Σύγχρονες πόλεις προσανατολισμένες στην πεζή κινητικότητα: Προσδιορισμός και ανάπτυξη σύνθετου δείκτη περπατησιμότητας (walkability) για την ιεράρχηση και αξιολόγηση των Ευρωπαϊκών πόλεων

Μπαρτζώκας-Τσιόμπρας, Αλέξανδρος; Bartzokas-Tsiompras, Alexandros

dc.contributor.author	Μπαρτζώκας-Τσιόμπρας, Αλέξανδρος	el
dc.contributor.author	Bartzokas-Tsiompras, Alexandros	en
dc.date.accessioned	2022-11-24T09:15:10Z
dc.date.available	2022-11-24T09:15:10Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/56236
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.23934
dc.rights	Default License
dc.subject	Περπατησιμότητα	el
dc.subject	Βιώσιμη κινητικότητα	el
dc.subject	Ευρωπαϊκές πόλεις	el
dc.subject	Σύνθετος δείκτης	el
dc.subject	Πολεοδομικός σχεδιασμός	el
dc.title	Σύγχρονες πόλεις προσανατολισμένες στην πεζή κινητικότητα: Προσδιορισμός και ανάπτυξη σύνθετου δείκτη περπατησιμότητας (walkability) για την ιεράρχηση και αξιολόγηση των Ευρωπαϊκών πόλεων	el
dc.contributor.department	Γεωγραφίας και Περιφερειακού Σχεδιασμού	el
heal.type	doctoralThesis
heal.secondaryTitle	Pedestrian-oriented cities: Defining and developing a composite walkability indicator for ranking and assessing European metropolitan areas.	el
heal.classification	Πολεοδομία	el
heal.classification	Βιώσιμη αστική κινητικότητα	el
heal.classification	Περπατησιμότητα	el
heal.classification	Βαδισιμότητα	el
heal.classification	Χωρικός σχεδιασμός	el
heal.classification	Σύνθετοι δείκτες	el
heal.classification	Ευρωπαϊκές πόλεις	el
heal.classification	Πόλεις	el
heal.classification	Αστική γεωγραφία	el
heal.classification	Μεταφορές	el
heal.classification	Αστική βιωσιμότητα	el
heal.classification	Ευρώπη	el
heal.classification	Αστική ανάπτυξη	el
heal.language	el
heal.access	free
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2022-07-28
heal.abstract	Σε αρκετές σύγχρονες πόλεις σημαντικό ποσοστό του περπατήματος γίνεται από ανάγκη, ενώ σε άλλες μεγάλο μέρος της κίνησης των πεζών εξαρτάται από τα επίπεδα περπατησιμότητας (walkability) τους, δηλαδή από το πόσο φιλόξενο και προσιτό είναι το δομημένο περιβάλλον γι’ αυτούς. Εντούτοις, η καλή ποιότητα και η ασφάλειά του δημόσιου χώρου σε πολλές αστικές περιοχές δεν είναι δεδομένη. Ούτε οι αποστάσεις πολλές φορές για να περπατήσεις είναι αποδεκτές και η δημόσια συγκοινωνία ή η οδική υποδομή για τις ανάγκες των πεζών συχνά δεν επαρκούν. Αντιθέτως, σε πολλές πόλεις κυριαρχεί το αυτοκίνητο με θλιβερές συνέπειες για το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και τα επίπεδα ποιότητας ζωής. Χρειάζεται, λοιπόν, να ασκηθούν σε ευρύτερο επίπεδο πιο τολμηρές πολιτικές περιορισμού των μηχανοκίνητων μέσων και να ενισχυθεί το περπάτημα, προκειμένου να συγκρατηθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να δημιουργηθούν πιο ανθρώπινες, βιώσιμες και υγιείς πόλεις. Ταυτόχρονα, όμως, η έλλειψη αντικειμενικών εργαλείων και δεδομένων για την αξιολόγηση και τη μετέπειτα παρακολούθηση της εξέλιξης των επιπέδων φιλικότητας των πόλεων προς το περπάτημα, δεν επιτρέπει τη σύγκριση των αστικών περιοχών και την εκτίμηση του αντίκτυπου από τις εφαρμοζόμενες πολιτικές βιώσιμης κινητικότητας. Επομένως, δεν είναι άμεσα και ορατά τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία των πόλεων, ούτε είναι εύκολα αντιληπτά τα κατάλληλα μέτρα προς τη σωστή κατεύθυνση. Υπο αυτό το πρίσμα, η παρούσα διδακτορική διατριβή αναλύει τη μητρόπολη του περπατήματος και επιχειρεί για πρώτη φορά να μετρήσει σε Ευρωπαϊκή κλίμακα τα επίπεδα φιλικότητας πενήντα εννιά μητροπολιτικών περιοχών ως προς την πεζή κινητικότητα. Έτσι, σκοπός της έρευνας είναι η κατάρτιση ενός σύνθετου δείκτη (composite indicator) περπατησιμότητας, ολικού επιπέδου, ο οποίος να μπορεί να αξιολογήσει με εγκυρότητα έναν σημαντικό αριθμό πληροφοριών και να ιεραρχήσει τις αστικές περιοχές με βάση μια συμπεριληπτική τιμή. Ειδικότερα, η ανάπτυξη του σύνθετου δείκτη βασίστηκε σε μια ποσοτική μεθοδολογία πολυμεταβλητής στατιστικής ανάλυσης που προτείνει ο ΟΟΣΑ και η Ε.