτεταμένης περιοχής ανακυκλοφορίας που δημιουργεί ο άνεμος. (4) Ωστόσο, η επίδραση του ανέμου στην απόδοση της δεξαμενής δεν είναι τόσο σημαντική καθόσον παρατηρείται μείωση της τάξης του 4.00% (68.07%). Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί για να διερευνηθεί η επίδραση της τοποθέτησης ενός και δύο πετασμάτων, από τους οποίους προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: (1) Τα πετάσματα βελτιώνουν την υδραυλική συμπεριφορά και απόδοση της δεξαμενής. (2) Η βελτίωση είναι μεγαλύτερη όταν τα πετάσματα είναι δύο. (3) Η τοποθέτηση ενός και δύο πετασμάτων «διαιρεί» τη δεξαμενή σε δύο και τρία τμήματα, αντίστοιχα, στα οποία παρατηρούνται πανομοιότυπα πεδία ροής με εκείνο που παρατηρείται σε συνθήκες ανέμου χωρίς πετάσματα. (4) Ο βαθμός ανάμιξης και βραχυκύκλωσης της ροής μειώνεται. (5) Το πεδίο συγκεντρώσεων των SS επηρεάζεται από τα πετάσματα, τα οποία «μετατοπίζουν» τις γραμμές των ίσων συγκεντρώσεων των SS προς την εισροή οδηγώντας σε μείωση της συγκέντρωσης εκροής και αύξηση της απόδοσης. (6) Η απόδοση της δεξαμενής υπολογίζεται ίση με 70.00% και 71.04% για ένα και δύο πετάσματα, αντίστοιχα. (7) Η σειρά που ακολουθεί η απόδοση της δεξαμενής δεν είναι η ίδια με τη σειρά που ακολουθεί η υδραυλική της απόδοση. Η βέλτιστη απόδοση παρατηρείται σε συνθήκες άπνοιας ενώ η βέλτιστη υδραυλική απόδοση παρατηρείται όταν υπάρχουν πετάσματα, παρόλο που υπάρχει η αρνητική επίδραση του ανέμου. Συνεπώς, κατά τη διαδικασία αξιολόγησης εναλλακτικών σεναρίων για τη γεωμετρική διάταξη ή λειτουργία των δεξαμενών, η εναλλακτική που παρουσιάζει την καλύτερη υδραυλική απόδοση δεν συνεπάγεται απαραίτητα και την καλύτερη απόδοση. Μετά την αρχική διερεύνηση της επίδρασης του άνεμου προτάθηκε και εφαρμόστηκε η ακόλουθη μεθοδολογία: Προτεινόμενη μεθοδολογία προσομοίωσης της επίδρασης του ανέμου. Βήμα 1ο. Πραγματοποίηση 3D υπολογισμών πεδίου ροής και συγκεντρώσεων SS με διφασικό (νερό – SS) μοντέλο, σε συνθήκες άπνοιας, για να προσδιοριστούν (α) τα υδροδυναμικά χαρακτηριστικά και (β) η απόδοση της δεξαμενής. Βαθμονόμηση και επιβεβαίωση του μοντέλου με μετρήσεις ή χρησιμοποίηση μοντέλων που έχουν επαληθευτεί για παρόμοιες δεξαμενές και συνθήκες. Βήμα 2o. Ιδανικά, για την προσομοίωση της επίδρασης του ανέμου στη συμπεριφορά της δεξαμενής καθίζησης, προτείνεται η πραγματοποίηση 3D υπολογισμών πεδίου ροής και συγκεντρώσεων SS με τριφασικό (αέρας – νερό - SS) μοντέλο. Ωστόσο, η πραγματοποίηση αυτών των υπολογισμών με σταθερό Η/Υ γραφείου είναι πρακτικά ανέφικτοι εξαιτίας του μεγάλου υπολογιστικού κόστους και του απαιτούμενου χρόνου. Γι’ αυτό προτείνεται εναλλακτικά η ακόλουθη μεθοδολογία προσομοίωσης: υπολογισμός μιας αντιπροσωπευτικής τιμής της ταχύτητας ροής στην επιφάνεια του νερού, η οποία προκαλείται εξαιτίας του ανέμου, και ορισμός αυτής της τιμής ως οριακής συνθήκης στην επιφάνεια του νερού, κατά μήκος της δεξαμενής. Για τον υπολογισμό της ταχύτητας στην επιφάνεια του νερού συναρτήσει της ταχύτητας του ανέμου, προτείνεται η πραγματοποίηση 2D υπολογισμών με διφασικό (αέρας – νερό) μοντέλο. Βήμα 3ο. Πραγματοποίηση 3D υπολογισμών πεδίου ροής και συγκεντρώσεων SS με διφασικό (νερό – SS) μοντέλο, στο οποίο χρησιμοποιείται ως οριακή συνθήκη στην επιφάνεια του νερού η τιμή της ταχύτητας που υπολογίζεται στο 2ο Βήμα. Οι υπολογισμοί αυτοί πρέπει να πραγματοποιούνται όχι μόνο για μόνιμες αλλά και για μη μόνιμες συνθήκες πνοής ανέμου καθόσον οι υπολογισμοί αυτοί οδηγούν σε λιγότερο συντηρητικά αποτελέσματα. 3D υπολογισμοί – Εφαρμογή της προτεινόμενης μεθοδολογίας. Τα αποτελέσματα του 1ου Βήματος παρουσιάστηκαν στην παράγραφο Γ. