Αόρατη Μετανάστευση: Διακρατικές υιοθεσίες και Ελλάδα

Λιονάκη, Μαρία-Χρυσούλα; Lionaki, Maria-Chrysoula

dc.contributor.author	Λιονάκη, Μαρία-Χρυσούλα	el
dc.contributor.author	Lionaki, Maria-Chrysoula	en
dc.date.accessioned	2020-04-03T08:23:57Z
dc.date.available	2020-04-03T08:23:57Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/50050
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.17748
dc.rights	Default License
dc.subject	Πρόνοια	el
dc.subject	Ιδιωτικό	el
dc.subject	Συγγένεια	el
dc.title	Αόρατη Μετανάστευση: Διακρατικές υιοθεσίες και Ελλάδα	el
heal.type	masterThesis
heal.classification	Μετακίνηση πληθυσμών	el
heal.language	el
heal.access	campus
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2019-10-08
heal.abstract	Υποστηρίζεται στην παρούσα εργασία ότι η διερεύνηση της διακίνησης παιδιών στο πλαίσιο των διακρατικών υιοθεσιών, αποκαλύπτει μία ιδιάζουσα κατηγορία μετανάστευσης, ακούσια, εκ των άνω και αόρατης, η οποία φανερώνει τον τρόπο που διαχρονικά δομείται ο κυρίαρχος λόγος σε σχέση με τα πρότυπα της οικογένειας, της συγγένειας και του φύλου. Ταυτόχρονα, η μελέτη αυτή αντικατοπτρίζει τις παράλληλες ιστορικές κοινωνικές διεργασίες αλλά και τις χωρικότητες της πρόνοιας για την παιδική ηλικία. Από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους θεσπίζεται φροντίδα για τα ορφανά της επανάστασης, ενώ στα έκθετα παιδιά αποδίδεται άμεσος δεσμός και η ιδιότητα του πολίτη, μέσω της πρόσδεσης στο χώρο και το έδαφος. Σταδιακά, ο φιλανθρωπικός λόγος θα επιχειρήσει να λύσει τα ζητήματα του δημόσιου χώρου, μεταφέροντας προνοιακά συστήματα άλλων χωρών. Τη δεκαετία του ’40, οι μετακινήσεις των παιδιών θα βρεθούν στο επίκεντρο της διεκδίκησης και για τις δύο ιδεολογικές πλευρές και θα αποτελέσουν αιτία ανάδυσης διαφορετικών εννοιολογήσεων της γονεϊκότητας, συμβολικών ή μη, ενώ ταυτόχρονα θα αναδείξουν την παιδική ηλικία ως αυτόνομο υποκείμενο, αλλά και τη βρεφική ηλικία ως αντικείμενο. Η κατάσταση ανάγκης στην οποία τελεί η Ελλάδα, προσφέρει το έδαφος για την μεταφορά προνοιακών δομών και πληθυσμών, που θα εδραιωθούν σε παγκόσμια κλίμακα. Μεταπολεμικά, θα εγκαινιαστεί μια νέου τύπου βρεφική μετακίνηση, η οποία θα α-ποτελέσει αφορμή για τη ριζική αναδιάρθρωση του παγκόσμιου προνοιακού συστήματος, η οποία θα επικρατήσει έναντι των τοπικών παραδοσιακών μορφών υιοθεσίας, θα επηρεάσει τις αντιλήψεις για την κατασκευή της συγγένειας και θα εγκαινιάσει μια εποχή κρατικής παρέμβασης στην ιδιωτική σφαίρα. Σταδιακά η Ελλάδα ενσωματώνει την ιδρυματική υιοθεσία μαζί με τις παραδοσιακές πρακτικές της, ενώ τη δεκαετία του 1980, η είσοδος στην ΕΕ και η μεταρρύθμιση στο οικογενειακό δίκαιο επιφέρει σημαντικές μεταλλαγές εντός της οικογένειας και του εργασιακού χώρου, χωρίς ωστόσο να διαταράσσονται οι νόρμες της βιούμενης πραγματικότητας. Στον παγκόσμιο κυρίαρχο λόγο τίθεται το ζήτημα του πληθυσμιακού ελέγχου με όρους αναπαραγωγής: υπογεννητικότητα για τον δυτικό κόσμο, υπερπληθυσμός για τον αναπτυσσόμενο. Τίθεται παράλληλα το αίτημα της αποασυλοποίησης, ενώ με την εξέλιξη των τεχνολογιών υποβοηθούμενης παραγωγής, νέες γεωγραφίες αναπαραγωγικού τουρισμού αναδεικνύονται στο παγκόσμιο πεδίο. Στο τέλος της δεκαετίας του 1990, η Ελλάδα μετατρέπεται από χώρα αποστολής σε χώρα υποδοχής παιδιών, ενώ το 2009 κυρώνει τη Διεθνή Σύμβαση της Χάγης. Παρόλα αυτά φαίνεται ότι η ελληνική κοινωνία προτιμά τις παραδοσιακές λύσεις της υιοθεσίας, καθώς η ιδιωτική υιοθεσία κυριαρχεί – αν και ίσως όχι με την ανιδιοτέλεια που τελούνταν στο παρελθόν, καθώς οι παράτυπες πρακτικές είναι διαδεδομένες. Καλούμαστε να αποσυνδέσουμε οριστικά τη γονεϊκότητα από τις βιολογικές λει-τουργίες, να την ανακατανείμουμε σε περισσότερους ενήλικες, να τη συμπυκνώσουμε σε λιγότερους ή/και να τη συνδέσουμε με διαφορετικούς τόπους. Ωστόσο ταυτόχρονα αναδύεται η ανάγκη αναπροσαρμογής της βιοπολιτικής διαχείρισης των παιδικών πληθυσμών: οι διαδικασίες της έγκρισης, του ταιριάσματος και της παρακολούθησης των θετών οικογενειών θα ενισχύσουν τον ήδη αυξημένο ρόλο της πρόνοιας και θα επιτρέψουν τη διαρροή επαγγελματικών και ιδρυματικών κατευθυντήριων στον ιδιωτικό χώρο. Εύλογα θα αναρωτηθούμε για τα δικαιώματα, τα όρια και το βαθμό επιλογής που έχουμε πλέον στην ίδρυση συγγένειας. Εκτοπισμός, ξεριζωμός, μετανάστευση ή φιλανθρωπία; Η ακούσια μετανάστευση των παιδιών συγκεντρώνει τις αντιφάσεις του νεοφιλελεύθερου τοπίου στην καρδιά του ιδιωτικού χώρου, της οικογένειας και της συγγένειας, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα τους αποκλεισμούς και τις απαγορεύσεις που συντελούνται σε άλλα σώματα.	el
