Μέθοδοι αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισμικού

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, η ανάγκη αξιολόγησης εκπαιδευτικών λογισμικών γίνεται επιτακτική εξ αιτίας της αυξανόμενης διείσδυσης τους στην εκπαιδευτική πραγματικότητα. Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τις μεθόδους που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών λογισμικών ενώ ταυτόχρονα τις ταξινομεί. Αρχικά αναφέρονται οι βασικότερες θεωρίες μάθησης εν ισχύ, αφού κρίνεται απαραίτητη η ενσωμάτωση και εφαρμογή τους, από την ομάδα κατασκευής του εκπαιδευτικού λογισμικού. Περιγράφονται έτσι, μεταξύ άλλων, οι συμπεριφοριστικές θεωρίες, η θεωρία της ανακαλυπτικής μάθησης, οι κονστρουκτιβιστικές θεωρήσεις και κοινωνικοπολιτισμικές προσεγγίσεις. Αναλύεται επίσης, η έννοια του εκπαιδευτικού λογισμικού και ακολουθεί μια κατηγοριοποίηση εκπαιδευτικών λογισμικών ανάλογα με την παιδαγωγική μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε. Περιγράφονται, επιπλέον, δύο από τα βασικότερα χαρακτηριστικά εκπαιδευτικών λογισμικών, η διασύνδεση και η ευχρηστία, και παρέχεται μια σύντομη επισκόπηση των προτύπων και των κατευθυντήριων γραμμών που αφορούν την αλληλεπίδραση ανθρώπου υπολογιστή (AAY). Κύριο αντικείμενο της μελέτης, αποτελεί η προσπάθεια ταξινόμησης των κυριότερων μεθόδων αξιολόγησης εκπαιδευτικού λογισμικού. Παρουσιάζονται οι προσεγγίσεις με κριτήρια αξιολόγησης (checklists), οι μοντελοποιημένες τεχνικές και οι αναλυτικές μέθοδοι αξιολόγησης, οι μέθοδοι επιθεώρησης από ειδικούς, οι μέθοδοι αξιολόγησης με τη συμμετοχή χρηστών και άλλες μέθοδοι. Τα ερωτήματα που θέτουν οι αντίστοιχοι επιστήμονες, καθώς και τα πειράματα που εκτελούν για την εφαρμογή αυτών των μεθόδων και τεχνικών αποτελούν επιπλέον αντικείμενο μελέτης. Από τα προηγούμενα, γίνεται εφικτό να εντοπιστούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των μεθόδων και η καταλληλότερη εφαρμογή τους ανάλογα με τα στάδια της αξιολογικής διαδικασίας. Τέλος, παρατίθενται τα συμπεράσματα του συγγραφέα της παρούσας μελέτης σχετικά με τις κυριότερες μεθόδους αξιολόγησης που παρουσιάστηκαν και προτείνεται ένα μοντέλο συνδυαστικής μεθόδου αξιολόγησης για την αξιοποίησή του αλλά και για περαιτέρω έρευνα.

During the last few years, the importance of software evaluation has become crucial due to their increasing penetration in school life. This diploma thesis, deals with the most common methods that can be used for software evaluation and classifies them. In the beginning, the most well known educational learning theories, still in use, are presented inasmuch as their integration and implementation is regarded as necessary, during educational software construction process. Behaviorism, discovery learning, constructivist theories and sociocultural approaches are best described among others. The definition of educational software is analyzed in brief too, and then follows, a classification of educational software according to the teaching methods which are still in use. Moreover, two key features of educational software (“interface” and “usability”) are analyzed and a brief overview of standards and guidelines for human–computer interaction (HCI) is provided. The main scope of this theoretical study was to classify the most common methods of evaluating educational software. For instance, checklists, modeling techniques and task analysis methods, inspection methods and user-centered evaluations are mentioned. Furthermore, the queries raised by the related researchers and the case-studies based on the implementation of these methods are examined. As a consequence of the preceding study, the main advantages and disadvantages of these methods are detected, while the best way of their implementation, depending on the stages of evaluation, is discussed. Finally, the writer’s conclusions regarding the main methods of evaluation are presented and a combining evaluation model, for further investigation, is suggested.