Αξιολόγηση εναλλακτικών σχεδίων διαχείρισης παράκτιας ζώνης με τη χρήση περιβαλλοντικών δεικτών

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία επιχειρείται η αξιολόγηση εναλλακτικών σχεδίων διαχείρισης της παράκτιας ζώνης με τη χρήση περιβαλλοντικών δεικτών.Αρχικά γίνεται παρουσίαση των έργων παράκτιας προστασίας και αναλύονται οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές παράμετροι σχεδιασμού που λαμβάνονται υπόψη κατά το σχεδιασμό των συγκεκριμένων έργων. Γίνεται αναφορά στα δυο πιο συχνά χρησιμοποιούμενα μοντέλα ανάπτυξης συστήματος δεικτών και καθορίζονται τα βασικά κριτήρια επιλογής κατάλληλων δεικτών ανάλογα με την περιοχή μελέτης. Ακολούθως παρουσιάζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της υπό μελέτη παράκτιας ζώνης και γίνεται καταγραφή του ευρύτερου φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της περιοχής. Εισάγονται βασικοί περιβαλλοντικοί, οικονομικοί και κοινωνικοί δείκτες, η χρήση των οποίων πραγματοποιείται εντός του πλαισίου DPSIR (Driving Force - Pressure – State – Impact – Response). Βάσει των συγκεκριμένων δεικτών αξιολογείται ένα γενικότερο σχέδιο βιώσιμης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης και αναζητείται ειδικότερα, με υπολογισμό του Δείκτη Κατάστασης Περιβάλλοντος (ΔΚΠ) και με τη βοήθεια του λογισμικού λήψης αποφάσεων Minddecider, η ελκυστικότερη λύση προστασίας και βελτίωσης του παραλιακού μετώπου Λιμένα Λάρνακας - Διυλιστηρίων – Ορόκλινης στην Κύπρο, όπου παρουσιάζεται έντονο το φαινόμενο της διάβρωσης. Οι επιλεγμένοι δείκτες ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία των δεικτών αειφορίας και στηρίζονται στην ευρωπαϊκή και τη διεθνή βιβλιογραφία και εμπειρία καθώς και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής. Παρουσιάζουν με σαφήνεια την υφιστάμενη κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος της ζώνης, υποδεικνύοντας την υποβάθμιση που αυτό έχει δεχτεί, κυρίως από τις πιέσεις που υφίσταται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και είναι δυνατό να αξιολογήσουν το αποτέλεσμα των προτεινόμενων παρεμβάσεων στην περιοχή καθώς και τις πιθανές μεταβολές που αυτές θα επιφέρουν σε χρονικό ορίζοντα 25 ετών.

Coastal zone consists of a sensitive ecosystem which is characterized by high productivity and diversity. Combination of sea and land, with a wide variety of geomorphological features creates areas with special economic, cultural and aesthetic value. That is the reason why, coastal areas have always attracted many human activities. Those areas provide available place for residential as well as economic and tourism development while simultaneously, various seasonal activities can be concentrated.

So in an area of a few kilometers, where human activities and an important part of infrastructure, transport and traffic are combined, ecological balance of coastal zones can be threatened. That is the reason why comprehensive, rational and sustainable coastal zone management and protection, is required.

The impacts of coastal defence works are listed in the present diploma thesis, in terms of both environmental and socio-economic point of view. Environmental, economic and social indicators are used within the framework DPSIR (Driving Force - Pressure - State - Impact - Response). On the basis of those specific indicators a general plan of sustainable coastal zone management is assessed. In particular, indicators are estimated with the help of Mind Decider (Project Management and decision making software), in order to evaluate the proposed alternative solutions (coastal defence works are included) for the sustainable management of the Oroklini Coastal Zone in Larnaka (Cyprus), where erosion phenomenon is also intense.