heal.abstract |
Σήμερα, ζώντας στην εποχή της ψηφιοποίησης και της συνεχούς και αλματώδους εξέλιξης της τεχνολογίας η οποία ασκεί πλέον σημαντική επιρροή στο διεθνές εμπόριο κατά συνέπεια και στις θαλάσσιες μεταφορές, βρίσκεται στο επίκεντρο της ναυτιλιακής βιομηχανίας μια νέα τεχνολογία, αυτή των αυτόνομων πλοίων. Με σκοπό την ελάχιστη δυνατή εξάρτηση του σκάφους από το ανθρώπινο δυναμικό, τόσο για λόγους μείωσης των λειτουργικών εξόδων που σχετίζονται με το πλήρωμα, όσο και για λόγους αύξησης του επιπέδου ασφαλείας λόγω του ότι περίπου τα τρία τέταρτα των ναυτικών ατυχημάτων οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα, τα έξυπνα και μη επανδρωμένα ή ελαχίστως επανδρωμένα πλοία, έρχονται για να μείνουν.
Από την άλλη πλευρά, η διεθνής τάση εγκατάλειψης των ορυκτών καυσίμων οδηγεί τους κανονισμούς που αφορούν τις εκπομπές, να γίνονται όλο και πιο αυστηροί. Στόχος του ΙΜΟ είναι η μείωση κατά 50% στα GHGs έως το 2050, σε σύγκριση με τις τιμές του 2008. Στόχος της Ε.Ε., των Η.Π.Α, της Ιαπωνίας και άλλων παγκόσμιων υπερδυνάμεων είναι οι καθαρές μηδενικές εκπομπές GHGs μέχρι τον ίδιο χρονικό ορίζοντα. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς, λαμβάνοντας υπόψιν τους φιλόδοξους αυτούς περιβαλλοντικούς στόχους, ότι η ναυτιλία βαδίζει προς καινούρια μονοπάτια, αναζητώντας βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με τα έως τώρα συμβατικά καύσιμα.
Η ηλεκτρική πρόωση γίνεται ολοένα και μια πιο υποσχόμενη λύση, πρώτον εξαιτίας της συνεχούς εξέλιξης και της όλο και χαμηλότερης τιμής της τεχνολογίας των μπαταριών, και δεύτερον εξαιτίας των μηδενικών εκπομπών ρύπων και της υψηλής απόδοσης. Ακόμη και αν εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένα τεχνικά όρια για την υιοθέτησή της συγκεκριμένης τεχνολογίας σε εφαρμογές μεγάλης κλίμακας, λόγω της χαμηλής ειδικής ενέργειας των συστημάτων μπαταριών σε σύγκριση με τα συμβατικά ναυτιλιακά καύσιμα, η ηλεκτρική πρόωση μπορεί να εφαρμοστεί με σχετικά εύκολο τρόπο σε πλοία με μικρές ή μέτριες ενεργειακές απαιτήσεις, που λειτουργούν κοντά στην ακτογραμμή.
Με αφορμή λοιπόν τα προαναφερθέντα, στην παρούσα διπλωματική εργασία πραγματοποιείται μελέτη οικονομικής σκοπιμότητας ηλεκτρικού αυτόνομου πορθμείου που εκτελεί δρομολόγια στη γραμμή Πέραμα – Παλούκια Σαλαμίνας. Στόχος είναι να πραγματοποιηθεί μία κόστους-οφέλους ανάλυση περίπτωσης, προκειμένου να απαντηθεί το ερώτημα που έχει να κάνει με το αν δύναται τέτοιου είδους έργα να έχουν θετικό αντίκτυπο στην κερδοφορία των ναυτιλιακών εταιρειών και των πλοιοκτητών, κάτι το οποίο και θα φέρει αυτή τη νέα αγορά.