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί για δυσμενείς ισχυρούς ανέμους σε μόνιμες (Βήμα 2ο) συνθήκες (1) αρχικά, για ταχύτητα 20 m/s και (2) έπειτα, το μοντέλο εφαρμόστηκε για διάφορες ταχύτητες ανέμου (15 - 25 m/s), τιμές παροχής (0.19 - 0.38 m3/s) και αριθμούς Hazen (0.11 - 3.60). Τέλος, πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί (3) σε μη μόνιμες συνθήκες (Βήμα 3ο) πνοής ανέμου και χρονικά μεταβαλλόμενης συγκέντρωσης εισροής. Από τους υπολογισμούς προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: (1) Η επίδραση του ανέμου αυξάνεται με την αύξηση της ταχύτητας του ανέμου, την αύξηση της ταχύτητας καθίζησης των στερεών και τη μείωση της παροχής. (2) Σε μόνιμες συνθήκες, ο βαθμός πολυπλοκότητας και ο τρισδιάστατος χαρακτήρας της ροής μειώνεται. Η απόδοση της δεξαμενής επίσης μειώνεται από 85.15% σε 82.00%. (3) Σε μη μόνιμες συνθήκες, η επίδραση του ανέμου στην απόδοση της δεξαμενής μπορεί να είναι πολύ σημαντική. Την πρώτη μισή ώρα της περιόδου πνοής του ανέμου, η απόδοση της δεξαμενής μειώνεται σε περίπου 55.50% και, στη συνέχεια, αρχίζει να αυξάνεται σταδιακά (εντός 2.5 ωρών) μέχρι να επιτύχει τις υψηλές τιμές απόδοσης που παρατηρούνται σε μόνιμες συνθήκες (≈82.00%). Το παρόν μοντέλο δεν προβλέπει αυτή τη μείωση δεδομένου ότι δεν προσομοιώνει το στρώμα ιλύος και την επακόλουθη επαναιώρηση των στερεών που καθιζάνουν, δείχνοντας πρακτικά καμιά ευαισθησία στην απότομη αύξηση της ταχύτητας του ανέμου. Παρόλα αυτά, μετά τις πρώτες 2.5 ώρες, οι υπολογισθείσες αποδόσεις της δεξαμενής πρακτικά συμπίπτουν με τις πειραματικές και, συνεπώς, το μοντέλο προσομοιώνει ικανοποιητικά τη συμπεριφορά της δεξαμενής. (4) Η χωροθέτηση των ορθογωνικών δεξαμενών παράλληλα με την κατεύθυνση των επικρατούντων ανέμων πρέπει να αποφεύγεται. (5) Προσδιορίστηκε η καμπύλη απόδοσης για ταχύτητα ανέμου 20 m/s (1-R= exp-0.936Ha), η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της απόδοσης χωρίς να απαιτείται η πραγματοποίηση CFD υπολογισμών. (6) Οι παροχές των υπερχειλιστών (εκφρασμένες ως ποσοστό επί της συνολικής παροχής) και το υδραυλικό τους φορτίο αυξάνονται στους υπερχειλιστές που είναι κάθετοι στη ροή και μειώνονται σε αυτούς που είναι παράλληλοι. 2D υπολογισμοί. Πραγματοποιήθηκαν υπολογισμοί για ανέμους με κατεύθυνση (α) παράλληλη (δυσμενείς) και (β) αντίθετη (ευνοϊκοί) με τη βασική κατεύθυνση της ροής στη δεξαμενή και για ταχύτητες ανέμου 5.0 και 7.5 m/s. Για την προσομοίωση της επίδρασης του ανέμου χρησιμοποιήθηκε ο συντελεστής τριβής στη διεπιφάνεια νερού – αέρα, ο οποίος υπολογίστηκε βάσει θεωρητικής σχέσης. Από τους υπολογισμούς προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα: (1) Στη δεξαμενή αναπτύσσεται μια ροή «δύο στρωμάτων - ρευμάτων», στην οποία το επιφανειακό ρεύμα ακολουθεί την κατεύθυνση του ανέμου και το ρεύμα κοντά στον πυθμένα την αντίθετη. (2) Για ανέμους με κατεύθυνση παράλληλη με τη βασική κατεύθυνση της ροής παρατηρείται αύξηση της βραχυκύκλωσης της ροής, μετατόπιση των γραμμών ίσων συγκεντρώσεων SS προς την εκροή, δηλ. αύξηση της συγκέντρωσης εκροής, και μείωση της απόδοσης. (3) Για ανέμους με κατεύθυνση αντίθετη με τη βασική κατεύθυνση της ροής παρατηρείται μείωση της βραχυκύκλωσης της ροής, μετατόπιση των γραμμών ίσων συγκεντρώσεων SS προς την εισροή, δηλ. μείωση της συγκέντρωσης εκροής, και αύξηση της απόδοσης. (4) Η επίδραση του ανέμου αυξάνεται με την αύξηση της ταχύτητας ανέμου. (5) Παρόλο που η επίδραση του ανέμου στο πεδίο ροής είναι σημαντική, η επίδραση στην απόδοση δεν είναι τόσο έντονη. Για ταχύτητα ανέμου ίση με 7.5 m/s η επίδραση (θετική ή αρνητική) στην απόδοση της δεξαμενής είναι της τάξης του 1.00%, όταν ο μηχανισμός απομάκρυνσης της ιλύος είναι σε λειτουργία, και της τάξης του 1.30%, όταν είναι εκτός λειτουργίας. Ε. Βασικά συμπεράσματα Όσον αφορά στην επίδραση του ανέμου, προκύπτουν συνοπτικά τα ακόλουθα συμπεράσματα: • Επίδραση του ανέμου στο πεδίο ροής. Η επίδραση του ανέμου στο πεδίο ροής της δεξαμενής είναι πολύ έντονη. Ο άνεμος προκαλεί τη δημιουργία μιας εκτεταμένης περιοχής ανακυκλοφορίας η οποία καλύπτει πρακτικά όλη τη δεξαμενή. • Επίδραση του ανέμου στην υδραυλική απόδοση. Η επίδραση του ανέμου στην υδραυλική απόδοση της δεξαμενής είναι πολύ σημαντική. Οι άνεμοι με κατεύθυνση παράλληλη με τη βασική κατεύθυνση της ροής στη δεξαμενή προκαλούν αύξηση της βραχυκύκλωσης της ροής και μείωση της υδραυλικής