Αειφόρος ανάδειξη, αξιοποίηση και προστασία των παραδοσιακών οικισμών και του πολιτιστικού αποθέματος στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας: τα νησιά της Σύμης και του συμπλέγματος της Μεγίστης

Φαφούτη Ε., Ασπασία; Fafouti, Aspasia

dc.contributor.author	Φαφούτη Ε., Ασπασία	el
dc.contributor.author	Fafouti, Aspasia	en
dc.date.accessioned	2023-02-01T15:27:40Z
dc.date.available	2023-02-01T15:27:40Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/57031
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.24729
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Υλικά και Επεμβάσεις Συντήρησης - Προστασία Μνημείων (Κατ. B')"	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Κυκλική οικονομία	el
dc.subject	Διαχείριση πολιτιστικής κληρονομιάς	el
dc.subject	Παραδοσιακοί οικισμοί	el
dc.subject	Σύμη	el
dc.subject	Καστελλόριζο	el
dc.subject	Circular economy-adaptive reuse	en
dc.subject	Cultural heritage management	en
dc.subject	Traditional settlements	en
dc.subject	Symi	en
dc.subject	Kastellorizo	en
dc.title	Αειφόρος ανάδειξη, αξιοποίηση και προστασία των παραδοσιακών οικισμών και του πολιτιστικού αποθέματος στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας: τα νησιά της Σύμης και του συμπλέγματος της Μεγίστης	el
dc.title	Sustainable development, utilization and protection of traditional settlements and the cultural reserve in the context of the circular economy, for the islands of Symi and of the Megisti complex	en
heal.type	masterThesis	el
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.classification	Architecture -- Conservation and restoration	en
heal.language	el	el
heal.access	free	el
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2022-12-22
heal.abstract	Σκοπός αυτής της μεταπτυχιακής εργασίας είναι η προστασία και ανάδειξη των παραδοσιακών οικισμών και του πολιτιστικού αποθέματος της νήσου Σύμης και του νησιωτικού συμπλέγματος της Μεγίστης για την κοινωνική και οικονομική αναβάθμιση του νησιού μέσω διατύπωσης προτάσεων ανάδειξης που αφορούν την αξιοποίηση του πολιτιστικού αποθέματος στο πλαίσιο επίτευξης μιας βιώσιμης αναπτυξιακής νησιωτικής πολιτικής. Για την επίτευξη του, μελετήθηκαν οι βασικές αρχές της αειφόρου ανάπτυξης και της κυκλικής οικονομίας σε σχέση με την πολιτιστική κληρονομιά και πιο συγκεκριμένα την προσαρμοστική επανάχρηση του κτιριακού αποθέματος, καθώς και η σχέση της αειφόρου ανάπτυξης με μοντέλα βιώσιμου τουρισμού. Επιπλέον, μελετήθηκαν το αντικείμενο της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, το διεθνές και εθνικό θεσμικό πλαίσιο και οι φορείς προστασίας, ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και τα ποικίλα ενεργά προγράμματα της ΕΕ για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς στα πλαίσια της αειφορίας. Εστιάζοντας στους παραδοσιακούς οικισμούς και στο πολιτιστικό απόθεμα, εξετάστηκαν οι αρχές και τα βασικά σημεία που πρέπει να ακολουθούν τα σχέδια διαχείρισης καθώς και οι βασικοί παράμετροι βιώσιμων προτύπων διαχείρισης. Για την καλύτερη κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των απομονωμένων νησιωτικών περιοχών μελέτης, στη συνέχεια, μελετήθηκαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιοχών αυτών και ο ρόλος της πολιτιστικής κληρονομιάς στη νησιωτική ανάπτυξη. Πιο συγκεκριμένα, αναζητήθηκαν και μελετήθηκαν δράσεις ανάδειξης και διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς όπως οι πολιτιστικές διαδρομές και ο περιπατητικός τουρισμός καθώς και η σημασία της ψηφιοποίησης ως εργαλείο ολοκληρωμένης διαχείρισης, προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Παράλληλα αναφορικά με τις περιοχές μελέτης, μέσα από βιβλιογραφική και διαδικτυακή έρευνα και επικοινωνία με τοπικούς αρμόδιους φορείς τόσο της Σύμης όσο και του Καστελλόριζου για το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης, μελετήθηκαν τα χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος, της ιστορίας και του δομημένου περιβάλλοντος καθώς και η κοινωνική και οικονομική οργάνωση και οι πρωτοβουλίες ανάδειξης της