Ανάπτυξη μεθοδολογίας χωροθέτησης πράσινων σημείων με χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών-Πιλοτική εφαρμογή στον Δήμο Αγίας Παρασκευής

Τζοβάρα, Μαρίνα; Tzovara, Marina

dc.contributor.author	Τζοβάρα, Μαρίνα	el
dc.contributor.author	Tzovara, Marina	en
dc.date.accessioned	2019-04-02T10:23:13Z
dc.date.available	2019-04-02T10:23:13Z
dc.date.issued	2019-04-02
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/48571
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.16030
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Κυκλική οικονομία	el
dc.subject	Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών	el
dc.subject	Πράσινα σημεία	el
dc.subject	Διαχείριση αποβλήτων	el
dc.subject	Γωνίες ανακύκλωσης	el
dc.subject	Circular economy	en
dc.subject	Geographical Information Systems	en
dc.subject	Green points	el
dc.subject	Waste management	el
dc.subject	Recycling corner	el
dc.title	Ανάπτυξη μεθοδολογίας χωροθέτησης πράσινων σημείων με χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών-Πιλοτική εφαρμογή στον Δήμο Αγίας Παρασκευής	el
heal.type	bachelorThesis
heal.classification	Χωροθέτηση	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2018-10-08
heal.abstract	Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στον Τομέα Γεωγραφίας και Περιφερειακού Σχεδιασμού της Σχολής Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το αντικείμενό της είναι η ανάπτυξη μεθοδολογίας χωροθέτησης Πράσινων Σημείων σε αστικό περιβάλλον με τη χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, και η πιλοτική εφαρμογή αυτής στον Δήμο Αγίας Παρασκευής. Το ενδιαφέρον για το πρόβλημα της διαχείρισης των αποβλήτων αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, αποτελώντας ένα εξαιρετικά σημαντικό πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η παγκόσμια κοινότητα, αλλά και η χώρα μας. Η ραγδαία αστικοποίηση, σε συνδυασμό με τις αλλαγές των παραγωγικών και καταναλωτικών προτύπων και των διατροφικών συνθηκών, ως κυρίαρχη τάση στα τέλη του 20ου και την αυγή του 21ου αιώνα, έχει ως αποτέλεσμα τη διαρκώς αυξανόμενη παραγωγή αποβλήτων. Η κλιμακούμενη ένταση του προβλήματος θέτει αυτό στην καρδιά των σύγχρονων πολιτικών για την επιδίωξη του στόχου της βιωσιμότητας και τη διαχείριση των πόρων σε στενότητα με έναν πιο αποτελεσματικό και περιβαλλοντικά φιλικό τρόπο Στη χώρα μας, η έως τώρα επικρατέστερη προσέγγιση στη διαχείριση των αποβλήτων είναι η διάθεσή τους σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ). Η συσσώρευση μεγάλων ποσοτήτων αποβλήτων σε ΧΥΤΑ καθιστά πλέον την πρακτική αυτή οικονομικά ασύμφορη και περιβαλλοντικά ιδιαίτερα επιβλαβή, βρίσκεται δε σε απόσταση από τη σύγχρονη αντίληψη για τη διαχείριση των αποβλήτων, που θεωρεί αυτά ως έναν σημαντικό δευτερογενή πόρο, η αποτελεσματική διαχείριση του οποίου, πέραν των θετικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων, μπορεί να ανοίξει νέους δρόμους για καινοτόμα επιχειρηματική δράση. Η αναζήτηση λοιπόν μιας νέας φιλοσοφίας στη διαχείριση των αποβλήτων και των σχετικών πρακτικών υλοποίησής της απασχολεί τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της, όσο και τις τοπικές κοινωνίες στο σύνολό τους, έχοντας σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των πολιτών. Πολλές χώρες της Ευρώπης, έχοντας εντοπίσει έγκαιρα το πρόβλημα αυτό, έχουν αλλάξει τον τρόπο διαχείρισης των αποβλήτων τους υιοθετώντας, την τελευταία δεκαετία, τη μέθοδο της Διαλογής στην Πηγή. Ως αποτέλεσμα, έχουν επιτύχει μεγάλη μείωση του όγκου των αποβλήτων που καταλήγουν σε ΧΥΤΑ, μετουσιώνοντας τη φιλοσοφία των ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ – Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων που απομένουν μέσα από μία αποτελεσματικότερη διαχείριση. Η προσέγγιση της Διαλογής στην Πηγή επιδιώκεται σήμερα μέσα από τη λειτουργία Δικτύων Πράσινων Σημείων στον αστικό χώρο. Τα Πράσινα Σημεία, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, είναι επανδρωμένες εγκαταστάσεις για τη συλλογή αποβλήτων, στις οποίες οι επισκέπτες μπορούν να φέρνουν, να