απόδοσης. Αντίστροφα, άνεμοι με κατεύθυνση αντίθετη με τη βασική κατεύθυνση της ροής προκαλούν μείωση της βραχυκύκλωσης της ροής και αύξηση της υδραυλικής απόδοσης. • Επίδραση του ανέμου στο πεδίο συγκεντρώσεων των αιωρούμενων στερεών. Ο άνεμος επηρεάζει το πεδίο συγκεντρώσεων στη δεξαμενή δεδομένου ότι αυτό εξαρτάται άμεσα από το αντίστοιχο πεδίο ροής. Οι άνεμοι με κατεύθυνση παράλληλη με τη βασική κατεύθυνση της ροής μετατοπίζουν τις γραμμές ίσων συγκεντρώσεων προς την εκροή, δηλ. οδηγούν σε αύξηση της συγκέντρωσης εκροής. Αντίστροφα, οι άνεμοι με κατεύθυνση αντίθετη με τη βασική κατεύθυνση της ροής μετατοπίζουν τις γραμμές ίσων συγκεντρώσεων προς την εισροή, δηλ. οδηγούν σε μείωση της συγκέντρωσης εκροής. • Επίδραση του ανέμου στην απόδοση της δεξαμενής σε μόνιμες συνθήκες. Η επίδραση του ανέμου στην απόδοση της συγκεκριμένης δεξαμενής σε μόνιμες συνθήκες δεν είναι τόσο σημαντική (1.00% - 4.00%). Οι άνεμοι με κατεύθυνση παράλληλη με τη βασική κατεύθυνση της ροής οδηγούν σε μείωση της απόδοσης και οι άνεμοι με αντίθετη κατεύθυνση οδηγούν σε αύξηση της απόδοσης. • Επίδραση του ανέμου στην απόδοση της δεξαμενής σε μη μόνιμες συνθήκες. Σε μη μόνιμες συνθήκες πνοής ανέμου, η επίδραση του ανέμου στην απόδοση είναι πολύ σημαντική. Ειδικότερα, οι άνεμοι με κατεύθυνση παράλληλη με τη βασική κατεύθυνση της ροής οδηγούν σε σημαντική μείωση της απόδοσης (≈30%) εντός μισής ώρας από την έναρξη πνοής τους. Το 3D μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε δεν προβλέπει αυτή τη μείωση δεδομένου ότι δεν προσομοιώνει το στρώμα ιλύος και την επακόλουθη επαναιώρηση των στερεών που καθιζάνουν. • Η επίδραση του ανέμου αυξάνεται με την αύξηση της ταχύτητας ανέμου, τη μείωση της παροχής και την αύξηση της ταχύτητας καθίζησης των στερεών. • Τα πετάσματα βελτιώνουν την υδραυλική συμπεριφορά και απόδοση της δεξαμενής. Η βελτίωση αυτή αυξάνεται καθώς αυξάνεται ο αριθμός των πετασμάτων. Δεδομένου ότι η απόδοση των δεξαμενών εξαρτάται άμεσα από τα χαρακτηριστικά των στερεών στην εισροή, για την αξιολόγηση της επίδρασης του ανέμου σε κάθε δεξαμενή συνίσταται η εφαρμογή της προτεινόμενης μεθοδολογίας προσομοίωσης. el
heal.abstract Α. Introduction Sedimentation is a physical treatment process that is widely applied in various sectors of environmental technology and industry including water and wastewater treatment, food processing and metallurgy. In conventional Water Treatment Plants (WTPs), the most widely applied water treatment technology, settling constitutes undoubtedly one of the most important stages of treatment. Sedimentation takes place into the so-called settlings tanks or sedimentation basins, in which a significant percentage of suspended solids (SS) settles by gravity and, therefore, influences the degree of treatment of the downstream units and the efficiency of the whole plant. The most important characteristic of a settling tank is its removal efficiency, which depends on (1) the characteristics of the untreated water, such as the composition - concentrations of SS and the size of the SS, (2) the characteristics of the tank, such as its geometry and the hydrodynamics, and (3) the environmental characteristics, such as the temperature and, mainly, the wind characteristics. There have been numerous studies regarding the determination of the effect of the above-mentioned factors that influence the hydraulic or/and the removal efficiency of the settling tanks, which are theoretical, experimental or numerical. Practically, all performed studies dealt with the effect of the characteristics of the untreated water or the characteristics of the settling tank on the tank’s efficiency, while the effect of the wind has always been neglected although it is generally recognized that the operation of settling tanks is sensitive to wind effects and this should be taken into account during their design. The scope of the present Ph.D. thesis is the investigation and the mathematical modeling of wind effect on the hydrodynamic