Η αστρονομία του Ευδόξου του Κνίδιου

Abstract

Η αστρονομία ήταν ανέκαθεν μια από τις πιο συναρπαστικές επιστήμες. Οι άνθρωποι πάντα γοητεύονταν από τα αντικείμενα του μακρινού ουρανού και παρατηρώντας τις κινήσεις τους προσπα- θούσαν να τις ερμηνεύσουν και να βρουν μαθηματικά μοντέλα που να τις περιγράφουν. Τα ηλιοστάσια, οι ισημερίες, οι ανάδρομες κινήσεις των πλανητών, η τροχιά της σελήνης και η σύνταξη καταλόγων των αστερισμών, είχαν πάντα πρωτεύουσα θέση στις εργασίες των αστρο- νόμων της αρχαίοτητας. Σ’ αυτή την εργασία μελετάμε έναν από τους πιο σημαντικούς αρχαίους Έλληνες αστρονόμους, τον Εύδοξο από την Κνίδο της Μικράς Ασίας. Πιο συγκεκριμένα, επιχειρούμε μια εξέταση και ανάλυση της θεωρίας που αυτός διατύπωσε για την κίνηση των ουράνιων σωμάτων, τη Θεωρία των ομόκεντρων σφαιρών. Ξεκινάμε με μερικά βιογραφικά στοιχεία για τον Εύδοξο και στη συνέχεια αναφέρουμε σύντομα το συνολικό αστρονομικό του έργο και τις επιρροές που είχε από τον Πλάτωνα. Ακολουθεί η ανάλυση της θεωρίας του και τέλος οι τροποποιήσεις και βελτιώσεις που έγιναν σ’ αυτή από τον Κάλλιππο και τον Αριστοτέλη. Σκοπός μας είναι να αναδείξουμε την τεράστια συνεισφορά που είχε ο Εύδοξος στην εξέλιξη της αστρονομίας και στη θεμελίωσή της ως μαθηματική επιστήμη και να δικαιολογήσουμε γιατί πρέπει να θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους και ευφυέστερους αστρο- νόμους των αρχαίων χρόνων.

Astronomy has always been one of the most exciting sciences. People have always been fascinated by the objects of the deep sky and, through constant observation, they have been trying to explain their motions and find mathematical models that describe them. The solstices, the equinoxes, the retrograde motions of the planets, the orbit of the moon, as well as the compilation of constellations' lists, have always held a primary position in astronomers' papers throughout antiquity. In the present thesis we work on one of the most important ancient Greek astronomers, Eudoxus of Cnidus from Minor Asia. In particular, we attempt to examine and analyze the theory of homocentric spheres that he formulated, trying to explain the celestial motion. At first, we talk briefly about Eudoxus' life and then we outline his work on the field of astronomy, as well as the fact that he was influenced by Plato. We proceed with the analysis of his theory and, last but not least, the modifications and the improvements of his theory by Callippus and Aristotle. Our goal is to highlight Eudoxus’ huge contribution to the development of astronomy and its establishment as a mathematical science. Moreover, we aim at demonstrating why Eudoxus of Cnidus should be considered as one of the greatest and most intelligent astronomers of ancient times.