κάθε περιοχής μελέτης μέσα από ενεργά προγράμματα τόσο της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου όσο και εθνικής στρατηγικής πολιτικής. Η μελέτη της πολιτιστικής κληρονομιάς αφορούσε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία και τα τοπόσημα, τις κηρύξεις των προστατευμένων μνημείων και περιοχών, τους χώρους πολιτισμού και την άυλη πολιτιστική κληρονομιά για κάθε μια από τις περιοχές μελέτης. Η πληροφορία του πολιτιστικού αποθέματος κάθε περιοχής ταξινομήθηκε σε δελτία τεκμηρίωσης στα οποία για κάθε μνημείο αναφέρονται τα στοιχεία της ταυτότητας του μνημείου όπως η ονομασία του μνημείου, η διοικητική υπαγωγή, η θέση και το είδος του, ο αρχιτεκτονικός του τύπος και η περίοδος κατασκευής, η ιστορική του ονομασία και η υφιστάμενη και αρχική του χρήση, τα στοιχεία της προστασίας του δηλαδή, ο φορέας, το καθεστώς, η ζώνη και το περιεχόμενο της προστασίας, παρατηρήσεις και πηγές των πληροφοριών, οι κηρύξεις, η κατάσταση διατήρησης και πιο συγκεκριμένα τα δομικά υλικά, οι φθορές και οι επεμβάσεις αποκατάστασης καθώς και αποτυπώσεις μέσω φωτογραφιών ή/και σχεδίων, ο χωρικός εντοπισμός του μνημείου και η χρηματοδότησή του. Η ταξινόμηση των παραπάνω πληροφοριών και η συνέργεια της παρούσας μελέτης με το καινοτόμο πρόγραμμα ΑΕΙ, σε συνδυασμό με τη γνώμη της τοπικής κοινότητας, συνέβαλαν στην κατανόηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε περιοχής, των προβλημάτων που προκύπτουν από τη νησιωτικότητα καθώς και των προοπτικών ανάδειξης και αξιοποίησης των παραδοσιακών οικισμών, των πολιτιστικών και περιβαλλοντικών πόρων, στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης. Οι δύο περιοχές ανήκουν στα μικρά Δωδεκάνησα και αποτελούν τυπικά παραδείγματα απομονωμένων νησιωτικών περιοχών με ενδιαφέροντα γνωρίσματα. Πλούσιο πολιτιστικό και περιβαλλοντικό απόθεμα, ιδιαίτερο δομημένο περιβάλλον, ενδιαφέρον ιστορικό υπόβαθρο, κομβική γεωγραφική θέση -ιδιαιτέρως το σύμπλεγμα της Μεγίστης αποτελεί χώρο εξέχουσας γεωστρατηγικής σημασίας- αλλά και ενδιαφέρουσες παραδόσεις, δημιουργούν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης. Παράλληλα, και οι δυο περιοχές, σε διαφορετικό βαθμό η κάθεμια, έρχονται αντιμέτωπες με προβλήματα που προκύπτουν λόγω της νησιωτικότητα. Τα βασικότερα είναι η ελλιπής συνδεσιμότητα και η εποχικότητα, η συρρίκνωση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα παραγωγής, η έλλειψη υποδομών πρόνοιας και εκπαίδευσης, η έλλειψη υδάτινων πόρων, η γήρανση του πληθυσμού και η αδυναμία προσέλκυσης μόνιμου πληθυσμού, η έλλειψη καινοτομιών, νέων τεχνολογιών και επιχειρηματικότητας και η μεγάλη εξάρτηση από εξωτερικές οικονομίες. Εστιάζοντας στα προβλήματα της κάθε περιοχής μελέτης, η ενθάρρυνση πρωτοβουλιών με μοχλό ανάπτυξης το πολιτιστικό και κτιριακό απόθεμα των οικισμών τίθενται με στόχο την συμβολή τους στην διημέρευση της τοπικής οικονομίας με απώτερο σκοπό την οικονομική τους αυτάρκεια όσο αυτό είναι εφικτό. Άλλωστε, ο παράγοντας αυτός αποτελεί κομβικό σημείο στη διασφάλιση της βιωσιμότητας και της αειφορίας τόσο του πολιτιστικού αποθέματος όσο και του τόπου ευρύτερα. Για το νησί της Σύμης, οι προτάσεις χωρίζονται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη ενότητα οργανώνονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των υφιστάμενων πεζοπορικών διαδρομών (Οικισμός Πανορμίτη-Όρμος Φανερωμένης, Οικισμός Πέδι-Παραλία Αγ.Μαρίνας, Οικισμός Πέδι-Παραλία Αγ.Νικολάου, Κότικα-Αγ. Αιμιλιανός , Νέρα-Αγ.Νικόλαος, Οικισμός Σύμης-Φάρος Κούτσουμπας, Νέρα-Όρμος Νανούς, Οικισμός Σύμης- Αγ.