behavior and the removal efficiency of (rectangular) settling tanks. More specifically, the present thesis aims at answering the following two research questions that are usually posed by the researchers and managers: • Is the effect of wind on settling tanks important? • How can we determine this effect on the settling tanks? To answer these questions, a series of measurements and calculations were performed, for calm and windy conditions, using 2D and 3D Computational Fluid Dynamics (CFD) models in the rectangular settling tanks of the Water Treatment Plant of Aharnes (WTPA), EYDAP SA. The WTPA is one of the most important components of the water supply system of Athens that provides water of excellent quality to 60% of the region of Attica. It is noted that 2D calculations were performed with the FLOW-3D model while the 3D calculations were performed with the CFX model. The original contributions of the present Ph.D thesis in the research area of wind effect on settling tanks are the following: i. A novel systematic methodology for assessing the effect of wind on settling tanks, which combines experimental work and CFD calculations in real tanks, is presented and applied for the first time in the international literature. ii. Turbidity, concentration of suspended solids, wind velocity and wind direction measurements are performed in real settling tanks, in calm and windy conditions. These measurements constitute an original contribution since no such measurements, regarding the operation of real tanks in windy conditions, can be found in the international literature. iii. Experimental determination and investigation of the behavior of wind and tank’s performance in transient windy conditions. These data are then used for modeling the behavior of the tank and the validation of the 3D model. The behavior of the tanks in windy transient conditions has never been studied before neither experimentally nor computationally. iv. The models are validated with new measurements, in calm and windy conditions, and, then, they are applied to answer the two basic research questions. The computational study of the effect of wind is also considered as original since similar works are very limited (practically none). Β. Experimental Τhe following measurements were performed: (i) Particle size distribution measurements at the inlet of the tank. (ii) Simultaneous turbidity and SS concentration measurements, in samples taken from the tank, for the determination of turbidity – SS concentration relationship. This relationship was used for translating turbidity values into SS concentration values. (iii) In-situ turbidity measurements at the inlet and the outlet of the tank. (iv) Distributions of turbidity in the tank. (v) Visual observations of the lengths of the recirculation region and the sludge layer. (vi) Wind velocity and wind direction measurements. Based on the above mentioned measurements the following results - conclusions were drawn: (1) Determination of the characteristics of the SS at the inlet of the tank, which were used as input data into the CFD models. (2) Determination of the tank’s removal efficiency; this was used for the validation of the model. (3) Determination of the distributions of the SS concentration in the tank; these were compared with the calculated values. (4) Identification of the strong windy periods and monitoring of tank’s behavior during these “events”. A strong windy period denotes a period when the wind is co-current, i.e. its direction is parallel to the direction of the water flow in the tank (in other words from inlet towards the outlet of the tank), and the wind velocity is significant (>8-10 m/s). C. Calculations in calm conditions 2D and 3D calculations were performed to determine (i) the flow field, (ii) the SS concentration field, (iii) the removal efficiency of the tank and (iv) the Flow Through Curves (FTC); then, the following conclusions were drawn. 