heal.abstract |
Στην παρούσα διπλωματική εργασία, έγινε μελέτη του μηχανισμού έκλουσης φαρμακευτικών ενώσεων χρησιμοποιώντας υγροχρωματογραφία μικκυλίων και το μη ιοντικό τασιενεργό Tween-20, καθώς και αξιολόγηση της συσχέτισης μεταξύ των συντελεστών κατακράτησης που προκύπτουν και των φαρμακοκινητικών ιδιοτήτων.
Συνολικά μελετήθηκαν 25 φαρμακευτικές ενώσεις με διαφορετικές δομές και φαρμακολογικές δράσεις. Τα φάρμακα αυτά ήταν κυρίως βασικά και ορισμένα όξινα και αμφολυτικά. Για τον υπολογισμό των συντελεστών κατακράτησης των ενώσεων έγινε χρήση μίας στήλης αντιστρόφου φάσεως και του μη ιοντικού επιφανειοδραστικού Tween-20, στις τιμές pH 7.40 και 5.5, εκ των οποίων η πρώτη αντιστοιχεί στο αίμα και το παχύ έντερο και η δεύτερη στο pH του λεπτού εντέρου. Τα όξινα και αμφολυτικά φάρμακα μετρώνται και σε pH 5.5, διότι σε αυτή την τιμή αναμένεται να παρουσιάσουν μεγαλύτερη κυτταρική διαπερατότητα λόγω μειωμένου ιοντισμού. Τα πειράματα υλοποιήθηκαν σε σταθερή θερμοκρασία 37οC, για να επιτυγχάνεται προσομοίωση με τον ανθρώπινο οργανισμό. Χρησιμοποιώντας τους χρόνους ανάσχεσης που προέκυψαν για κάθε ουσία κατά τη διενέργεια των πειραμάτων, υπολογίστηκαν οι συντελεστές κατακράτησης (logk). Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε σύγκριση αυτών με συντελεστές που προέκυψαν από τη μικκυλιακή χρωματογραφία με τα τασιενεργά Brij-35, SDS και TritonX-100, όπως και με τους συντελεστές της χρωματογραφίας ακινητοποιημένων τεχνητών μεμβρανών (IAM). Επιπλέον, έγιναν αντίστοιχες συσχετίσεις με τους συντελεστές μερισμού (logP) και κατανομής (logD), οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την λιποφιλία των ενώσεων. Στο τέλος της πειραματικής διαδικασίας αποδείχθηκε πόσο καθοριστική είναι η λιποφιλία των ενώσεων σχετικά με την εκλουστική τους συμπεριφορά, καθώς οι περισσότερο λιπόφιλες ουσίες είχαν εμφανώς μεγαλύτερο χρόνο ανάσχεσης.
Έπειτα, έγινε μελέτη της επίδρασης της μεταβολής του pH για τα 7 από τα 25 φάρμακα που μελετήθηκαν σε pH 5.5 τόσο για το Tween-20, όσο και για τα υπόλοιπα τασιενεργά. Παρατηρήθηκε ότι σε όλα σχεδόν τα όξινα φάρμακα με τη μείωση του pH αυξάνεται ο συντελεστής κατακράτησης, με αποτέλεσμα να είναι αρνητική η τιμή Δlogk7.40-5.50. Οι αμφολυτικές ενώσεις είχαν ιδιαίτερη συμπεριφορά, καθώς ανάλογα αν τα θετικά και αρνητικά τους κέντρα μπορούν να αλληλεπιδράσουν ενδομοριακά, το οποίο εξαρτάται από τη διαμόρφωση του υφιστάμενου μορίου.
Τέλος, οι συντελεστές logkTween-20 που μετρήθηκαν πειραματικά, χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη μοντέλων πρόβλεψης ορισμένων βασικών φαρμακοκινητικών ιδιοτήτων και έγινε συσχέτιση με την κυτταρική διαπερατότητα μέσω των επιθηλιακών κυτταρικών σειρών εντέρου, Caco-2 και με τη διαπερατότητα μέσω των σειρών τεχνητών μεμβρανών, PAMPA. Συγκεκριμένα, αναπτύχθηκαν μοντέλα για την πρωτεϊνική σύνδεση (% PPB) και τον όγκο κατανομής (Vd) με τo δεύτερο να κρίνεται πιο ικανοποιητικό. |
el |