Μεθοδολογική προσέγγιση για τη συντήρηση και αποκατάσταση σύγχρονων έργων τέχνης από πολυουρεθάνη

Μάντη, Έλενα; Manti, Elena

dc.contributor.author	Μάντη, Έλενα	el
dc.contributor.author	Manti, Elena	en
dc.date.accessioned	2022-07-29T09:27:44Z
dc.date.available	2022-07-29T09:27:44Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/55537
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.23235
dc.rights	Default License
dc.subject	Συντήρηση	el
dc.subject	Αφρός πολυουρεθάνης PUR	el
dc.subject	Αποκατάσταση	el
dc.subject	'Επιπλο τέχνης	el
dc.subject	Στερέωση	el
dc.subject	Polyurethane foam PUR	en
dc.subject	Art furniture	en
dc.subject	Conservation	en
dc.subject	Consolidation	en
dc.subject	Retouche	en
dc.title	Μεθοδολογική προσέγγιση για τη συντήρηση και αποκατάσταση σύγχρονων έργων τέχνης από πολυουρεθάνη	el
heal.type	bachelorThesis
heal.classification	Πολυμερή	el
heal.classification	Έργα τέχνης	el
heal.language	el
heal.access	campus
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2022-03-01
heal.abstract	Η έρευνα εκπονήθηκε στον τομέα Επιστήμης και Τεχνικής των Υλικών της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου σε συνεργασία με το ίδρυμα ΔΕΣΤΕ. Η παρούσα μελέτη εξετάζει το έπιπλο σύγχρονης τέχνης με τίτλο Argine Chair του Libidarch Group που παρασκευάστηκε το 1969. Στόχος της εργασίας είναι η καταγραφή της παρούσας κατάστασης του αντικειμένου και η ταυτοποίηση των υλικών παρασκευής με απώτερο σκοπό το σχεδιασμό της βέλτιστης προσέγγισης συντήρησης του. Η είσοδος των έργων τέχνης από σύγχρονα υλικά στα μουσεία σήμανε και την ανάγκη ανάπτυξης τεχνικών για τη συντήρηση τους. Η συντήρηση σύγχρονων έργων από πολυουρεθάνη παραμένει μέχρι και σήμερα εν μέρει εμπειρική διαδικασία. Η πολυουρεθάνη θεωρείται από τα πιο δύσκολα υλικά για συντήρηση και δεν υπάρχει η ακριβής τεχνογνωσία για τη συντήρηση και διατήρηση της. Οι παράγοντες που συντείνουν στη φθορά του αφρού πολυουρεθάνης είναι το φως, το οξυγόνο, η θερμότητα, η υγρασία και η υπεριώδης ακτινοβολία UV. Τα πιο πάνω οδηγούν σε αποχρωματισμούς, απώλεια ελαστικότητας και αντοχής και τέλος σε πλήρη θρυμματισμό. Δύο είναι οι κύριες χημικές αντιδράσεις που λαμβάνουν μέρος στην αποσύνθεση της πολυουρεθάνης : η φωτοοξείδωση και η υδρόλυση. Σημειώνεται ότι οι αφροί από εστέρα είναι πιο ευαίσθητοι στην υδρόλυση, ενώ οι αφροί από αιθέρα είναι πιο ευαίσθητοι στην οξείδωση. Η έρευνα ξεκινά με την αναζήτηση της κατάλληλης αναλυτικής μεθόδου για τη μελέτη της χημικής σύστασης του υλικού και την κατάσταση αποσύνθεσής του. Η μελέτη του αντικειμένου εκπονήθηκε κυρίως με μη καταστρεπτικές μεθόδους και έγινε ανάλυση μικρό-δειγμάτων (micro-sampling)με φασματοσκοπία IR. Αρχικά, έγινε χαρτογράφηση του έργου με σκοπό το καλύτερο χειρισμό των πειραματικών μεθόδων και ακολούθησε μακροσκοπική παρατήρηση υπό κανονικό φωτισμό και σχολιασμός των φθορών. Έπειτα, το έπιπλο μελετήθηκε κάτω από λάμπες υπεριώδους φωτός με σκοπό την παρατήρηση φθορών ή υλικών επέμβασης που δεν ήταν ορατά με γυμνό μάτι. Στη συνέχεια, έγινε φωτογράφιση του έργου με θερμοκάμερα για διερεύνηση της ύπαρξης εσωτερικού σκελετού στερέωσης. Για την εξέταση της μορφολογίας του αντικειμένου και ταυτοποίηση των φθορών χρησιμοποιήθηκε φορητό οπτικό μικροσκόπιο. Χρωματομετρικές μετρήσεις λήφθηκαν από διαφορετικούς χρωματικούς τόνους του επίπλου για μελέτη της συμπεριφοράς των χρωμάτων της επικάλυψης. Εξαιτίας της έλλειψης ιστορικών δεδομένων αναφορικά με το έργο -δεν υπήρχαν στοιχεία προηγούμενων χρωματικών αναλύσεων για σύγκριση-θεωρήθηκε ως επιφάνεια αναφοράς η επιφάνεια με τη μικρότερη έκταση φθοράς. Ακολούθησε λήψη μικρό-δειγμάτων. Εξαιτίας της καλλιτεχνικής αξίας του έργου επιθυμητή ήταν η διατήρηση της ακεραιότητας της αισθητικής εικόνας του και έτσι τα δείγματα ελήφθησαν από τη βάση (μη ορατό σημείο)της πολυθρόνας. Στη συνέχεια, έγινε μελέτη της μικροδομής των δειγμάτων σε στερεομικροσκόπιο και τέλος ακολούθησε ποιοτική ανάλυση με υπέρυθρη φασματοσκοπία IR. Βάση των αποτελεσμάτων και λαμβάνοντας υπόψη τη βιβλιογραφία προτάθηκε η εξής προσέγγιση συντήρησης του έργου. Έγινε σημειακός καθαρισμός με δύο σάπωνες: Dehypon και Orvus Paste. Λήφθηκαν μετρήσεις με χρωματόμετρο και έγινε εκ νέου σύγκριση της επιφάνειας καθαρισμού με την αρχική. Ακολούθησε στερέωση με σύστημα SunBlock: Impranil DLV & Tinuvil B75, με τη μέθοδο της νεφελοποίησης για ανάκτηση της αρχικής ελαστικότητας του αφρού. Έπειτα, έγινε συγκόλληση των αποκολλήσεων με θερμοσκληρυνόμενη κόλλα ρητίνης Plextol 15%. Για τις συμπληρώσεις των αποκολλήσεων προτείνεται χρήση μείγματος γυάλινων μικροσφαιριδίων με κόλλα ουδέτερου pH. Τέλος, για την αισθητική αποκατάσταση χρησιμοποιήθηκαν χρωστικές με το Aquasol 200 με χρήση αερογράφου (air brushing). Οι συνθήκες φύλαξης του αφρού είναι σημαντικές για τη μακροζωία του. Προτείνεται η φύλαξη σε κλειστό σκοτεινό χώρο με ελεγχόμενες συνθήκες φωτός, θερμοκρασίας 18-21 ∘C και υγρασίας 50 RH%.	el
heal.advisorName	Μπακόλας, Αστέριος	el
heal.committeeMemberName	Μπακόλας, Αστέριος	el
heal.committeeMemberName	Αργυρούσης, Χρήστος	el
heal.committeeMemberName	Ωραιοπούλου, Βάσω	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Χημικών Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	109 σ.	el
heal.fullTextAvailability	false
heal.fullTextAvailability	false