heal.abstract |
Το θέμα της εργασίας εκκινεί από τον εντοπισμό μίας μετατόπισης του ενδιαφέροντος, που αφορά στην αντίληψη και στην σύνθεση του τοπίου, από τον οπτικό έλεγχο στην πολυαισθητηριακή εμπειρία. Συγκεκριμένα, εξετάζεται με ποιόν τρόπο η θεωρία του εμπειρισμού, εκφρασμένη ως ‘η άμεση κατ’ αίσθηση εντύπωση της πραγματικότητας’, δύναται να επηρεάσει τον τρόπο που αναλύουμε και συνθέτουμε το τοπίο και να προσφέρει χρήσιμο εργαλειακό υπόβαθρο για τον σχεδιασμό του. Σημειώνεται πως ο συλλογισμός μας βασίζεται στην εκτίμηση πως οι θεωρητικές προσεγγίσεις της αντίληψης της γνώσης εμπεριέχονται με τρόπο ανατροφοδοτικό στις πρακτικές της σύνθεσης του τοπίου διαχρονικά.
Το φιλοσοφικό κείμενο επί του οποίου οικοδομείται ο θεωρητικός συλλογισμός της εργασίας αποτελεί η Πραγματεία περί των Αισθήσεων (1754) του Étienne Bonnot de Condillac, στο οποίο αναπτύσσεται ένα πλασματικό τοπίο - εν είδει κήπου - το οποίο προσφέρει τα απαραίτητα αισθητηριακά ερεθίσματα για την ανάπτυξη και επεξήγηση της θεωρίας εμπειρισμού και των βασικών αρχών του. Από την ανάλυση του κειμένου αναδύονται ως πρωτεύοντα θέματα η υπεροχή της σημασίας της αφής έναντι των υπολοίπων αισθήσεων, όσον αφορά στην αντίληψη και σύνθεση του τοπίου, καθώς και το ζήτημα του βάθους, εκφρασμένο διττά τόσο ως χωρική αλλά και ως νοητική συνθήκη. Εν συνεχεία, την περιγραφική ανάλυση του δοκιμίου διαδέχεται η συνθετική μεταγραφή του, όπου δοκιμάζεται το θεωρητικό κείμενο να αναγνωσθεί ως σχεδιαστικό θέμα. Από αυτήν την διαδικασία αναγνωρίζεται πώς το σχήμα και το σχέδιο δύναται να λάβουν προεκτάσεις ικανές να μεταφέρουν τον θεωρητικό λόγο και να εκφράσουν τις έννοιές του. Τέλος, ως προσφιλές πεδίο για διερεύνηση της έρευνας αναφέρονται ορισμένες πιό σύγχρονες σε εμάς θεωρητικές προσεγγίσεις της πολυαισθητηριακής εμπειρίας, όπως επί παραδείγματι η προσέγγιση της φαινομενολογίας, που προτείνουν ένα ευρύτερο φάσμα εμπειρικών εκφράσεων όπως η αίσθηση της οικειότητας, του ανήκειν, της εσωτερικότητας, της ατμόσφαιρας, της κιναισθησίας και άλλων.
Καταληκτικά, η μέθοδος που ακολουθείται στο σύνολο της εργασίας αποτελεί συνδυασμό ανάλυσης και σύνθεσης σε εναλλαγή, διότι ως σκοπός της άσκησης αναγνωρίζεται η συνεχής συλλογιστική διερώτηση επί του θέματος παρά η διατύπωση οριστικών και βέβαιων απαντήσεων. |
el |