heal.abstract |
Η διπλωματική αυτή εργασία, αναζητά πεδίο εφαρμογής στο σύγχρονο αστικό
αθηναϊκό τοπίο και αποπειράται να προτείνει ένα παράδειγμα διαχείρισης αστικών
ασυνεχειών. Έχοντας ως εφαλτήριο την βιωματική παραδοχή, πως η λειτουργία της πόλης
στη μικρή της κλίμακα κρίνεται επιτυχής, πραγματοποιείται μια αναζήτηση παθογενών
περιοχών μεγάλης κλίμακας, οι οποίες υπονομεύουν την ομαλή αστική λειτουργία και
διακόπτουν την πολεοδομική συνοχή.
Μέσα από πληθώρα επιλογών, το πεδίο που επιλέγεται να παραλάβει την πρόταση,
είναι η ευρύτερη έκταση του Σταθμού Λαρίσης. Η εν λόγω περιοχή, αποτελεί ένα
πολεοδομικό σταυροδρόμι γειτονιών, επηρεάζοντας κατά συνέπεια τη δράση πολλαπλών
κοινωνικών ομάδων. Τόσο η ιστορική, όσο και η λειτουργική σημασία του μέρους,
υπογραμμίζει περαιτέρω την αναφαίρετη αστική του κρισιμότητα.
Βασικό άξονα της ανάλυσης συντέλεσε η παρατήρηση, πως η συνολική έκταση
λειτουργεί ως ρήγμα για την πόλη και ερευνάται το πως αυτό έχει επιδράσει στη
διαμόρφωσή της μέχρι σήμερα. Παράλληλα, συγκεντρώνονται τα απαραίτητα στοιχεία –
τεκμήρια, προκειμένου να οργανωθούν οι συνθετικές αρχές της πρότασης και η στρατηγική
αντιμετώπισης των παθογενειών. Εξ’ αρχής, η διχοτόμηση της πόλης από την ύπαρξη του
σιδηροδρόμου, ήταν γεγονός. Συνεχίζοντας, μέσω συστηματικής και πολύπλευρης
ανάλυσης της περιοχής μελέτης, με επιτόπια έρευνα και στιγμιότυπα αλλά και με σύνθεση
χαρτών και διαγραμμάτων, επιβεβαιώνεται η αρχική παρατήρηση. Ο σταθμός επεμβαίνει
βίαια στην πόλη, διακόπτοντας το αστικό συνεχές και δημιουργεί δύο διευρυμένες γειτονίες,
ανεξάρτητες μεταξύ τους.
Προκύπτει λοιπόν, πως η σύνδεση της πόλης και η κατάργηση του τείχους και των
ορίων περιμετρικά του σταθμού, αποτελεί αδήριτη ανάγκη. Με τον τρόπο αυτό, ενθαρρύνεται
η εισαγωγή και η επίδραση της πολυπλοκότητα και της τυχαιότητας της πόλης, εντός του
πεδίου. Δεδομένου ότι οι λειτουργικές και οι προγραμματικές ανάγκες του σιδηροδρόμου,
δρουν ανασταλτικά στην ανάπτυξη αυθόρμητων αστικών δραστηριοτήτων, επιλέγεται ως
λύση η υπογειοποίηση του σταθμού και η ελευθέρωση του ισογείου. Ωστόσο, η απόπειρα
σύνδεσης των γειτονιών σημαίνει και ιδεολογική ένωση, κοινή δράση και τοπική
αυτοοργάνωση. Οι χώροι που μπορούν να απορροφήσουν αυτή την άυλη επαφή, είναι το
κενό κτιριακό δυναμικό. Αυτό, θα αποτελέσει πόλο έλξης και παράλληλα πυρήνα ανάπτυξης
αστικών δραστηριοτήτων, καθώς και έναν τόπο συνάθροισης των κατοίκων όπου θα
αναπτύσσουν καθημερινές συλλογικές και καλλιτεχνικές συνήθειες, καταργώντας τη
σημερινή πάγια κατάσταση των δύο γειτονιών.
Το νέο πρόγραμμα του πεδίου που συμπορεύτηκε με τον σχεδιασμό του, προτείνει
ένα δημόσιο άξονα που αποροφά τις ανάγκες των γειτονιών στο επίπεδο του ισογείου.
Πραγματοποιούνται κυκλοφοριακές μεταρρυθμίσεις σε κομβικές θέσεις, ενώ το βόρειο και το
νότιο τμήμα της επέμβασης αντιμετωπίζονται ως δύο μαλακές επιφάνειες, αποτελώντας τους
αστικούς υποδοχείς του θέματος. Οι εγκαταστάσεις του σταθμού υπογειοποιούνται,
διατηρώντας το υπάρχον κτιριακό κέλυφος και εντάσσοντας σε αυτό χρήσεις ήπιου
εμπορίου και εστίασης. Ωστόσο βασική πρόθεση της εργασίας αποτέλεσε η απόπειρα
διατήρησης του σιδηροδρόμου, παρά την υποβίβαση της στάθμης του, αποφεύγοντας την
ολική απόκρυψή του. Συνεπώς, το ισόγειο διατρυπάται και με δύο καταβάσεις εκατέρωθεν
της κεντρικής οπής - ως προεκτάσεις της συνολικής γραμμικής πορείας - αποκαλύπτεται το
μεσοεπίπεδο, όπου αποτελεί τον πυρήνα ζωής και δραστηριοτήτων του σταθμού. Τέλος, ο
σχεδιασμός της πλατείας Λαρίσης αναθεωρείται, διατηρώντας ως βασικές συνθετικές αρχές
τις υπάρχουσες χαράξεις και τις υποδομές, όπου εντοπίζονται στην υφιστάμενη κατάστασή
του. |
el |