Φανούριος-Τολί-Γυαλός), δύο νέων των «Μιχαήληδων-Σωτήρηδων» και των «Παναϊδιών»-μέσω ενοποίησης υφιστάμενων μονοπατιών που οδηγούν στους ναούς- και αναδεικνύεται η σχέση και ο πλούτος πολιτιστικού-περιβαλλοντικού αποθέματος όπου συνυπάρχουν. Για τις διαδρομές αυτές, προτείνονται επεμβάσεις ήπιου χαρακτήρα καθαρισμού και σηματοδότησης τόσο των ίδιων των μονοπατιών όσο και του πολιτιστικού αποθέματός τους. Επιπλέον, επιχειρείται η δημιουργία δικτύου πολιτιστικών διαδρομών, ενοποιώντας τα υφιστάμενα μονοπάτια με το οδικό δίκτυο, διαμορφώνονται δύο κατά βάση οδικές διαδρομές αυτή της «Προϊστορίας της Σύμης» και αυτή με τα «Πελασγικά και αρχαία Ίχνη» με στόχο τη δημιουργία ενός εναλλακτικού τουριστικού μοντέλου, πέραν του θρησκευτικού. Επίσης, προτείνονται δράσεις σύγχρονων εφαρμογών όπως αρχιτεκτονικές προβολές laser-projection mapping με εικόνες και βίντεο της ιστορίας του νησιού και χρήση QR scan codes σε σημαντικά αρχοντικά κτίρια της ιστορικής διαδρομής της Καλής Στράτας με στόχο την αναβίωση του κοινωνικού και εμπορικού της χαρακτήρα. Στη δεύτερη κατηγορία, προτείνονται έργα αποκατάστασης και ανάδειξης μνημείων χαρακτηρισμένων ή μη, με στόχο την προστασία τους και την ανάδειξη διαφορετικών πτυχών της ιστορίας του νησιού, όπως το Ποντικόκαστρο και το Μυλοτόπι στο λόφο της Νουλιάς, το εμβληματικό μοναδικό λίθινο μπαρόκ Κωδωνοστάσιο του Αγ.Ιωάννη Προδρόμου, καθώς και τη θολωτή Δεξαμενή του Κουλουντρή που αν και κηρυγμένο μνημείο μοιάζει με ερείπιο στον ιστό του Γυαλού. Επιπλέον, προτείνονται έργα ανάδειξης μέσω σύγχρονων ψηφιακών εφαρμογών, εμβληματικών τοπόσημων του νησιού, όπως του Πύργου του Ρολογιού και του Αναγνωστηρίου της Αίγλης, με στόχο την επαφή του ντόπιου πληθυσμού με την ιστορία του. Ακολούθως, προτείνονται δράσεις αποκατάστασης των προθηκών του Δημοτικού Φαρμακείου στο Χωριό και αναβίωσης της δραστηριότητάς του μέσω της δημιουργίας και προώθησης προϊόντων με αξιοποίηση των τοπικών βοτάνων. Στην τρίτη κατηγορία, προτείνονται δράσεις προσαρμοστικής επανάχρησης εμβληματικών κτιρίων του βιομηχανικού πολιτιστικού αποθέματος, και επιλέγονται για κάθε παραδοσιακό οικισμό εμβληματικά κτίρια με στόχο την αποκατάστασή τους και την αναβίωση ή την ενθύμηση παραδοσιακών τεχνικών μέσω της νέας τους χρήσης. Στο Πέδι επιλέγεται το Βυρσοδεψείο του Κωνσταντόπαιδου, στον Γιαλό το σιδηρουργείο Βολανάκη, οι Γλίστρες και η ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα στο Χαράνι και η αποθήκη σπόγγων Κλαδάκη, στον Εμπορειό το εργαστήρι καμπανοποιίας Αναστασιάδη και τέλος στον Πανορμίτη το παλιό ελαιοτριβείο της Μονής. Σε ότι αφορά το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης, οι προτάσεις χωρίζονται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες προκειμένου να επιτευχθούν οι μείζονος σημασίας στόχοι για το νησί. Η πρώτη αφορά σε βασικά έργα υποδομών όπως της μεταφοράς του εμπορικού λιμένα στον Κόλπο Διακούρι, την ολοκλήρωση και επέκταση του περιφερειακού δρόμου στο νέο λιμάνι, την ανάδειξη του λιμενικού μετώπου Κορδόνι και την εφαρμογή ενός ήπιου έργου φωτισμού και εξοπλισμού του δημόσιου χώρου στον οικισμό της Μεγίστης στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης. Στη δεύτερη κατηγορία, προτείνεται η ενοποίηση συνοικιών μέσω σημαντικών πλατωμάτων όπως, του πλατώματος διεξαγωγής του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, του Αγ. Γεωργίου του Πηγαδιού, της δημοτικής Αγοράς, του Τεμένους, της Μητρόπολης, και της προβλήτας στο Μανδράκι. Η πρόταση αυτή έχει ως στόχο την ανάδειξη συνολικά του οικισμού του Καστελλόριζου, την προσέλκυση του επισκέπτη όχι μόνο στο Κορδόνι του λιμανιού αλλά και σε άλλα σημεία και τέλος την αναβάθμισης συνοικιών όπως το Μανδράκι. Στην τρίτη κατηγορία ανήκουν οι δράσεις του συνεδριακού τουρισμού καθώς και ενέργειες αξιοποίησης των μονοπατιών που προτείνονται στη μελέτη των ΥΠ.ΕΝ- ΟΦΥΠΕΚΑ, μέσω της διασύνδεσης των διαδρομών με το πολιτιστικό και περιβαλλοντικό απόθεμα για τη δημιουργία πολιτιστικών και θαλάσσιων διαδρομών στο νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης. Στο πλαίσιο του συνεδριακού τουρισμού, προτείνεται η άμεση αποκατάσταση του παραδοσιακού κτιρίου της Σχολής Σταματίου στο πλάτωμα του Αγ.