heal.abstract	In this paper, we examine the idea that the study of children’s mobility, in the framework of intercountry adoption, uncovers a distinguishing category of mobility; an involuntary, imposed and invisible kind of migration. This kind of mobility reveals the ways through which the dominant discourse is fabricated and imposed on the family, kinship and gender. At the same time, this study reflects the concurrent historical and social background, as well as the spatialities of child welfare. Since the early days of the new Greek state, children’s welfare is established for the revolution orphans. Nationality and citizenship is instantly attributed to foundlings, es-tablishing a birthright liaison. Over time, philanthropic discourse will try to solve public space nuisance by reproducing foreign welfare schemes. During the 1940’s, children’s mobility will stand in the spotlight, constituting the bone of contention for the two op-posing sides. Through this opposition, new conceptualizations of parenthood will arise, symbolic or not, and childhood will be constructed as autonomous subject; while baby-hood will be showcased rather as an object. Emergency state in Greece will ideally facili-tate the conveyance of welfare schemes and population mobility, through patterns that will expand worldwide. Postwar, a new type of baby and infant circulation wil be initiated, which will trigger the radical overturn of the global welfare system, and will be imposed on the local adop-tion patterns, reconstructing filiality and kinship and establishing a new era of state in-tervention in the private sphere. Gradually, Greece will incorporate adoption through residential care systems along with the local adoption patterns. During the 1980s, EU accession and family law reform will induce major transformations within the family and workplace, though everyday social norms will not yet be unsettled. Global discourse posits population control through procreation; low birth rate for the western world, overpopulation for the devel-oping world. At the same time, deinstitutionalization is put forward, while assisted re-productive technology will give birth to new global geographies of reproductive tourism. By the end of the 1990s, Greece turns into a receiving country and in 2009 the Hague Adoption Convention is ratified. Nevertheless, it seems that the Greek society prefers traditional adoption patterns, since private adoption is dominant – though, not as self-lessly as in the old times, since illegitimate practices are widespread. We are invited to distinctly disconnect parenthood from biological functions and re-distribute it to more adults, compress it to less, or connect it with different locations. However, the need for restructuring the biopolitical management of children’s popula-tions is rising: validation, matching process and surveillance of adopted families will re-inforce the already augmented authority of the welfare system and will allow the pene-tration of professional and resirential mechanisms in the private sphere. We will rea-sonably wonder regarding the rights, the limits and the amount of choice we can actually assert to kinship. Dislocation, unrooting, immigration or philanthropy? This involuntary immigration can carry all neoliberal contradictions in the very heart of the private sphere, the family and the kinship, highlighting the exclusions and prohibitions that are exerted at the same time on other bodies.	en
heal.advisorName	Βαΐου, Ντίνα	el
heal.committeeMemberName	Λυκογιάννη, Ρούλη	el
heal.committeeMemberName	Αυγερινού-Κολώνια, Σοφία	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	109	σ.
heal.fullTextAvailability	false