Βελτιστοποίηση της μικροδομής ελασμάτων αλουμινίου για εφαρμογές υψηλής προστιθέμενης αξίας

Παπαδοπούλου, Σοφία; Papadopoulou, Sofia

dc.contributor.author	Παπαδοπούλου, Σοφία	el
dc.contributor.author	Papadopoulou, Sofia	en
dc.date.accessioned	2023-02-22T08:12:54Z
dc.date.available	2023-02-22T08:12:54Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/57156
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.24854
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Κρυσταλλογραφικός ιστός	el
dc.subject	Μικροδομή	el
dc.subject	Αλουμίνιο	el
dc.subject	Θερμομηχανικός έλεγχος παραγωγής	el
dc.subject	'Ελαση	el
dc.title	Βελτιστοποίηση της μικροδομής ελασμάτων αλουμινίου για εφαρμογές υψηλής προστιθέμενης αξίας	el
heal.type	doctoralThesis
heal.classification	Μεταλλουργία	el
heal.language	el
heal.access	campus
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2022-12-22
heal.abstract	Η παρούσα Διδακτορική Διατριβή εστιάζει στην σε βάθος ανάλυση καθώς και στον έλεγχο της εξέλιξης του κρυσταλλογραφικού ιστού κατά την θερμομηχανική κατεργασία διαμόρφωσης ελασμάτων αλουμινίου για εφαρμογές υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως τα υλικά για τη βιομηχανία συσκευασίας τροφίμων. Σκοπός της παρούσας Διδακτορικής Διατριβής ήταν ο έλεγχος της θερμομηχανικής κατεργασίας μορφοποίησης μέσω της κατανόησης της εξέλιξης του ιστού. Αυτό επετεύχθη, καθώς από τα συμπεράσματα της επίδρασης της εκάστοτε κρίσιμης παραμέτρου (χημεία, θερμοκρασία, παραμόρφωση) στον ιστό και την ανάπτυξη μεθοδολογίας πρόβλεψης του ιστού, σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε σε πιλοτικό έλαστρο, ελεγχόμενη έλαση, που οδήγησε στον σχηματισμό τελικού προϊόντος με 8 λοβούς (ελάχιστη-ιδανική για τη συσκευαστική βιομηχανία ανισοτροπία). Πιο αναλυτικά, προκειμένου να επιτευχθεί η βαθιά κατανόηση και η τροποποίηση του υπάρχοντος σχεδιασμού αναλύθηκαν μία προς μία οι κρίσιμες παράμετροι για την εξέλιξη του ιστού κατά τα θερμομηχανικά στάδια της διαδικασίας μορφοποίησης του αλουμινίου σε φύλλο. Αναφορικά με την επίδραση της χημικής σύστασης, η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει την επίδραση των α) διαφορετικών ποσοστών μαγνησίου και μαγγανίου μελετώντας και συγκρίνοντας μη-θερμικώς κατεργάσιμα κράματα αλουμινίου (3104, 5182), τα οποία κατέχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς προϊόντων συσκευασίας και β) διαφορετικών μεγεθών δευτερογενών φάσεων. Ως προς την επίδραση της θερμοκρασίας, έγινε ανάλυση δειγμάτων α) διαφορετικής θερμοκρασίας περάτωσης και τύλιξης με τη χρήση διαφορετικών τύπων ελάστρων σε θερμό έλαστρο αντίρροπης κίνησης (Hot Reversing&Coiling Mill) και σε συστοιχία ελάστρων συνεχούς ροής (Hot Tandem Mill) και δειγμάτων τα οποία είχαν υποστεί β) θερμικές κατεργασίες ανακρυστάλλωσης, αποκατάστασης και βαφής. Ως κρίσιμες παράμετροι νοούνται, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η παραμόρφωση, η εισαγωγή ενέργειας και η επίδραση της στα επόμενα στάδια. Ως εκ τούτου μελετήθηκαν αναλόγως η επίδραση α) διαφορετικού ποσοστού παραμόρφωσης και β) μονοαξονικής φόρτισης. Όλες οι παραπάνω παράμετροι μελετήθηκαν διεξοδικά σε επίπεδο μικροδομής, μηχανικών ιδιοτήτων και κρυσταλλογραφικού ιστού. Η διεξοδική αυτή μελέτη βοήθησε στην ανάπτυξη και θεμελίωση μίας μεθοδολογίας για τον εντοπισμό και τον συσχετισμό των πιθανών θέσεων δημιουργίας πυρήνων με την εξέλιξη του προσανατολισμού τους. Η κατανόηση των παραμέτρων, που επιδρούν στην εξέλιξη του κρυσταλλογραφικού ιστού, οδήγησαν στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση σε πειραματικό έλαστρο ενός νέου, βελτιωμένου σχεδίου ψυχρής έλασης, βάσει του οποίου κατέστη εφικτή η παραγωγή τελικού προϊόντος με τον ιδανικό συνδυασμό δομής-ιδιοτήτων (ιδανικές αναλογίες κρυσταλλογραφικών συστατικών και εξέλιξης κρυσταλλογραφικού ιστού, που οδηγούν σε