ταξινομούν και να απορρίπτουν φθαρμένα προϊόντα, καθώς και ογκώδη, επικίνδυνα και ηλεκτρικά απόβλητα. Η Ελλάδα, παραδειγματιζόμενη από την Ευρωπαϊκή εμπειρία και έχοντας νομική υποχρέωση εφαρμογής Δικτύων Πράσινων Σημείων στις αστικές περιοχές της, έχει ήδη δρομολογήσει τις πρώτες προσπάθειες υλοποίησης αυτών την τελευταία τριετία, παρά το γεγονός ότι οι προσπάθειες αυτές είναι ακόμη περιορισμένες. Ως αποτέλεσμα, η ελληνική εμπειρία είναι σχετικά ελλιπής όσον αφορά ολοκληρωμένα και εμπεριστατωμένα παραδείγματα υλοποίησής τους, ειδικότερα δε όσον αφορά μία διάφανη και τεκμηριωμένη διαδικασία επιλογής θέσης χωροθέτησης των σημείων αυτών στον αστικό ιστό. Τη διάσταση αυτή επιχειρεί να φωτίσει η παρούσα διπλωματική εργασία, αναπτύσσοντας μία σχετική μεθοδολογία και υλοποιώντας αυτή στο πλαίσιο μίας μελέτης περίπτωσης, τον Δήμο Αγίας Παρασκευής. Πιο συγκεκριμένα, επιχειρεί να αναπτύξει μια τεκμηριωμένη μεθοδολογία χωροθέτησης Πράσινων Σημείων, ώστε να διευκολυνθεί η εκάστοτε δημοτική αρχή στην καλύτερη δυνατή επιλογή τόπου χωροθέτησης, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της. Στην καρδιά της προσέγγισης αυτής βρίσκονται: η διαχείριση χωρικής πληροφορίας• η στενή αλληλεπίδραση με την τοπική αρχή• και η επικοινωνία του προτεινόμενου σχεδίου προς την τοπική κοινωνία. Τα παραπάνω συνιστούν μία αναγνώριση της ανάγκης υιοθέτησης συμμετοχικών προσεγγίσεων στη διαχείριση του προβλήματος αυτού, μέσω των οποίων επιχειρείται η γεφύρωση της επιστημονικής κοινότητας και της γνώσης και των εργαλείων της από τη μία πλευρά με τους φορείς λήψης αποφάσεων και τις τοπικές κοινωνίες από την άλλη. Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής, στον οποίο εφαρμόζεται η προτεινόμενη μεθοδολογία, ανήκει στην Περιφέρεια του Βορείου Τομέα της Αττικής και αποτελεί έναν από τους πιο πυκνοκατοικημένους δήμους της Ελλάδας, γεγονός στο οποίο συνέβαλε και η υψηλή ποιότητα ζωής στην περιοχή. Οικοδομημένη στους πρόποδες του Υμηττού, η Αγία Παρασκευή είναι ένα από τα λίγα προάστια που προικίστηκαν με πλούσια βλάστηση, κυρίως στις υπώρειες του ορεινού όγκου. Διαθέτει πληθώρα σχολικών μονάδων και βρίθει από πλατείες, ελεύθερους χώρους και πάρκα. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι κάθε επιμέρους χωρική ενότητα του εν λόγω Δήμου έχει τη δική της τοπική πλατεία, καθώς και την τοπική της μικρο-αγορά. Σε ότι αφορά τον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, η τοπική αρχή διοίκησης είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη, πραγματοποιώντας δράσεις ενημέρωσης και συμμετοχής των πολιτών σε θέματα που αφορούν μία διάσταση της διαχείρισης των αποβλήτων, αυτή της ανακύκλωσης. Μάλιστα, έχει κάνει τα πρώτα βήματα για την ένταξη των Πράσινων Σημείων στην καθημερινότητα των πολιτών μέσω της πιλοτικής λειτουργίας του Κινητού Πράσινου Σημείου. Η ανάπτυξη και εφαρμογή της προτεινόμενης μεθοδολογίας στη μελέτη περίπτωσης καταδεικνύει τη χρησιμότητά της, είναι δε εφικτή η υλοποίησή της σε κάθε αστικό περιβάλλον που επιδιώκει μία τεκμηριωμένη επιλογή σημείων χωροθέτησης Πράσινων Σημείων για την ανάπτυξη του σχετικού Δικτύου.	el
heal.abstract	The present diploma thesis was carried out at the Department of Geography and Regional Planning, School of Rural and Surveying Engineering, National Technical University of Athens. Its main goal is the development of a methodological approach for identifying locations of a Network of Green Points for managing waste in urban environments by use of the Geographical Information Systems. This approach is implemented in a pilot case study, the Municipality of Agia Paraskevi. The interest in a more effective and environmentally friendly management of waste is nowadays considered as a key issue of policy concern at a global scale, Greece as well. The rapid urbanization combined with changes in production consumption as well as nutrition patterns results in an extreme increase of waste production, being a globally critical issue at the end of the 20th and the beginning of the 21st century. The escalating trend of