heal.abstract |
Τα τελευταία χρόνια η διαχείριση των στερεών αποβλήτων έχει αποτελέσει ένα σημαντικό πρόβλημα εξαιτίας της συνεχόμενης αύξησης των απορριμμάτων. Για αυτό το λόγο η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει νέους νόμους σχετικά με τη διαχείριση τους, ένας εκ των οποίων αναφέρει πως πρέπει να μειωθεί το ποσοστό
των οργανικών αποβλήτων που καταλήγουν στα ΧΥΤΑ. Στην Ελλάδα, το πρόβλημα αυτό επεκτείνεται σε μεγαλύτερο όμως βαθμό στις νησιωτικές περιοχές. Η Άνδρος, ένα νησί με υψηλή τουριστική κίνηση, εντάχθηκε στο πρόγραμμα SIRCLES ENI CBC MED με σκοπό την ολοκληρωμένη και αποτελεσματική διαχείριση των τροφικών υπολειμμάτων που παράγονται.
Στόχος της παρούσας διπλωματικής είναι η διεξαγωγή μιας πιλοτικής μονάδας κομποστοποίησης, στην οποία ως πρώτες ύλες χρησιμοποιήθηκαν τροφικά υπολείμματα και κλαδέματα από το δήμο Χαλανδρίου. Η κομποστοποίηση είναι μία ελεγχόμενη βιολογική αποσύνθεση της οργανικής ύλης που πραγματοποιείται κάτω από αερόβιες συνθήκες με στόχο την παραγωγή σταθεροποιημένου υλικού. Από την διεργασία αυτή παράγεται διοξείδιο του άνθρακα (CO2), νερό και εκλύεται ένα μεγάλο ποσό θερμότητας. Το σημαντικότερο ρόλο στην κομποστοποίηση έχουν οι μικροοργανισμοί, που αποτελούνται από βακτήρια, μύκητες και ακτινομύκητες, και δρουν αναλόγως με τη φάση της διεργασίας. Στο τέλος, παράγεται ένα προϊόν απαλλαγμένο από παθογόνους μικροοργανισμούς που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό.
Καινοτομία στην παρούσα εργασία αποτέλεσε η 5ωρη ξήρανση και τεμαχισμός των τροφικών υπολειμμάτων, έναντι της 9ωρης ξήρανσης, με απώτερο σκοπό την εξοικονόμηση κατανάλωσης ρεύματος και νερού. Σε κάθε εγχείρημα που πραγματοποιείται σε μεγάλη κλίμακα είναι σημαντική η μείωση του κόστους με ταυτόχρονη παραγωγή ενός αξιόπιστου προϊόντος.
Οι σημαντικότεροι παράμετροι ελέγχου κατά τη διεργασία της
κομποστοποίησης είναι η μορφή και η ποιότητα του υποστρώματος, το ποσοστό υγρασίας, ο αερισμός, το pH και η αναλογία C/N. Για τον έλεγχο της διεργασίας διεξήχθησαν αναλύσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν για χρονικό διάστημα 3 μηνών και βοήθησαν στην εξαγωγή συμπερασμάτων. Πραγματοποιήθηκαν δύο πειράματα, ένα με αναλογία 50 : 50 και ένα 75 : 25 τροφικών υπολειμμάτων και κλαδέματα αντίστοιχα. Σε οικιακό κομποστοποιητή, που τοποθετήθηκε έξω από το Εργαστήριο Οργανικής Χημικής Τεχνολογίας, προστέθηκαν οι παραπάνω αναλογίες με συνολική μάζα 50 kg και στις δύο περιπτώσεις. Οι σωροί και στα δύο πειράματα αναδευόταν καθημερινά με μηχανική ανάδευση για να εξασφαλισθεί η παροχή οξυγόνου στους μικροοργανισμούς. Επίσης όταν η υγρασία ήταν χαμηλή γινόταν προσθήκη νερού ώστε να επανέλθει στα επιθυμητά επίπεδα, συγκεκριμένα σε ποσοστό 50%. Η παρακολούθηση της θερμοκρασίας πραγματοποιήθηκε με ηλεκτρονικό θερμόμετρο σε καθημερινή βάση. Οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν για τον έλεγχο της διεργασίας είναι οι εξής : Θερμοκρασία, Υγρασία, pH, Ηλεκτρική Αγωγιμότητα, Πτητικά Στερεά, Ολικό Άζωτο κατά Kjeldahl, Ολικός Οργανικός Άνθρακας, Δείκτης Φυτοτοξικότητας, Χουμικά και Φουλβικά Οξέα.
Σύμφωνα με τις μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των δύο κομποστοποιήσεων, όλα έδειξαν πως οι λειτουργικές παράμετροι κυμάνθηκαν στα επιθυμητά επίπεδα. Και στις δύο περιπτώσεις, το βιολογικά σταθεροποιημένο προϊόν μπορεί να διατεθεί στο χώμα ως μη φυτοτοξικό compost. Πιο συγκεκριμένα, η οργανική ύλη μειώθηκε, πράγμα το οποίο διαπιστώθηκε από την μείωση των πτητικών στερεών, του οργανικού άνθρακα και του λόγου C/N. Επιπλέον η θερμόφιλη φάση και στις δύο περιπτώσεις διήρκησε για χρονικό διάστημα το οποίο κρίνεται αρκετό ώστε να εξοντωθούν οι παθογόνοι μικροοργανισμοί. Το pH και η ηλεκτρική αγωγιμότητα αυξήθηκαν, ενώ κατά τις μετρήσεις του δείκτη φυτοτοξικότητας έδειξαν πως το παραγόμενο προϊόν μπορεί να εφαρμοστεί στο χώμα χωρίς καμία αρνητική επίπτωση.
Τέλος στην παρούσα διπλωματική έγινε προσπάθεια για προσομοίωση των πειραματικών δεδομένων στο πρόγραμμα Aquasim. Τα αποτελέσματα που διεξήχθησαν ήταν ικανοποιητικά και φάνηκαν να ακολουθούν το μοντέλο της κομποστοποίησης. Η εν λόγω προσομοίωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες διεργασίες κομποστοποίησης με σκοπό να βοηθήσει στο σχεδιασμό της. |
el |