Ε. και χρησιμοποιήθηκαν 48 απλοί αστικοί δείκτες, σχετικά με τον σχεδιασμό γειτονιών μικρών αποστάσεων, την ελκυστικότητα της δημόσιας συγκοινωνίας, την οδική και προσωπική ασφάλεια, την ήπια κυκλοφορία και την άνεση του περπατήματος. Συγχρόνως, τα δεδομένα των δεικτών αυτών αντλήθηκαν από δευτερογενείς πηγές, όπως για παράδειγμα το International Transport Forum και η Eurostat, αλλά και από επεξεργασμένα ανοιχτά γεωχωρικά δεδομένα για τη δημόσια συγκοινωνία και την υποδομή βιώσιμης κινητικότητας. Παράλληλα, για την αντιμετώπιση σημαντικών περιορισμών σε Ευρωπαϊκά στοιχεία μικρής κλίμακας του αστικού τοπίου, αποφασίσθηκε να διενεργηθεί πρωτογενής έρευνα ελέγχου οδών (street audit), χρησιμοποιώντας μια υβριδική μέθοδο συνδυασμού των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (Geographical Information System) και της διαδικτυακής υπηρεσίας θέασης πανοραμικών εικόνων Google Street View. Στο πλαίσιο αυτό, εκπαιδεύτηκαν 46 παρατηρητές, ώστε να πραγματοποιήσουν την εικονική απογραφή διαφόρων στοιχείων από κάθε πλευρά οικοδομικού τετραγώνου και δρόμου ξεχωριστά και να δημιουργήσουν τελικά τους ζητούμενους νέους δείκτες αναφορικά με το κτηριακό περιβάλλον, τη ζωντάνια των δρόμων, τον βασικό αστικό εξοπλισμό, τα χαρακτηριστικά των πεζοδρομίων και των διαβάσεων πεζών. Τέλος, τα ευρήματα από την ανάλυση και την οπτικοποίηση των τελικών αποτελεσμάτων του σύνθετου δείκτη περπατησιμότητας επιβεβαιώνουν τις ευρύτερες αναπτυξιακές ανισότητες που κυριαρχούν στην αστική γεωγραφία της Ευρώπης και καταδεικνύουν τις διαφορετικές «ταχύτητες» στον σχεδιασμό πιο φιλικών για το περπάτημα μητροπόλεων. Αναδεικνύεται ακόμη ο θετικός συσχετισμός των επιπέδων περπατησιμότητας με την ενεργή μετακίνηση και τη μειωμένη χρήση του αυτοκινήτου στις Ευρωπαϊκές μητροπόλεις, καθώς και η θετική σχέση της περπατήσιμης μητρόπολης με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ευημερία. Επιπλέον, διαπιστώνεται ότι το πρωτότυπο υπόδειγμα μέτρησης της περπατησιμότητας που προτάθηκε μπορεί να αποτελέσει ένα εύληπτο και πολυπαραγοντικό εργαλείο παρακολούθησης των αστικών στρατηγικών στην Ευρώπη και να δώσει το έναυσμα για τη συζήτηση προς την κατεύθυνση της βιώσιμης κινητικότητας και της καλύτερης ποιότητας ζωής στις σύγχρονες πόλεις.	el
heal.sponsor	Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση», στο πλαίσιο της Πράξης «Ενίσχυση του ανθρώπινου ερευνητικού δυναμικού μέσω της υλοποίησης διδακτορικής έρευνας» (MIS-5000432), που υλοποιεί το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ)	el
heal.advisorName	Μπακογιάννης, Ευθύμιος	el
heal.committeeMemberName	Μπακογιάννης, Ευθύμιος
heal.committeeMemberName	Κωνσταντίνος, Σερράος
heal.committeeMemberName	Ευτυχία, Ναθαναήλ
heal.committeeMemberName	Κωνσταντίνος, Κεπαπτσόγλου
heal.committeeMemberName	Σεραφείμ, Αλβανίδης
heal.committeeMemberName	Αθηνά, Γιαννακού
heal.committeeMemberName	Ευάγγελος, Ασπρογέρακας
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	504 σ.	el
heal.fullTextAvailability	false