Συγκεκριμένα, διερευνάται η μετασκευή του συμβατικού, Ε/Γ - Ο/Γ, ανοιχτού τύπου, αμφίπλωρου σκάφους ‘‘STAVROS N’’σε πλήρως ηλεκτρικό και ημι-αυτόνομο, με την παρουσία μόνο ενός ατόμου επί του πλοίου σε ρόλο καπετάνιου. Στο σκάφος προστίθενται τα κατάλληλα «εργαλεία» που θα αυξήσουν τους αυτοματισμούς και κατά συνέπεια το επίπεδο αυτονομίας του. Τα «εργαλεία» αυτά έχουν να κάνουν με διάφορα τεχνολογικά προηγμένα συστήματα και αισθητήρες τα οποία θα βοηθήσουν στον απομακρυσμένο χειρισμό και έλεγχο του πλοίου από ένα κέντρο ελέγχου ξηράς, το οποίο θα βρίσκεται σε ένα από τα δύο λιμάνια λειτουργίας. Επιπρόσθετα, τα συστήματα αυτά θα αναβαθμίσουν το επίπεδο ασφαλείας μιας και θα υπάρχει πολύ καλύτερη επίγνωση κατάστασης περιβάλλοντος και τομέα δράσης του πλοίου από ότι πριν. Οι προηγμένες μονάδες αισθητήρων και η κατάλληλη επεξεργασία δεδομένων θα αποτελέσουν τα δύο κομβικά μέσα για την υπεύθυνη ανίχνευση, παρακολούθηση και ταξινόμηση αντικειμένων, καθώς επίσης τη γενικότερη αυξημένη περιβαλλοντική αντίληψη. Όσο πιο ανεπτυγμένα είναι αυτά τα δύο μέσα, τόσο πιο εύκολο γίνεται το έργο της αυτονομίας. Από την άλλη, μετατρέποντας ένα συμβατικό πλοίο σε ένα πλοίο όπου τόσο η πρόωση όσο και οι λειτουργικές απαιτήσεις του ικανοποιούνται εξ ολοκλήρου από μπαταρίες, επηρεάζεται τόσο το περιβάλλον όσο και η ενέργεια στον τομέα των μεταφορών, καθώς επίσης πραγματοποιείται συμμόρφωση με την κλιματική πολιτική της Ε.Ε., προστατεύοντας το τοπικό και επακόλουθα παγκόσμιο περιβάλλον.
Βασικός στόχος της παρούσας μελέτης είναι να δοθεί η απάντηση στο ερώτημα του κατά πόσο είναι επικερδής μια τέτοια επένδυση. Μία επένδυση που έχει να κάνει τόσο με την «πράσινη» μετασκευή του συστήματος πρόωσης, με αντικατάσταση δηλαδή των παραδοσιακών μηχανών diesel με μπαταρίες, ηλεκτροκινητήρες και ό,τι άλλο χρειάζεται, όσο και με την αναβάθμιση των αυτοματισμών του σκάφους για μία αυτόνομη και ασφαλέστερη πλοήγηση. Ακόμη μια πρόκληση της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση της συγκεκριμένης επένδυσης του έργου σε βάθος χρόνου. Καταλαβαίνει λοιπόν κανείς, ότι η συγκεκριμένη διπλωματική σκοπεύει στην «έξυπνη» και τεχνολογικά προηγμένη ανάπτυξη και καινοτομία, σε συνδυασμό με την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα.
Νομοθετικές και ρυθμιστικές προκλήσεις σίγουρα υπάρχουν για ένα τέτοιο εγχείρημα, όπως επίσης και προκλήσεις που σχετίζονται με την αναβάθμιση των λιμένων και των προσφερόμενων υπηρεσιών αυτού, μιας και για να έρθει μία νέα αγορά πρέπει πάντα να υπάρχουν τόσο εγκεκριμένοι κανονισμοί, όσο και οι απαραίτητες υποδομές. Παρόλα αυτά το συγκεκριμένο ζήτημα δεν αποτελεί αντικείμενο έρευνας της παρούσας διπλωματικής εργασίας.
Λέξεις Κλειδιά: μετασκευή, αυτόνομο και πλήρως ηλεκτρικό πλοίο, απομακρυσμένος έλεγχος, κέντρο ελέγχου ξηράς, μπαταρίες, αισθητήρες, καινοτομία, ανάλυση κόστους-οφέλους |
el |