heal.abstract |
Τα τελευταία χρόνια, η παρουσία των σύνθετων υλικών στην αγορά είναι ιδιαίτερα
σημαντική, καθώς χρησιμοποιούνται σε ένα μεγάλο εύρος εφαρμογών. Πιο συγκεκριμένα, τα
σύνθετα υλικά χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικούς τομείς όπως στην ναυπηγική, στην
αεροναυπηγική, στην αυτοκινητοβιομηχανία, στον τομέα κατασκευών και σε άλλα
καταναλωτικά αγαθά. Από το 1950 τα σύνθετα υλικά έχουν αποτελέσει το κύριο υλικό
κατασκευής σκαφών αναψυχής καθώς και άλλου τύπου σκαφών. Οι πολύ καλές ιδιότητες των
σύνθετων υλικών, σε συνδυασμό με το χαμηλό βάρος και κόστος των κατασκευών, είναι οι
λόγοι που τα καθιστούν τα πιο δημοφιλή και διαδεδομένα υλικά στον τομέα κατασκευής
σκαφών.
Σήμερα, στις μαρίνες και στις λιμενικές εγκαταστάσεις όλων των αναπτυγμένων χωρών
υπάρχει πληθώρα από σκάφη αναψυχής, τα οποία στη συντριπτική τους πλειοψηφία
αποτελούνται από σύνθετα υλικά. Τα σκάφη που κατασκευάζονται από σύνθετα υλικά έχουν
εκτιμώμενο χρόνο ζωής που ξεπερνά τα 50 χρόνια. Αυτός είναι και ο λόγος που η ανακύκλωσή
τους δεν είχε αποτελέσει ποτέ μείζον ζήτημα. Ωστόσο, η στιγμή που τα σκάφη αυτά φτάνουν
στο τέλος της ζωής τους έχει πλέον φτάσει, πυροδοτώντας ένα κρίσιμο οικονομικό, νομικό και
περιβαλλοντικό ζήτημα, το οποίο χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.
Δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες σκαφών, που εγκαταλείπουν τα σκάφη τους στο τέλος της ζωής
τους σε ακτές, θάλασσες και άλλες υπαίθριες εκτάσεις, καθώς δεν γνωρίζουν τις διαθέσιμες
επιλογές ανακύκλωσης ή συνειδητά δεν διατίθενται να αναλάβουν τα έξοδα ανακύκλωσης, που
σε πολλές περιπτώσεις είναι υψηλά. Οι συνέπειες της εγκατάλειψης σκαφών είναι αρνητικές
τόσο για το περιβάλλον όσο και για την οικονομία του τόπου. Παράλληλα, η απουσία διεθνών,
ευρωπαϊκών και κρατικών νομοθεσιών δυσχεραίνει την αποτελεσματική αντιμετώπιση του
ζητήματος. Έτσι, τα τελευταία χρόνια τόσο στην Ευρώπη όσο και στη Βόρεια Αμερική,
λαμβάνονται αποφάσεις με σκοπό την αντιμετώπιση του ζητήματος. Παράλληλα
δημιουργούνται εταιρείες ανακύκλωσης σκαφών καθώς και ερευνητικά προγράμματα ή
οργανισμοί, με σκοπό την εύρεση ενός βιώσιμου συστήματος ανακύκλωσης.
Η περαιτέρω δυσκολία στην αντιμετώπιση του εν λόγω ζητήματος είναι αυτή της
ανακύκλωσης του σύνθετου υλικού. Η αξιοποίηση πρώτων υλών από τα σύνθετα υλικά είναι
μια αρκετά δύσκολη, περίπλοκη και δαπανηρή διαδικασία. Η ανακύκλωση των σύνθετων
υλικών έχει αποτελέσει σοβαρό αντικείμενο μελέτης από τη διεθνή ερευνητική κοινότητα, η
οποία έχει επινοήσει μεθόδους ανακύκλωσης. Πιο συγκεκριμένα, οι διαθέσιμες επιλογές
ανακύκλωσης σύνθετων υλικών είναι η μηχανική, η θερμική, η χημική ανακύκλωση καθώς και
η συνεπεξεργασία του σύνθετου υλικού στην παραγωγή τσιμέντου. Το υψηλό κόστος των
μεθόδων αυτών, η μη σταθερή ροή αποβλήτων καθώς και η επιδείνωση των ιδιοτήτων των
ανακτηθέντων προϊόντων, είναι μερικοί από τους λόγους που καθιστούν δύσκολη την
οικονομική βιωσιμότητα των μεθόδων. Συνεπώς, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τα
απόβλητα από σύνθετα υλικά δεν ανακυκλώνονται, αλλά διατίθενται μέσω υγειονομικής ταφής
ή αποτέφρωσης, οι οποίες είναι οι λιγότερο προτιμητέες μέθοδοι, λόγω των σοβαρών τους
περιβαλλοντικών συνεπειών.
Στην παρούσα διπλωματική εργασία θα διερευνηθεί το ζήτημα του τέλους της ζωής των
σκαφών από σύνθετα υλικά καθώς και οι διαθέσιμες επιλογές ανακύκλωσης, με σκοπό την
ανάδειξη των βέλτιστων μεθόδων και πρακτικών ανακύκλωσης, που θα δώσουν λύση στο εν
λόγω ζήτημα. |
el |