3D calculations. (1) The flow field in the tank is 3D and very complex, being characterized by the formation of two extended recirculation regions (eddies). The 1st eddy V1 is created due to the incoming jets from the two inlet openings, on a vertical plane, and the 2nd eddy H1 is formed on a horizontal plane. (2) The flow exhibits high level of short - circuiting and mixing. (3) The SS concentration fields are strongly influenced by the respective flow fields; in the recirculation areas, where mixing is intense, SS concentrations tend to be uniformly distributed. (4) The model predicts satisfactorily the tank’s behavior (a) for steady state flow conditions and constant SS inlet concentration and (b) for transient conditions and variable SS inlet concentration. (5) The tank’s removal efficiency is calculated equal to 85.15% when the sludge removal mechanism is in operation; this value is higher than the respective calculated value (72.48%) when the mechanism is out of operation. These values are in satisfactory agreement with the respective measured values; i.e. 86.00 ± 1.00% and 72.43%. (6) Inside the region of eddy V1, the calculated SS concentrations are lower than the measurements. This behavior was expected, since in the real tank, mixing in the eddy is intense and causes solids’ re-suspension of the sludge layer that results in very high SS concentrations in this area. The formation of the sludge layer and the process of solids’ re-suspension are not taken into account by the present model. However, this does not affect the capability of the model to predict satisfactorily the solids’ removal efficiency of the tank. (7) The model was applied for 36 combinations of flow rates and settling velocities to determine the efficiency curve 1-R (1-R = exp-1.087Ha) versus Hazen number (Ha); this curve is of great practical importance because it can be used to determine the efficiency of the tank without any CFD computations. (8) The percentages of flow exiting the tank via the four outlet weirs do not depend on the flow rate while the hydraulic weir loading is the same in all weirs. 2D calculations. (1) The flow field is characterized by a relatively large recirculation region, above the inlet jet, which forces the flow to exit the tank following a short - circuiting route. (2) The SS concentration field depends on the respective flow field while the SS concentrations in the tank are higher when the sludge removal mechanism is out of operation, compared to the values observed when the mechanism is in operation. (3) The effect of mechanism’s operation on the removal efficiency of the tank is very important. When it is in operation, the removal efficiency is calculated equal to 83.10%, a value that is lower than the respective experimental value (86.00 ± 1.00%) and the prediction with a 3D model (85.70%). Similarly, when the mechanism is out of operation, the removal efficiency is equal to 68.10%, a value that is again lower than the experimental value (70.80 ± 1.00%) and the predicted value by a 3D model (70.90%). In other words, calculations with a 2D model are satisfactory; however, they are less accurate than those with a 3D model. D. Calculations in windy conditions – Assessment of wind effect 3D calculations – Preliminary calculations. Preliminary calculations were performed for a strong co-current wind with velocity equal to 15 m/s. The wind was modeled using a conservative approach that involves the setting of a constant horizontal flow velocity on the free (water) surface whose value is calculated from a theoretical relationship. The results showed the following: (1) The effect of wind on the flow field and the hydraulic efficiency is very strong, with the creation of a massive recirculation area which covers the biggest part of the tank. Moreover, the degree of complexity and 3-dimensionality of the flow is reduced. (2) The mixing is very intense and the short - circuiting increases resulting in the decrease of tank’s