Συγκρότημα Μουράτ Ρεΐς:
αποκατάσταση και επανάχρηση του τεμένους και της κατοικίας του φύλακα

Χρυσίδη, Άννα; Chrysidi, Anna

dc.contributor.author	Χρυσίδη, Άννα	el
dc.contributor.author	Chrysidi, Anna	en
dc.date.accessioned	2023-01-25T14:23:19Z
dc.date.available	2023-01-25T14:23:19Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/56918
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.24616
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Συντήρηση και Αποκατάσταση Ιστορικών Κτηρίων και Συνόλων - Προστασία Μνημείων (Κατ. Α')"	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/gr/	*
dc.subject	Αποκατάσταση	el
dc.subject	Restoration	en
dc.subject	Reuse	en
dc.subject	Επανάχρηση	el
dc.subject	Ρόδος	el
dc.subject	Rhodes	en
dc.subject	Mosques	en
dc.subject	Τζαμιά	el
dc.subject	Τεμένη	el
dc.subject	Συγκροτήματα	el
dc.subject	Complexes	en
dc.subject	Νεκροταφεία	el
dc.subject	Cemeteries	en
dc.subject	Ottoman	en
dc.subject	Οθωμανική	el
dc.subject	Monuments	en
dc.subject	Μνημεία	el
dc.title	Συγκρότημα Μουράτ Ρεΐς: αποκατάσταση και επανάχρηση του τεμένους και της κατοικίας του φύλακα	el
dc.title	Murat Reis Complex: restoration and reuse of the mosque and the guardian's residence	en
heal.type	masterThesis	el
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.classification	Architecture -- Conservation and restoration	en
heal.language	el	el
heal.access	free	el
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2022-12-21
heal.abstract	Στο βόρειο άκρο της νέας πόλης της Ρόδου, λίγο έξω από την μεσαιωνική πόλη συναντάμε σήμερα μια "νεκρή ζώνη" 8 στρεμμάτων που αποτελεί το συγκρότημα Μουράτ Ρεΐς. Ενώ η έκταση προσελκύει το ενδιαφέρον των κατοίκων και των επισκεπτών, υπάρχει μια γενική παρανόηση ως προς "τη φύση" του Μουράτ Ρεΐς. Αυτό που βλέπουν όλοι καθώς περνούν είναι αυτό που θεωρούν προφανές, ότι είναι ένα νεκροταφείο. Στην πραγματικότητα το Μουράτ Ρεΐς είναι ένα 'külliye', δηλαδή ένα συγκρότημα κτιρίων με διάφορες λειτουργίες που επικεντρώνονται γύρω από ένα κεντρικό ίδρυμα (συνήθως τέμενος). Μετά την κατάκτηση της Ρόδου (1522 μ.Χ.), άρχισαν να λειτουργούν στο νησί ορισμένα τάγματα, όπως των Μεβλεβήδων δερβίσηδων και των Nakşibendi. Οι Οθωμανοί ακολουθώντας το πρότυπο της Αδριανούπολης, της Κωνσταντινούπολης και άλλων μεγάλων πόλεων της οθωμανικής επικράτειας, θέλησαν να προσαρτήσουν τους τάφους τους σε φιλανθρωπικές και θρησκευτικές εγκαταστάσεις με τη μορφή συγκροτήματος. Έτσι, λίγο μετά τον θάνατο του ομώνυμου Μουράτ Ρεΐς (1609 μ.Χ.), ναύαρχου του στολ́ου του Σουλειμάν του Μεγαλοπρεπους, όταν προέκυψε η πεποίθηση ότι ο τάφος του κατείχε τον Baraka (ευλογία) ακολούθησε η ίδρυση του τεμένους και της κρήνης καθαρμών. Παράλληλα ανατέθηκε σε έναν Σεΐχη να κατοικεί σε χώρο εντός του νεκροταφείου και έτσι ιδρύθηκε ο τεκές (ασκητήριο, ησυχαστήριο δερβίσηδων) και η κατοικία του φύλακα (Türbedar Evi). Ο ναύαρχος Μουράτ Ρεΐς απέκτησε την ιερότητα του Αγίου και ο τάφος του αποτελεί αντικείμενο λατρείας των Μουσουλμάνων της Ρόδου μέχρι και σήμερα. Λόγω της μεγάλης έκτασης του μνημειακού συνόλου που εκτείνεται γύρω από το μαυσωλείο του Μουράτ Ρεΐς, το αντικείμενο της παρούσας εργασίας περιορίζεται στην ανάλυση, την τεκμηρίωση και την πρόταση αποκατάστασης του τεμένους και της κατοικίας του φύλακα (Türbedar Evi), καθώς και στην διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου της έκτασης του νεκροταφείου, με στόχο την ένταξη του στο σύγχρονο αστικό τοπίο και στην ζωή της πόλης. Αρχίζοντας από την ιστορική εξέλιξη της πόλης και των προαστίων της Ρόδου και τις χωροταξικές ανακατατάξεις, που πραγματοποιήθηκαν κατά την οθωμανική περίοδο η εργασία εστιάζει στη διαχρονική ανάπτυξη της περιοχής που βρίσκεται το συγκρότημα Μουράτ Ρεΐς, καθώς επίσης την καταγραφή και αξιολόγηση των σημερινών χαρακτηριστικών της. Σε επόμενο στάδιο πραγματοποιείται η ιστορική τεκμηρίωση του τεμένους και της κατοικίας του φύλακα καθώς και η σχεδιαστική αποτύπωση και φωτογραφική τεκμηρίωση τους για τη διάσωση όλων των μορφολογικών και κατασκευαστικών στοιχείων. Έπειτα, επιχειρείται, η κατανόηση του τρόπου δόμησης και ο εντοπισμός των δομικών - οικοδομικών προβλημάτων, όπως επίσης η αναζήτηση προτεινόμενων λύσεων, με στόχο την επανάχρηση και λειτουργική αξιοποίηση τους. Πέραν της αποκατάστασης των μεμονωμένων κτισμάτων, η πρόταση είχε ως γνώμονα την ανάδειξη της ιστορίας, της λειτουργίας και της αξίας του συγκροτήματος Μουράτ Ρεΐς ως ένα ενιαίο σύνολο. Για το λόγο αυτό προτείνεται η δημιουργία ενός εκθεσιακού κέντρου, το οποίο θα στεγαστεί στα οικήματα του συγκροτήματος και θα έχει ως στόχο αφενός την πληροφόρηση των πολιτών και επισκεπτών για την "φύση" και την ιστορία του ιδρύματος και αφετέρου την μετατροπή της εγκαταλελειμμένης έκτασης σε έναν υπερτοπικό πόλο έλξης επισκεπτών. Το συγκρότημα Μουράτ Ρεΐς αντικατοπτρίζει την ιστορία του τόπου και επιβεβαιώνει πως η Ρόδος υπήρξε ένα από τα πιο σημαντικά αστικά κέντρα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στον Ελλαδικό χώρο. Παρόλο που έχει εγκαταλειφθεί και παρακμάζει, διατηρεί την μεγαλοπρέπειά του και αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη της Ρόδου μέχρι και σήμερα. Έτσι, η αποκατάσταση και η επανάχρηση του τεμένους και των οικίσκων του Μουράτ Ρεΐς ως εκθεσιακός χώρος, ελπίζουμε να αποτελεσει αφετηρία για την ανάδειξη της σημασίας και της ιστορίας του, στοιχεία που είναι σημαντικό να γίνουν κτήμα όχι μόνο των ειδικών, αλλά κυρίως των απλών κατοίκων της περιοχής, προκειμένου ο σεβασμός και η προστασία τους να γίνει πρωταρχικός στόχος όλων. Διότι... “Το πρώτο βήμα για την διάσωση ενός μνημείου είναι η συνειδητοποίηση της αξίας του”	el
