heal.abstract |
Τα Ιοντικά Υγρά (ΙΥ) και οι Βαθέως Ευτηκτικοί Διαλύτες (DES), αποτελούν δύο ανερχόμενες κατηγορίες διαλυτών με σημαντικές ιδιότητες, που προτείνονται ως «πράσινες» εναλλακτικές έναντι των συμβατικών οργανικών διαλυτών. Στην παρούσα διπλωματική εργασία, μελετάται η σύνθεση πρωτικών IY και η παρασκευή DES χρησιμοποιώντας ίδιες ή δομικά ανάλογες πρώτες ύλες. Πιο συγκεκριμένα, για την παρασκευή των DES επιλέγεται η χλωριούχος χολίνη και ποικίλα καρβοξυλικά οξέα με δομικές ομοιότητες, ως κύρια συστατικά. Όσον αφορά τη σύνθεση των ΙΥ, ως κατιόν επιλέχθηκε η χολίνη, και ως ανιόντα επιλέγονται τα ίδια καρβοξυλικά οξέα που χρησιμοποιήθηκαν και στην παρασκευή των DES.
Συνολικά, πραγματοποιείται η σύνθεση και ο χαρακτηρισμός δομής με φασματοσκοπία 1H NMR εννέα Πρωτικών Ιοντικών Υγρών, εκ των οποίων τρία συντίθενται με δύο μεθόδους, και εφτά Βαθέως Ευτηκτικών Διαλυτών. Μελετώνται επίσης, μερικές από τις κυριότερες ιδιότητες των DES (πολικότητα, ιξώδες, pH) και διερευνάται, όπου είναι δυνατό, η συσχέτιση δομής και φυσικοχημικών ιδιοτήτων.
Σημαντικό τμήμα αυτής της μελέτης αποτελεί η εκτίμηση του «πράσινου» χαρακτήρα τόσο των ΙΥ όσο και των DES, μετρώντας τη βιοαποικοδομησιμότητά τους με την πρότυπη μέθοδο προσδιορισμού της παραμέτρου BOD5. Σύμφωνα με πρόσφατη βιβλιογραφική ανασκόπηση, που πραγματοποιείται στα πλαίσια αυτής της εργασίας, δεν έχει βρεθεί κάποια ερευνητική εργασία, στην οποία να μελετάται η βιοαποικοδομησιμότητα ΙΥ και DES, που προέρχονται από τις ίδιες πρώτες ύλες.
Από τη μελέτη αυτή, για τα ΙΥ το μεγαλύτερο και το μικρότερο ποσοστό βιοαποικοδομησιμότητας στις 5 ημέρες, εκφρασμένο μόνο ως προς το οργανικό φορτίο, προκύπτει 95.1% και 59.4% για το ΙΥ9 (Ασκορβικό 2-υδροξυ-Ν,Ν,Ν-τριμεθυλαμμώνιο) και το IY1 (Οξαλικό 2-υδροξυ-Ν,Ν,Ν-τριμεθυλαμμώνιο) αντίστοιχα. Για τα DES, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 18.5% για το DES3.1 (χλωριούχος χολίνη : ηλεκτρικό οξύ, 1:1) και 95.5% για το DES4 (χλωριούχος χολίνη : λεβουλινικό οξύ, 1:2).
Τα ιοντικά υγρά με ανιόντα τα μηλονικό οξύ, ηλεκτρικό οξύ, μηλεϊνικό οξύ, μηλικό οξύ και ασκορβικό οξύ (ΙΥ2, ΙΥ3, ΙΥ8, ΙΥ7, ΙΥ9, αντίστοιχα), χαρακτηρίζονται ως ''άμεσα βιοαποικοδομήσιμα'', διαθέτοντας ποσοστό βιοαποικοδόμησης άνω του 60% σε διάστημα μόλις 5 ημερών, ενώ οι απαιτήσεις σύμφωνα με τα κριτήρια κατά OECD είναι άνω του 60% σε διάστημα 28 ημερών. Το ίδιο ισχύει και για τους DES4 και DES6 με συστατικά τη χλωριούχο χολίνη και το λεβουλινικό οξύ, καθώς και το μηλικό οξύ αντίστοιχα, αφού διαθέτουν ποσοστό βιοαποικοδόμησης άνω του 80% σε διάστημα 5 ημερών. Τέλος, θεωρείται ότι και οι υπόλοιποι διαλύτες, εκτός από τον DES3.1, που διαθέτει ως συστατικά τη χλωριούχο χολίνη και το ηλεκτρικό οξύ, έχουν την προοπτική να χαρακτηριστούν ως ''άμεσα βιοαποικοδομήσιμοι'', καθώς ήδη από τις 5 πρώτες ημέρες του πειράματος, εμφανίζουν ικανοποιητικά ποσοστά βιοαποικοδομησιμότητας. |
el |