hydraulic efficiency. (3) The SS concentration field is influenced by the wind action. The SS concentration values in the tank increase compared to those of calm conditions, the SS iso-concentration lines are shifted to the right, i.e. the solids move faster towards the outlet, and the vertical distribution of SS concentrations is relatively more uniform. (4) The effect of wind on the settling performance of the tank is not pronounced; its removal efficiency is reduced to 68.07%. Calculations were then carried out to evaluate the improvement resulting from the installation of one and two baffles in the tank and the following conclusions were drawn: (1) The baffles improve the hydraulic and removal efficiency of the tank. (2) This improvement is higher when the baffles are two instead of one. (3) The use of one baffle divides the tank into two parts that occupy the first and second half of the tank, while the 2D character of the flow is retained. In both parts of the tank, the flow exhibits similar behavior with the case of wind without baffles. The addition of a second baffle creates totally three smaller similar parts. (4) The short - circuiting and mixing is reduced. (5) The SS concentration field is affected by the presence of baffles; the use of baffles "shifts" the SS iso-concentration lines to the left, i.e. towards the inlet, leading to the decrease of SS outlet concentration and, therefore, to the increase of tank’s removal efficiency. (6) The tank’s efficiency increases (compared to windy conditions) to 70.00% and 71.04%, when one or two baffles are installed, respectively. (7) The order of removal efficiency is not the same with that of hydraulic efficiency. In case of windy conditions and baffles’ use, the hydraulic efficiency is better than the respective efficiency in calm conditions. On the contrary, the best removal efficiency is observed for calm conditions. In other words, during the comparison of various alternative scenarios for tank’s configuration or operation, the scenario that shows the best hydraulic performance does not necessarily exhibit the best removal efficiency. After the performance of the preliminary calculations, a systematic modeling procedure was proposed and applied for the assessment of wind effect. Proposed modeling procedure to assess the effect of wind on settling tanks. Step 1. Flow field and SS concentration calculations are performed in calm conditions to determine the 3D hydrodynamic characteristics of the tank and its removal efficiency. When measurements are available, these can be used for model calibration and/or verification; otherwise, which is typically the case in tanks during the design phase, we may use a model that has been verified in similar tanks and conditions. Step 2. Ideally, the second step is to use a 3D and 3-phase (air - water - SS) model to perform simulations that take into account the effect of wind. Practically, a single run of such calculations may require a few months with normal PCs. An alternative, but more economical and faster, approach is to determine a typical value of the flow velocity at the water surface (“surface velocity”) and set it as a boundary condition along the water surface. The easiest way to determine values of this velocity is directly from the experience from coastal modeling. However, a more rational and accurate approach to derive such values is proposed including the performance of calculations using the model in its 2D and 2-phase (air - water) formulation. Step 3. The value of the calculated “surface velocity” is set as a boundary condition at the water surface and, then, 3D and 2-phase (water - SS) calculations are carried out to examine the effect of wind. However, these calculations should be performed not only for steady state but also for transient conditions which are expected to produce less conservative results. 