Ανάλυση ατυχημάτων σε χώρους διάθεσης απορριμμάτων και εκτίμηση κινδύνου

Abstract

Στην Ελλάδα, μέχρι σήμερα, η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων χαρακτηρίζεται από την ταφή τους ως σχεδόν αποκλειστικής μεθόδου διαχείρισης. Αυτός ο τρόπος διάθεσης προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον ενώ μπορεί να αποτελέσει και κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και τον άνθρωπο. Η κύρια πρακτική διάθεσης που εφαρμοζόταν μέχρι πρόσφατα, χαρακτηρίζεται από την ανεξέλεγκτη ή ημιελεγχόμενη απόρριψη σε απορριμμάτων (Χ.Α.Δ.Α.), στους οποίους έχουν παρουσιαστεί σοβαρά ατυχήματα, στην διάρκεια λειτουργίας τους, με σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Ταυτόχρονα, οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (Χ.Υ.Τ.Α.) που κατασκευάζονται σήμερα στην Ελλάδα είναι εξοπλισμένοι με σύγχρονα συστήματα, ωστόσο δεν λείπει και απ’ αυτούς η εμφάνιση σοβαρών ατυχημάτων, ως αποτέλεσμα της ελλιπούς τεχνικής κατάρτισης του προσωπικού, αλλά και παραβίασης των κανόνων λειτουργίας τους. Σκοπός της παρούσας εργασίας αποτελεί: αφ’ ενός η συλλογή πληροφοριών σχετικά με τα ατυχήματα που μπορούν να συμβούν σε χώρους διάθεσης απορριμμάτων, με αναφορά στις αιτίες που τα προκαλούν, στις πιθανές επιπτώσεις τους, στα προληπτικά μέτρα για την αποφυγή τους, όσο και στο σχέδιο και στις διαδικασίες αντιμετώπισης τους και αφ’ ετέρου η καταγραφή και στατιστική επεξεργασία ατυχημάτων και απρόβλεπτων καταστάσεων που έλαβαν χώρα σε διάφορους Χ.Α.Δ.Α. και Χ.Υ.Τ.Α. στην Ελλάδα, τα οποία αναφέρονται στη χρονική περίοδο των τελευταίων 11 ετών (2000-2011), και η ανάλυση των αιτιών - των επιπτώσεων και των μέτρων που πάρθηκαν για την αντιμετώπιση τους. Τα τελευταία χρόνια, η εκτίμηση κινδύνου (risk assessment) χρησιμοποιείται στην περίπτωση των Χώρων Διάθεσης Απορριμμάτων και ιδιαίτερα των Χ.Υ.Τ.Α., ως εργαλείο για την αποτροπή, τον έλεγχο ή την ελαχιστοποίηση των ατυχημάτων και κατά συνέπεια των επιπτώσεων προς το περιβάλλον, τον άνθρωπο και τις εγκαταστάσεις του χώρου, σε όλα σχεδόν τα στάδια του κύκλου ζωής τους. Στα πλαίσια της παρούσας εργασίας εξετάζεται η αποτελεσματικότητα της εφαρμοζόμενης μεθοδολογίας εκτίμησης κινδύνου σε μικρούς Χ.Υ.Τ.Α. και Χ.Α.Δ.Α.

In Greece until today, municipal solid waste management has been characterized by its landfilling as an almost exclusive method. This method has a serious environmental impact and can also endanger public health. The main landfilling method which has been used until recently, is characterized by uncontrolled or semi-controlled waste disposal, in which during its operation serious accidents have taken place with significant impact on the environment and humans. Simultaneously, landfills which are built in Greece today are equipped with modern technical specifications, but the occurrence of serious accidents as a result of inadequate technical personnel training and violation of the operational rules, is noticed. The aim of this project is: On the one hand to collect information on accidents that may occur in waste disposal sites and landfills, with reference to the reasons causing them, their possible implications, preventive measures to avoid them, and response plan and procedures. On the other hand, the recording and statistical analysis of accidents and unforeseen circumstances that have occurred in various waste disposal sites and landfills in Greece, referring to the period of the last 11 years (2000-2011), and analysing the causes, the impacts and measures taken to deal with them. Over the last years, risk assessment has been used in the case of waste disposal sites, and especially in landfills as a tool to prevent, control or minimize accidents and therefore the impacts to the environment, humans and infrastructures , in almost all aspects of their life. As part of this study the effectiveness of the applied methodology of risk assessment in small landfills and waste disposal sites is examined.