heal.abstract	At the northern edge of the new city of Rhodes, just outside the medieval city, today we find an 8-acre "dead zone" that constitutes the Murat Reis complex. While the area attracts the interest of residents and visitors, there is a general misunderstanding as to "the nature" of Murat Reis. What everyone sees as they pass is what they consider obvious, that it is a cemetery. In reality, Murat Reis is a 'külliye', a complex of buildings with various functions centered around a central institution (usually a mosque). After the conquest of Rhodes (1522 AD), certain orders began to operate on the island, such as the Mevlevian dervishes and the Nakşibendi. The Ottomans, following the model of Adrianople, Constantinople and other large cities of the Ottoman territory, wanted to attach their tombs to charitable and religious facilities in the form of a complex. Thus, shortly after the death of the homonymous Murat Reis (1609 AD), admiral of the fleet of Suleiman the Magnificent, when the belief arose that his tomb possessed Baraka (blessing), the establishment of the mosque and the purification fountain. At the same time, a Sheikh was assigned to live in a space within the cemetery and thus the tekke (hermitage, hermitage of dervishes) and the keeper's residence (Türbedar Evi) were established. Admiral Murat Reis acquired the sanctity of the Saint and his tomb is an object of worship for the Muslims of Rhodes to this day. Due to the large area of the monumental complex that extends around the mausoleum of Murat Reis, the scope of this work is limited to the analysis, documentation and proposal for the restoration of the mosque and the keeper's residence (Türbedar Evi), as well as the shaping of the environment of the area of the cemetery, with the aim of integrating it into the modern urban landscape and the life of the city. Starting from the historical development of the city and suburbs of Rhodes and the zoning rearrangements, which took place during the Ottoman period, the work focuses on the long-term development of the area where the Murat Reis complex is located, as well as the recording and evaluation of its current characteristics. In the next stage, the historical documentation of the mosque and the keeper's residence is carried out, as well as their design and photographic documentation in order to save all morphological and structural elements. Then, an attempt is made to understand the way of building and to identify the structural-building problems, as well as the search for proposed solutions, with the aim of their reuse and functional utilization. In addition to the restoration of the individual buildings, the proposal was driven by highlighting the history, function and value of the Murat Reis complex as a single whole. For this reason, the creation of an exhibition center is proposed, which will be housed in the buildings of the complex and will aim to inform citizens and visitors about the "nature" and the history of the institution on the one hand, and on the other hand to transform the abandoned area into a hyperlocal visitor attraction. The Murat Reis complex reflects the history of the place and confirms that Rhodes was one of the most important urban centers of the Ottoman Empire in Greece. Although abandoned and decaying, it retains its grandeur and is a reference point for the city of Rhodes to this day. Thus, the restoration and reuse of the mosque and the houses of Murat Reis as an exhibition space, we hope will be a starting point for highlighting its importance and history, elements that are important to become the property not only of experts, but mainly of ordinary residents of the region, in order for their respect and protection to become everyone's primary goal. Because... "The first step to saving a monument is to realize its value"	en
heal.advisorName	Κωνσταντινίδου, Έλενα
heal.advisorName	Μιλτιάδου - Fezans, Ανδρονίκη
heal.advisorName	Τσακανίκα, Ελευθερία
heal.advisorName	Κίζης, Γιάννης
heal.committeeMemberName	Μπελαβίλας, Νίκος
heal.committeeMemberName	Αλεξάνδρου, Ελένη
heal.academicPublisher	Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua	el
heal.numberOfPages	240	el
heal.fullTextAvailability	false