Γεωργίου του Πηγαδιού και η επανάχρηση του ως συνεδριακό-πολιτιστικό κέντρο. Τέλος, στην τέταρτη κατηγορία προτείνονται δράσεις σχετικές με την αναβίωση παραδοσιακών τεχνικών όπως αυτής του βοτσαλωτού δαπέδου, αλλά και η προώθηση της τοπικής γαστρονομίας και των ντόπιων προϊόντων μέσω της δημιουργίας υπαίθριων αγορών στο πλαίσιο των Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ και Γρίφων, οι οποίες μπορούν να θέσουν τις βάσεις για την απώτερη τόνωση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα παράλληλα με τον τουρισμό. Οι ελλείψεις τοπικών πολεοδομικών σχεδίων και για τα δύο νησιά θέτουν κρίσιμα ζητήματα για τα όρια των παραδοσιακών τους οικισμών, ενώ παράλληλα και η έλλειψη ΣΧΟOΑΠ δυσχεραίνει τη χάραξη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου ανάπτυξης για κάθε μια από τις περιοχές μελέτης, με επίκεντρο το πολιτιστικό και περιβαλλοντικό απόθεμα του νησιού. Παρόλα αυτά, η διάθεση των κατοίκων και το ενδιαφέρον για τον τόπο τους δίνει το έναυσμα σε καινοτόμα προγράμματα και πρωτοβουλίες, μέσω της αναβάθμισης και αξιοποίησης του περιβαλλοντικού και πολιτιστικού αποθέματος, να προσεγγίσουν νέες αναπτυξιακές νησιωτικές πολιτικές με βασικό άξονα την ενδογενή ανάπτυξη της οικονομίας των περιοχών, την βελτίωση των όρων διαβίωσης του ντόπιου πληθυσμού και την προσέλκυση μόνιμων κατοίκων.	el
heal.abstract	The purpose of this graduate thesis is to protect and promote the traditional settlements and the cultural reserve of the island of Symi and the island complex of Megisti for the social and economic upgrading of the island, through proposals for the promotion of the cultural reserve in the context of achieving a sustainable development island policy. In order to achieve the aforementioned objective, the basic principles of sustainable development and circular economy in relation to cultural heritage were studied and more specifically the adaptive reuse of the building stock, as well as the relationship of sustainable development with sustainable tourism models. In addition, the subject of the protection of cultural heritage, the international and national institutional framework and protection organizations, the role of local government as well as the various active EU programmes for the protection of cultural heritage in the context of sustainability were studied, as well. With emphasis on traditional settlements and the cultural reserve, the principles and key points to follow in management plans as well as the basic parameters of sustainable management models were examined. In order to better understand the specific characteristics of isolated island regions, we then studied the specific characteristics of these regions and the role of cultural heritage in island development. More specifically, we searched and studied actions for the promotion and management of cultural heritage, such as cultural routes and walking tourism, as well as the importance of digitization as a tool for integrated management, protection and promotion of cultural heritage. At the same time, regarding the study areas, through research and communication with local competent bodies of Symi, Kastellorizo and the island complex of Megisti, we studied the characteristics of the natural environment, history and the constructed environment, as well as the social and economic organization and initiatives for the promotion of each study area through active programs of both the South Aegean region and national strategic policy. The study of cultural heritage concerned traditional architecture, archaeological sites, monuments and landmarks, declarations of protected monuments and sites, cultural sites and intangible cultural heritage for each of the study areas. The information of the cultural reserve of each area was classified in documentation sheets in which, for each monument, the elements of the identity of the monument are indicated such as the name of the monument, the administrative affiliation, its location and type, its architectural type and the period of construction, its historical name and its existing and initial use, that is, the elements of its protection, the body, status, zone and content of the protection, observations and sources of information, declarations, conservation status and more specifically building materials, damage and restoration interventions as well as