Θεωρία χρησιμότητας, ορθολογικότητα και Daniel Kahneman: μία στατιστική διερεύνηση για την Ελλάδα

Παπαδάκης, Θεόδουλος-Ελευθέριος; Papadakis, Theodoulos-Eleftherios

dc.contributor.author	Παπαδάκης, Θεόδουλος-Ελευθέριος	el
dc.contributor.author	Papadakis, Theodoulos-Eleftherios	en
dc.date.accessioned	2022-10-25T06:40:17Z
dc.date.available	2022-10-25T06:40:17Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/55984
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.23682
dc.rights	Default License
dc.subject	Χρησιμότητα	el
dc.subject	Ορθολογικότητα	el
dc.subject	Δικαιοσύνη	el
dc.subject	Kahneman	el
dc.subject	Ελλάδα	el
dc.subject	Πολιτική Οικονομία	el
dc.subject	Ιστορία Οικονομικών Θεωριών	el
dc.subject	Εφαρμοσμένη Οικονομετρία	el
dc.subject
dc.title	Θεωρία χρησιμότητας, ορθολογικότητα και Daniel Kahneman: μία στατιστική διερεύνηση για την Ελλάδα	el
dc.contributor.department	Ανθρωπιστικών, Κοινωνικών Επιστημών και Δικαίου	el
heal.type	doctoralThesis
heal.classification	Οικονομική Θεωρία, Πολιτική Οικονομία, Ιστορία Οικονομικών Θεωριών, Εφαρμοσμένη Οικονομετρία	el
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2022-06-20
heal.abstract	Ο στόχος της παρούσας Διδακτορικής Διατριβής ήταν διττός: κατά πρώτον, η ανάδειξη του κριτικού πλαισίου που ασκήθηκε στη Θεωρία Αναμενόμενης Χρησιμότητας και στην υπόθεση του Ορθολογικού Ατόμου, όπως αυτή αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε διαχρονικά και, κατά δεύτερον, η στατιστική και οικονομετρική διερεύνηση της επίδρασης των δημογραφικών παραγόντων στην (αν)Ορθολογικότητα των ατόμων και στη στάση τους απέναντι στις καθιερωμένες πρακτικές των επιχειρήσεων που αποσκοπούν στη μεγιστοποίηση του κέρδους τους. Στο πλαίσιο αυτό, αρχικά παρουσιάζεται και αναλύεται η Θεωρία Χρησιμότητας καθώς και οι κυριότερες κριτικές που της ασκήθηκαν, διαχρονικά. Το θεωρητικό πλαίσιο αφορά στη μετάβαση από την Κλασική Θεωρία στη Νεοκλασική, καθώς και τη μετάβαση από την Απόλυτη στην Τακτική Χρησιμότητα και τη Θεωρία Αναμενόμενης Χρησιμότητας. Υπό αυτό το πρίσμα, η Διδακτορική Διατριβή εστιάζει στη συνεισφορά του κατόχου Νόμπελ στα Οικονομικά, το 2002, Daniel Kahneman, που αφορά, πρώτον, στην αμφισβήτηση της Θεωρίας Aναμενόμενης Xρησιμότητας ως επαρκές αναλυτικό υπόδειγμα λήψης αποφάσεων και, δεύτερον, στην ανάπτυξη της Θεωρίας Προοπτικής (Prospect Theory) ως ένα εναλλακτικό υπόδειγμα λήψης αποφάσεων, υπό συνθήκες αβεβαιότητας. Τρίτον, παρουσιάζεται και αναλύεται το έργο του Daniel Kahneman σε σχέση με τα καθιερωμένα πρότυπα Δικαιοσύνης (Fairness) που ισχύουν στην κοινωνία και την επίδραση που αυτά έχουν στον καθορισμό των τιμών, των μισθών και των ενοικίων. Προκειμένου να ελεγχθούν εμπειρικά τα παραπάνω θεωρητικά σχήματα, έλαβε χώρα διαδικτυακή έρευνα μεταξύ 2020-2021 με τη μορφή ανώνυμου ερωτηματολογίου το οποίο διανεμήθηκε και απαντήθηκε ηλεκτρονικά από άτομα σε όλη την Ελλάδα και οδήγησε σε πολύ ικανοποιητικό πλήθος έγκυρων απαντήσεων, ήτοι 676 και 646 έγκυρες απαντήσεις, για τη Θεωρία Προοπτικής και Δικαιοσύνης, αντίστοιχα. Από την κατάλληλη στατιστική και οικονομετρική επεξεργασία των διαθέσιμων στοιχείων και των αντίστοιχων απαντήσεων, πολύ συνοπτικά προκύπτει ότι: (α) τα ευρήματα των Kahneman και Tversky (1979) καθώς και των Kahneman, Knestch και Thaler (1986) επαληθεύονται από την έρευνά μας σε πολύ μεγάλο ποσοστό, (β) τα άτομα παρουσιάζουν την τάση να παραβιάζουν τα αξιώματα της Θεωρίας Αναμενόμενης Χρησιμότητας, (γ) οι επιχειρησιακές πρακτικές που αποσκοπούν στη μεγιστοποίηση του κέρδους όπως ορίζει η Νεοκλασική Θεωρία συχνά προσκρούουν στα διαδεδομένα πρότυπα Δικαιοσύνης, και (δ) οι δημογραφικοί παράγοντες συνιστούν μεταβλητές στατιστικά σημαντικού επηρεασμού τόσο της (αν)Ορθολογικότητας των ατόμων, όσο και των διαδεδομένων προτύπων Δικαιοσύνης, κάτι που αποτελεί και τη βασική συνεισφορά της εν λόγω Διδακτορικής Διατριβής στη βιβλιογραφία.	el
heal.advisorName	Μιχαηλίδης, Παναγιώτης
heal.committeeMemberName	Δρίβας, Κυριάκος
heal.committeeMemberName	Λαπατσιώρας, Σπυρίδων
heal.committeeMemberName	Μαριόλης, Θεόδωρος
heal.committeeMemberName	Μηλιός, Ιωάννης
heal.committeeMemberName	Μιχαηλίδης, Παναγιώτης
heal.committeeMemberName	Οικονομίδου, Χαρίκλεια
heal.committeeMemberName	Παπαγεωργίου, Θεοφάνης
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	815
heal.fullTextAvailability	false
heal.fullTextAvailability	false