3D calculations – Application of the proposed procedure. The results of 3D calculations in calm conditions (Step 1) have already been presented (see paragraph C). Then, calculations in steady state windy conditions (Step 2) were performed (1) for the maximum wind velocity observed in the tank’s area, which was approximately equal to 20 m/s, and (2) for various wind velocities (15 - 25 m/s), flow rates (0.19 - 0.38 m3/s) and Hazen numbers (0.11 – 3.60) to investigate the effect of wind. (3) Finally, calculations were performed for transient windy conditions (Step 3) and variable SS inlet concentrations for a representative strong windy period and their results compared with measurements. All calculations refer to co-current winds. The results of 3D calculations in steady state and transient windy conditions showed the following: (1) The effect of wind increases with increasing co-current wind velocity, increasing SS settling velocity and decreasing tank’s flow rate. (2) In steady state windy conditions, the degree of complexity and 3-dimensionality of the flow field, which is observed in calm conditions, is reduced and the removal efficiency decreases from 85.15%, in calm conditions, to 82.00%. (3) In transient windy conditions, the effect of wind on tank’s efficiency can be very pronounced. Within the first half hour of the windy period the efficiency decreases to approximately 55.50% and, then, it increases progressively to reach its steady state high values (≈82.00%) within 2.5 hours. The present model does not capture this effect, because it does not simulate the sludge layer and the subsequent re-suspension of the settled solids. However, after the first 2.5 h, the calculated efficiency is very close to the measured and, thus, the model performs very well. (4) The above-mentioned remarks illustrate the need for the managers of water treatment plants to apply the proposed procedure to determine the effect of the wind on their settling tanks and on all types of tanks and reactors of their plants as well. (5) Moreover, they show that the placement of rectangular tanks co-currently to the prevailing wind direction should be avoided. (6) The efficiency curve for wind velocity equal to 20 m/s, which can be used to determine the efficiency of the tank without any CFD computations, was determined (1-R = exp-0.936Ha). (7) The percentages of flow exiting the tank via the outlet weirs and the hydraulic weir loading increase at the outlets facing the flow, i.e. they are perpendicular to the wind direction, while decrease at the outlets which are parallel to the wind direction. 2D calculations. Calculations were performed to investigate the effect of co-current and counter-current wind velocities of up to 7.5 m/s, when the sludge removal mechanism was in and out of operation. The results in steady state windy conditions showed the following: (1) A two-layer flow is developed in the tank, in which the surface layer follows the wind direction; this two-layer flow was also observed in the 3D calculations. (2) For co-current winds, the upstream bottom layer suppresses the incoming jet and directs it towards the surface and, finally, towards the outlet, thus increasing the degree of short - circuiting, increasing the SS outlet concentration and, therefore, decreasing the tank’s removal efficiency. (3) For counter-current winds, the surface layer flows upstream and the incoming jet forms the bottom layer that flows downstream and reaches the outlet at relatively higher times, i.e. short - circuiting decreases, SS outlet concentration decreases, and, thus, the tank’s removal efficiency increases. (4) The decrease and increase of tank’s efficiency for co-current and counter-current winds, respectively, is more pronounced for high values of wind velocity. (5) Although, the effect of wind on the flow field and SS concentration field is intense, the effect on tank’s removal efficiency is not significant since it is approximately equal to 1.00%, when the mechanism is in operation, and 1.30% when the