heal.abstract |
Η παρούσα διδακτορική διατριβή στοχεύει στη διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο τα αστικά τοπία, έχοντας διαφορετική φυσιογνωμία και χαρακτηριστικά, διαμορφώνουν και επηρεάζουν τον φόβο των κατοίκων τους για το έγκλημα και γενικότερα για τις παραβατικές και παρεκκλίνουσες συμπεριφορές. Επιπλέον, εξετάζεται το πλαίσιο, στο οποίο τα κοινωνικά/δημογραφικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων, καθώς και τα περιβαλλοντικά/πολεοδομικά χαρακτηριστικά των γειτονιών τους επιδρούν στον συγκεκριμένο φόβο.
Για να καλυφθούν οι διαστάσεις του αστικού φόβου για την εγκληματικότητα, οι πηγές του, καθώς και οι συνέπειές του στον αστικό χώρο, ακολουθήθηκαν διαφορετικές μεθοδολογίες και εργαλεία.
Αρχικά, έγινε εκτενής αναφορά και ανάλυση του θεωρητικού υποβάθρου από τη διεθνή και εγχώρια βιβλιογραφία, ώστε να μπορέσουν να στηριχθούν και να τεκμηριωθούν οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν στην πορεία. Σε πρώτη φάση συντάχθηκε ερωτηματολόγιο, το οποίο διανεμήθηκε ευρέως, διαδικτυακά (μέσω της πλατφόρμας «Fear of Crime») αλλά και με επιτόπια έρευνα. Η συγκεκριμένη μέθοδος των ερωτηματολογίων επιλέχθηκε, έτσι ώστε να γίνει η συλλογή πρωτογενών στοιχείων με αντικείμενο τον φόβο του εγκλήματος, που δε διατίθενται με διαφορετικό τρόπο.
Η περιοχή εφαρμογής της παρούσας έρευνας επιλέχθηκε να είναι η Αθήνα. Τα στοιχεία που αντλήθηκαν από τις απαντήσεις των ερωτηματολογίων επεξεργάστηκαν και αναλύθηκαν, ούτως ώστε να προκύψουν αποτελέσματα ικανά να αξιοποιηθούν μέσω της προηγμένης τεχνολογίας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, προέκυψαν συσχετίσεις ανάμεσα στα κοινωνικά/δημογραφικά χαρακτηριστικά των ερωτηθέντων και του αισθήματος της ανασφάλειάς τους ως προς την εγκληματικότητα. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στην αντίστοιχη συσχέτιση των απαντήσεων με τα περιβαλλοντικά/πολεοδομικά στοιχεία των γειτονιών των ερωτηθέντων, έτσι όπως εκείνοι τα αντιλαμβάνονται. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, προέκυψαν συμπεράσματα για το ειδικό βάρος που έχουν όλες οι παραπάνω μεταβλητές (δημογραφικές και περιβαλλοντικές), στην ανασφάλεια του κόσμου.
Στη συνέχεια, εφαρμόστηκε η μέθοδος της τυχαίας δειγματοληψίας, για την περαιτέρω επεξεργασία των απαντήσεων των ερωτηματολογίων, βάσει της οποίας ομαδοποιήθηκαν οι απαντήσεις, σε σχέση με τις δημογραφικές αλλά και τις περιβαλλοντικές παραμέτρους. Η χωρική γεωγραφική μονάδα που επιλέχθηκε ήταν οι επτά δημοτικές ενότητες (δημοτικά διαμερίσματα) του Δήμου Αθηναίων. Στόχος ήταν να φανεί αν και σε ποιες περιοχές υπάρχουν συγκεντρώσεις συγκεκριμένων ομάδων με τα χαρακτηριστικά που τους απέδωσε η συγκεκριμένη μέθοδος.
v
Ύστερα ακολούθησε η μετά-ανάλυση του φόβου του εγκλήματος. Η ενότητα αυτή καλύφθηκε με συνεντεύξεις που πάρθηκαν από ειδικούς του χώρου, οι οποίοι, όμως, ταυτόχρονα, λόγω της διαφορετικής ιδιότητας και ενασχόλησής τους, αντιπροσώπευαν διαφορετικές οπτικές του φαινομένου. Παρόλα αυτά, υπήρξαν αρκετά σημεία στα οποία συνέκλιναν οι απόψεις τους.
Μία ακόμα ενότητα καλύφθηκε με επιτόπια έρευνα στα «καυτά σημεία» (hot spots) εγκληματικότητας και φόβου του εγκλήματος, που υπέδειξαν οι παραπάνω συνεντευξιαζόμενοι, με σκοπό να διερευνηθούν τα περιβαλλοντικά στοιχεία με τη μεγαλύτερη επίδραση στον φόβο, στις συγκεκριμένες περιοχές.
Από τον συνδυασμό όλων των προηγούμενων και έχοντας πάντα ως βάση τη διεθνή βιβλιογραφία και εμπειρία, καθώς και συγκεκριμένα παραδείγματα και πρακτικές που έχουν κατά καιρούς εφαρμοστεί, προέκυψαν οι σημαντικότερες παρεμβάσεις που μπορεί να γίνουν, από την πλευρά της πολιτείας και των αρμόδιων φορέων, ούτως ώστε να περιοριστεί ο φόβος των πολιτών για την εγκληματικότητα. |
el |