impressions through photographs and/or drawings, spatial location of the monument and its financing. The classification of the above information and the collaboration with the innovative AEI program, in combination with the opinion of the local community, contributed to the understanding of the specific characteristics of each area, the problems arising from insularity as well as the prospects for the promotion and utilization of traditional settlements, cultural and environmental resources, in the context of sustainable development. The two regions belong to the complex of smaller Dodecanese islands and are typical examples of isolated island regions with interesting features. The rich cultural and environmental reserve, the special constructed environment, the interesting historical background, the key geographical location - especially the Megisti complex is a place of outstanding geostrategic importance - but also interesting traditions, create significant prospects for development. At the same time, both regions, to varying degrees, are faced with problems arising due to insularity. The main problems are deficient connectivity and seasonality, shrinking primary and secondary production sectors, lack of welfare and education infrastructure, lack of water resources, ageing population and inability to attract a permanent population, lack of innovations, new technologies and entrepreneurship and heavy dependence on external economies. Emphasizing on the problems of each study area, the encouragement of initiatives with the cultural and building reserves of the settlements as a mean for development are set with the aim of contributing to the day-to-day life of the local economy with the ultimate goal of their economic self-sufficiency as far as possible. Besides, this factor is a key point in ensuring the sustainability of both the cultural reserve and the place in general. For the island of Symi, the proposals are divided into three sections. The first section organizes the qualitative characteristics of the existing hiking trails (Panormitis settlement – Ormos Faneromeni, Pedi settlement – Ag. Marina beach, Pedi settlement – Ag. Nikolaos beach, Kotika – Ag. Aimilianos, Nera- Ag. Nikolaos, Symi settlement – Koutsoumpas Lighthouse, Nera – Ormos Nanous, Symi settlement – Ag. Fanourios – Toli – Gialos) two new ones of "Michaelides-Sotirides" and "Panaides" - through the unification of existing paths leading to the temples - and highlights the relationship and wealth of cultural-environmental reserve where they coexist. For these routes, mild interventions of cleaning and signaling are proposed both of the trails themselves and of their cultural reserve. In addition, an attempt is being made to create a network of cultural routes, unifying the existing paths with the road network, two basically road routes are formed, the one of the "Prehistory of Symi" and the one of the "Pelasgian and Ancient Traces" with the aim of creating an alternative tourist model, beyond the religious. Moreover, actions of modern applications are proposed, such as architectural laserprojection mapping, with images and videos of the history of the island, and the use of QR scan codes in important mansions of the historical route of Kali Strata with the aim of reviving its social and commercial character. In the second category, projects for the restoration and promotion of monuments (characterized or not), are proposed, with the aim of protecting them and highlighting different aspects of the island's history, such as Pontikokastro and Mylotopi on the hill of Noulia, the emblematic unique stone baroque Bell Tower of St. John the Baptist, as well as the vaulted Cistern of Koulountri, which although declared as monument looks like a ruin on the mast of Gialos. In addition, promotion projects are proposed through modern digital applications, emblematic landmarks of the island, such as the Clock Tower, the Reading Room of Aegli with the aim of bringing the local population