mechanism is out of operation. Ε. Conclusions and discussion The present Ph.D thesis combines experimental work with CFD modeling to assess the wind effect on settling tanks and proposes a systematic procedure that could be applied on all types of tanks and reactors. The most remarkable conclusions drawn from this research work are the following: • Effect of wind on the flow field. The effect of wind on the flow field is very intense. An extensive wind generated recirculation area (eddy), which practically covers the whole tank, is created. • Effect of wind on the hydraulic efficiency. The effect of wind on the tank’s hydraulic efficiency is very intense. In case of co-current winds, the short - circuiting increases and the hydraulic efficiency decreases, and in case of counter-current winds vice versus. • Effect of wind on suspended solids’ concentration field. The suspended solids’ concentration field is influenced by the wind action. The co-current winds shift the SS iso-concentration lines to the right, i.e. towards the outlet, increasing the SS outlet concentration, while the counter-current winds shift the SS iso-concentration lines to the left, i.e. towards the inlet, decreasing the SS outlet concentration. • Effect of wind on tank’s removal efficiency in steady state conditions. Although the effect of the wind on the flow field and the hydraulic efficiency of the tank is very intense, the effect on tank’s removal efficiency is not pronounced. The co-current winds lead to the decrease of tanks’ removal efficiency and the counter-current winds vive versus. However, the effect is low (up to 4%). • Effect of wind on tank’s removal efficiency in transient conditions. In transient windy conditions, the effect of co-current winds on tank’s removal efficiency can be very pronounced, i.e. the efficiency decreases significantly (≈30%). However, the present model does not capture this effect, because it cannot simulate the sludge layer and the subsequent re-suspension of the settled solids. The above-mentioned remarks illustrate the need for the managers of water treatment plants to apply the proposed procedure to determine the effect of the wind on their settling tanks and on all types of tanks and reactors of their plants as well. • The placement of rectangular settling tanks co-currently to the prevailing wind direction should be avoided. • The effect of wind increases with increasing wind velocity, decreasing tank’s flow rate and increasing SS settling velocity. • The use of baffles increases the hydraulic and removal efficiency of the tanks. This increase is more intense as the number of baffles increases. It is highlighted that since the performance of the tanks highly depends on the characteristics of the suspended solids at the tank’s inlet, the proposed procedure should be applied to assess the effect of the wind on a specific tank. en
heal.sponsor Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή χρηματοδοτήθηκε μερικώς μέσω της υποτροφίας που χορηγήθηκε από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του Ε.Μ.Π. el
heal.advisorName ΣΤΑΜΟΥ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ el
heal.committeeMemberName ΣΤΑΜΟΥ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ el
heal.committeeMemberName ΜΑΜΑΗΣ, ΔΑΝΙΗΛ el
heal.committeeMemberName ΓΕΙΤΟΝΑΣ, ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ el
heal.committeeMemberName ΚΑΡΑΤΖΑΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ el
heal.committeeMemberName ΤΣΙΧΡΙΝΤΖΗΣ, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ el
heal.committeeMemberName ΝΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ el
heal.committeeMemberName ΡΙΖΙΩΤΗΣ, ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ el
heal.academicPublisher Σχολή Πολιτικών Μηχανικών el
heal.academicPublisherID ntua
heal.fullTextAvailability true


Αρχεία σε αυτό το τεκμήριο

Αυτό το τεκμήριο εμφανίζεται στην ακόλουθη συλλογή(ές)

Εμφάνιση απλής εγγραφής