βέλτιστες μηχανικές ιδιότητες) για τη δεδομένη εφαρμογή. Αξιόλογες διαφορές παρατηρήθηκαν ανάμεσα στα δείγματα των διαφορετικών σχεδίων ψυχρής έλασης, δηλαδή των δύο βιομηχανικών και του πειραματικού, αναφορικά με την εξέλιξη της μικροδομής και του κρυσταλλογραφικού ιστού, σε συνάρτηση με τις μηχανικές ιδιότητες και την ανισοτροπία του υλικού. Κύριο αίτιο των διαφορών αποτέλεσε η τελική θερμοκρασία εξόδου των θερμών ελάστρων που οφείλεται στον διαφορετικό τρόπο λειτουργίας αυτών. Το φύλλο θερμής έλασης στην περίπτωση του Hot Reversing&Coiling Mill οδήγησε σε μία μικροδομή αποτελούμενη κυρίως από παραμορφωμένους κόκκους, και σε μικρότερη έκταση από ορισμένους ανακρυσταλλωμένους, αποτέλεσμα που συνοδεύονταν από ανάλογα ισχυρό ιστό παραμόρφωσης (β ίνα). Στην περίπτωση του φύλλου θερμής έλασης, το οποίο παράχθηκε με Hot Tandem Mill, η μικροδομή ήταν κατά μεγάλο ποσοστό ανακρυσταλλωμένη και ισοαξονική, με κυρίαρχο τον ιστό της ανακρυστάλλωσης (Cube, Cube-RD fiber). Αυτή η διαφορά είχε ως αποτέλεσμα το τελικό προϊόν που παράχθηκε με Hot Tandem Mill να παρουσιάζει καλύτερη ανισοτροπική συμπεριφορά (Ζ =2,66) σε σχέση με το έλασμα που παράχθηκε με Hot Reversing&Coiling Mill (Ζ=2,98). Ήδη με βάση αυτή τη διακριτοποίηση, επιλέχθηκε ως εναρκτήριο φύλλο θερμής έλασης εκείνο που παράχθηκε με τη διάταξη Hot Tandem Mill, το οποίο δίνει τη δυνατότητα για ακόμη καλύτερη ανισοτροπία κατόπιν του κατάλληλου σχεδιασμού κι ελέγχου του ιστού. Το στάδιο λοιπόν, το οποίο αποφασίστηκε να τροποποιηθεί, ήταν αυτό του του ποσοστού υποβιβασμού και το τελικό στάδιο της ανόπτησης αποκατάστασης. Με την τροποποίηση των ποσοστών, αλλά και την παράληψη του τελικού σταδίου ανόπτησης, το τελικό έλασμα απέκτησε ιδιότητες βέλτιστες, και σημαντικά πιο ελκυστικές απ’ ότι έχουν επιτευχθεί με τη δεδομένη παραγωγική διαδικασία (Ζ=2,2). Ο ιστός ελέγχθηκε, ενώ ταυτόχρονα επιβεβαιώθηκε ο έλεγχός του με την αντίστροφή διαδικασία καθορίζοντας σημαντικές διαφορές σε ημί-τελικά και τελικά προϊόντα, τα οποία αποκαλύπτουν πληροφορίες για τα κρίσιμα παραγωγικά τους στάδια. Έτσι, όχι μόνο μπορεί να αναπτυχθεί ο επιθυμητός ιστός, αλλά μπορεί να εκτιμηθούν και οι εφαρμοστέες παραγωγικές συνθήκες (ως προς τις κρίσιμες παραμέτρους) ενός άγνωστου ημί-τελικού ή τελικού προϊόντος. Δηλαδή, όπως είναι γνωστό, ο κρυσταλλογραφικός ιστός αποτελεί μια στατιστική πληροφορία, της οποίας η αποκωδικοποίηση αποκαλύπτει πληροφορίες για τη θερμομηχανική προϊστορία του τελικού προϊόντος. Έχοντας κατακτήσει τη γνώση της εξέλιξης του ιστού, μεμονωμένα και συνδυαστικά από την επίδραση όλων των κρίσιμων παραμέτρων, ακόμη και με την μελέτη ενός τελικού προϊόντος, παρουσιάζεται στη παρούσα μελέτη η μεθοδολογία για την διεξαγωγή τόσο του θερμοκρασιακού εύρους της θερμοκρασίας περάτωσης της θερμής έλασης, αλλά και το εύρος των ποσοστών υποβιβασμού που έλαβαν χώρα. Συνοπτικά, η καινοτομία της παρούσας Διδακτορικής Διατριβής έγκειται στον έλεγχο του κρυσταλλογραφικού ιστού μέσω του κατάλληλου σχεδίου διαμόρφωσης, καθώς και στη θέσπιση της απαραίτητης μεθοδολογίας για τον σχεδιασμό των βημάτων διαμόρφωσης και για την αξιολόγηση του κρυσταλλογραφικού ιστού με στόχο την ιδανική συμπεριφορά του υλικού στην εκάστοτε εφαρμογή και χρήση του.	el
heal.advisorName	Παπαευθυμίου, Σπυρίδων
heal.committeeMemberName	Παπαευθυμίου, Σπυρίδων	el
heal.committeeMemberName	Μανωλάκος, Δημήτριος	el
heal.committeeMemberName	Τσακιρίδης, Πέτρος	el
heal.committeeMemberName	Φούρλαρης, Γεώργιος	el
heal.committeeMemberName	Χριστοφόρου, Ευάγγελος	el
heal.committeeMemberName	Ζερβάκη, Άννα	el
heal.committeeMemberName	Μιχαηλίδης, Νικόλαος	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών. Τομέας Μεταλλουργίας και Τεχνολογίας Υλικών. Εργαστήριο Μεταλλογνωσίας	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	388 σ.
heal.fullTextAvailability	false