heal.abstract |
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της αλληλεπίδρασης των ελληνικών επιχειρήσεων και της ανάπτυξής τους, μέσω της υιοθέτησης του πρίσματος της καινοτομικής τους επίδοσης με απώτατο στόχο των καθορισμό των προσδιοριστικών παραγόντων της ανταγωνιστικότητάς τους.
Για την καλύτερη δυνατή προσέγγιση του θέματος, αρχικά, πραγματοποιείται μία σύντομη αλλά περιεκτική ανάλυση του επιχειρηματικού οικοσυστήματος, της λειτουργίας του και των χαρακτηριστικών του. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται το οικοσύστημα της οικονομίας και της καινοτομίας, ενώ η έννοια της καινοτομίας πλαισιώνεται καλύτερα και αποδεικνύεται η αξία της στην παγκοσμιοποιημένη αγορά. Παράλληλα, αναλύεται το κομμάτι της διεθνοποίησης της αγοράς και ειδικότερα των Παγκόσμιων Αλυσίδων Αξίας, μαζί με τα χαρακτηριστικά τους και την επίδρασή τους στην οικονομία γενικότερα. Τέλος, κρίνεται σκόπιμη η αποσαφήνιση των χαρακτηριστικών του ελληνικού επιχειρηματικού οικοσυστήματος και της θέσης αυτού σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρώπης.
Ακολούθως, δομείται το μεθοδολογικό πλαίσιο της έρευνας, το οποίο χωρίζεται σε δύο επιμέρους στάδια. Συγκεκριμένα, η μελέτη βασίζεται στα αποτελέσματα μιας εκτεταμένης έρευνας πεδίου σε παραπάνω από 1000 επιχειρήσεις από διαφορετικές περιφέρειες της χώρας, που οργανώθηκε και υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Βιομηχανικής και Ενεργειακής Οικονομίας. Στο πρώτο στάδιο πραγματοποιείται η στατιστική ανάλυση του δείγματος και χαρτογραφείται το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα. Η ανάλυση αποδεικνύει ότι η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται κυρίως από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ το 80% αυτών ανήκουν στον κλάδο των μεταποιήσεων. Ακόμη, φαίνεται ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι σε πολύ μικρό βαθμό παγκοσμιοποιημένες και ψηφιοποιημένες, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζουν μέτριες καινοτομικές επιδόσεις.
Το δεύτερο κομμάτι σχετίζεται με την εμπειρική διερεύνηση των παραμέτρων που επηρεάζουν την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, μελετώντας τες ως προς διάφορες πτυχές της καινοτομίας. Ειδικότερα, καταστρώνονται οικονομετρικά μοντέλα που φανερώνουν την συσχέτιση ορισμένων χαρακτηριστικών των επιχειρήσεων με την καινοτομική τους επίδοση. Αποδεικνύεται ότι η παγκοσμιοποίηση των επιχειρήσεων, η έρευνα και ανάπτυξη, η ψηφιοποίησή τους, αλλά και οι επενδύσεις μπορούν να συσχετιστούν με την καινοτομία και συνεπώς με την ανάπτυξή τους. Αντίθετα, καθίσταται σαφές ότι το μέγεθος των επιχειρήσεων και το ανθρώπινο κεφάλαιο δεν αποτελούν προσδιοριστικούς παράγοντες της ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
Τα ευρήματα της εμπειρικής μελέτης αποτελούν πρόσφορο έδαφος για περαιτέρω συζήτηση θεμάτων στρατηγικής και μπορούν να αξιοποιηθούν προς τη χάραξη χρήσιμων τακτικών βιομηχανικής πολιτικής σε εθνικό επίπεδο. Αυτά σχετίζονται με ζητήματα συνεργασίας της πολιτείας με τοεπιχειρηματικό οικοσύστημα για την συνολική ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και με την ευρύτερη στρατηγική των επιχειρήσεων για καινοτομία και διεθνοποίηση. Τέλος, συνοδεύονται από προτάσεις ερευνητικής προέκτασης του θέματος υπογραμμίζοντας την σημασία του.
Λέξεις Κλειδιά: καινοτομική επίδοση, παγκόσμιες αλυσίδες αξίας, ανταγωνιστικότητα, ανάπτυξη, επιχειρηματικό οικοσύστημα, ψηφιοποίηση, έρευνα και ανάπτυξη, ανθρώπινο κεφάλαιο, επενδύσεις
Κωδικοί JEL: O30, O32, O14, F63, R15 |
el |