into contact with its history. Furthermore, actions are proposed for the restoration of the showcases of the Municipal Pharmacy in Chorio and the revival of its activity through the creation and promotion of products with the use of local herbs. In the third category, actions for the adaptive reuse of emblematic buildings of the industrial cultural reserve are proposed, and emblematic buildings are selected for each traditional settlement with the aim of restoring them and reviving or remembering traditional techniques through their new use. In Pedi the Tannery of Konstantopedos is chosen, in Gialos the Volanakis blacksmith shop, the Glistres and the ship repair unit in Harani and the Kladakis sponge warehouse, in Emporios the Anastasiades bell-making workshop and finally in Panormitis the old olive mill of the Monastery. As far as the island complex of Megisti is concerned, the proposals are divided into four main categories in order to achieve the major objectives for the island. The first one concerns basic infrastructure projects such as the transfer of the commercial port to Diakouri Bay, the completion and extension of the ring road to the new port, the emergence of the Kordoni port front and the implementation of a project of lighting and equipment of the public space in the settlement of Megisti, in the context of the green transition. In the second category, it is proposed to unify districts through important squares such as the square of the International Documentary Festival, Ag. Georgiou of Pigadi, the Municipal Market, the Mosque, the Metropolis, and the pier in Mandraki. This proposal aims to highlight the overall settlement of Kastellorizo, to attract the visitor not only to Kordoni but also to other places and finally to upgrade neighborhoods such as Mandraki. In the third category belong the actions of conference tourism as well as actions for the utilization of the paths proposed in the study of the Ministry of Environment and Energy, through the interconnection of the routes with the cultural and environmental reserve for the creation of cultural and maritime routes in the island complex of Megisti. In the context of conference tourism, it is proposed to immediately restore the traditional building of the Stamatiou School on St. George’s square of Pigadi and to reuse it as a conference-cultural center. Finally, in the fourth category, actions related to the revival of traditional techniques such as the pebble floor are proposed, as well as the promotion of local gastronomy and local products through the creation of open-air markets within the framework of the Documentary and Puzzle Festivals, which can lay the foundations for the ultimate stimulation of the primary and secondary sector along with tourism. The lack of local urban plans for both islands raises critical issues for the boundaries of their traditional settlements, while the lack of a plan for the spatial and residential organization of an open city (ΣΧΟΟΑΠ) complicates the formulation of an integrated development plan for each of the study areas, focusing on the cultural and environmental reserve of the island. Nevertheless, the residents’ interest in their place contributes to the development of innovative programs and initiatives, through the upgrading and utilization of the environmental and cultural reserve, to approach new developmental island policies, mostly concerning the endogenous development of the economy of the regions, the improvement of the living conditions of the local population and the attraction of permanent residents.	en
heal.advisorName	Μοροπούλου, Αντωνία	el
heal.committeeMemberName	Μοροπούλου, Αντωνία	el
heal.committeeMemberName	Αυγερινού-Κολώνια, Σοφία	el
heal.committeeMemberName	Καραδήμας, Κωνσταντίνος	el
heal.committeeMemberName	Δελέγου, Αικατερίνη	el
heal.committeeMemberName	Κωνσταντή, Αγορίτσα	el
heal.academicPublisher	Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua	el
heal.numberOfPages	632	el
heal.fullTextAvailability	false