waste production has placed this issue at the heart of current policies in the effort to pursue sustainability objectives and manage resources in a more effective and environmentally friendly way. The issue of new waste management streams lies nowadays at the heart of policy concern in the European Union and its member-states. During the last decade, many countries in Europe have identified this problem; and have changed their waste management practices by adopting the ‘Sorting at Source’ approach through the operation of Green Point Networks in their urban environments. Such a shift has noticeable results in the reduction of landfill mass. The Green Points, according to the international literature, are manned facilities for waste collection where visitors can bring, sort and discard worn products as well as large-sized, hazardous, and electrical waste. Greece, exemplified by the European experience and having a legal obligation to implement a network of Green Points, has taken the first steps during the last three years. Indeed, certain municipalities have already implemented the concept of Green Points in their urban settlements. Nevertheless, Greek experience is relatively incomplete in respect of well documented examples in the field, especially in terms of implementing a well established and compact methodological approach for identifying the most proper locations of such a network in their urban territory. The present thesis attempts to highlight this issue by developing a documented and scientifically sound methodological approach in support of decision-making with regards to the selection of the most relevant Green Points for waste management in an urban settlement, using as a case study for implementing this approach the Municipality of Agia Paraskevi. At the heart of the proposed approach lies the: spatial data management; close interaction with the local authority; and the communication of the proposed approach and related outcomes to the local community. The interaction with decision makers and the local community in this specific case study reflects the importance attached to participatory planning approaches for handling waste management issues; and the need to establish a bridge between the scientific community and related knowledge on the one hand and decision makers and the local community on the other. The Municipality of Agia Paraskevi belongs to the Region of the Northern Sector of the Attica Region and is one of the most densely populated municipalities in Greece, a fact that has been attributed to the high quality of life in the area. Built at the foot of Hymettus, Agia Paraskevi is one of the few suburbs gifted with lush vegetation, mainly at the foot of the mountainous slopes. It has plenty of school infrastructure; and is full of squares, free spaces and parks. It is characteristic that each neighborhood has its own local square, along with its local small market. As far as the waste management sector is concerned, the local authority is particularly sensitized by carrying out information diffusion and citizens’ participation actions on one of the dimensions of waste management, namely recycling. In fact, it has taken the first steps to integrate Green Points into the everyday life of citizens through the operation of a Mobile Green Point. Development and implementation of the proposed methodological approach in the Municipality of Agia Paraskevi reveals its usefulness and its replicability potential in other urban environments as well, which seek to develop a Network of Green Points for a more effective and in alignment to current policy streams waste management.	en
heal.advisorName	Στρατηγέα, Αναστασία	el
heal.committeeMemberName	Λέκα, Ακριβή	el
heal.committeeMemberName	Στρατηγέα, Αναστασία	el
heal.committeeMemberName	Σαγιάς, Ιωάννης	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών. Τομέας Γεωγραφίας και Περιφερειακού Σχεδιασμού	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	163 σ.	el
heal.fullTextAvailability	true