Αξιολόγηση Ποιοτικών Χαρακτηριστικών Εμφιαλωμένων Νερών

Abstract

Στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι ο προσδιορισμός της ποιότητας των ελληνικών εμφιαλωμένων νερών. Για το σκοπό αυτό συγκεντρώθηκαν 38 δείγματα εμφιαλωμένου νερού, τόσο επιτραπέζιου, όσο και φυσικού μεταλλικού, τα οποία αγοράστηκαν από τυχαία καταστήματα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Σε πρώτη φάση κατεγράφησαν οι παράμετροι που αναγράφονταν στην ετικέτα κάθε δείγματος και στη συνέχεια ακολούθησε η χημική ανάλυση των δειγμάτων στο εργαστήριο. Οι εργαστηριακές αναλύσεις περιελάμβαναν τον προσδιορισμό των κύριων ιόντων (Li+, Na+ , K+, Mg2+, Ca2+, F-, Cl-, Br-, NO2-, NO3-, SO42-), ορισμένων ιχνοστοιχείων (Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb), του pH, της ειδικής αγωγιμότητας (SPC), της αγωγιμότητας (C), της θερμοκρασίας (Τ), των ολικών διαλυμένων στερεών (TDS), της αλατότητας (SAL) και των όξινων ανθρακικών (HCO3-). Οι αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν στα εργαστήρια της ΣΤ΄ Διασχολικής Σύμπραξης του ΕΜΠ. Η επόμενη φάση περιελάμβανε τη σύγκριση των αποτελεσμάτων των χημικών αναλύσεων με τις αναγραφόμενες ενδείξεις στις ετικέτες για κάθε δείγμα εμφιαλωμένου νερού, τη σύγκριση των αναγραφόμενων στις ετικέτες στοιχείων με το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο για τις υποχρεωτικά αναγραφόμενες ενδείξεις στις ετικέτες των εμφιαλωμένων νερών (ΚΥΑ Α1β/4841/79), την αξιολόγηση των δειγμάτων, τόσο βάσει των ενδείξεων που αναγράφουν στις ετικέτες τους, όσο και βάσει των αποτελεσμάτων των χημικών αναλύσεων, σύμφωνα με τα κριτήρια καταλληλότητας που έχει θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Κοινότητα (οδηγίες 98/83/ΕΚ και 2003/40/ΕΚ) και τέλος τη δημιουργία διαγραμμάτων Piper, Stiff και boxplot για την καλύτερη επεξεργασία και ομαδοποίηση του συνόλου των δεδομένων που είχε προκύψει. Για έξι από τα δείγματα χρειάστηκε να γίνει επαναληπτική δειγματοληψία και νέες αναλύσεις, καθώς παρουσίασαν αυξημένη συγκέντρωση χρωμίου σε σχέση με τα υπόλοιπα (χωρίς ωστόσο να υπερβαίνουν τις ανώτατες τιμές που καθορίζονται από τις οδηγίες). Τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από την παρούσα διπλωματική εργασία είναι ότι τα ελληνικά εμφιαλωμένα νερά είναι καλής ποιότητας, καθώς κανένα από αυτά δεν υπερβαίνει τις παραμετρικές τιμές που καθορίζονται από τα ευρωπαϊκά κριτήρια καταλληλότητας, τόσο για τις αναγραφόμενες στις ετικέτες τιμές, όσο και γιατα αποτελέσματα που προσδιορίστηκαν εργαστηριακά. Επιπλέον, από το τριγραμμικό διάγραμμα Piper προέκυψε ότι το ασβέστιο είναι το κύριο κατιόν για την πλειοψηφία των δειγμάτων τόσο σύμφωνα με τα στοιχεία που αναγράφονταν στις ετικέτες όσο και με τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων. Τέλος, διαπιστώθηκε μια ασάφεια στην ελληνική νομοθεσία όσον αφορά τις ενδείξεις που πρέπει υποχρεωτικά να αναγράφονται στις ετικέτες των εμφιαλωμένων νερών, με αποτέλεσμα να παρατηρείται μεγάλη ποικιλία αναγραφόμενων στοιχείων και μονάδων μέτρησης που μπορούν να προκαλέσουν σύγχυση στον καταναλωτή.

Classification and quality determination of bottled waters originating from the greek region were the main objectives of this diploma thesis. For this, a total of 38 different bottled water samples were obtained from random selling points across the country, both table and natural metallic ones. Initially, chemical parameters of each sample were documented according to the specifications located on each package. Chemical analysis of each sample followed. Analysis included the determination of major ions (Li+, Na+ , K+, Mg2+, Ca2+, F-, Cl-, Br, NO2-, NO3-, SO42-), trace elements (Cr, Mn, Co, Ni, Cu, Zn, Cd, Pb), pH, special conductivity (SPC), conductivity (C), temperature (Τ), total dissolved solids (TDS), salinity (SAL) and bicarbonate (HCO3-) for each sample. Analysis was conducted at the Sixth Inter-faculty Collaboration laboratory of the National Technical University of Athens. Processing of the gathered data followed next. Comparison of the analysis results with the documented data, abidance of the samples labeled information according to the Greek governing law concerning obligatory information to be presented on bottled water packages (ΚΥΑ Α1β/4841/79), classification of the samples according to the European Water Standards based on the labeled data and analysis results from each sample (directives 98/83/ΕC and 2003/40/ΕC) and finally Piper, Stiff and boxplot diagrams for better visualization of the gathered data. A note to be made is that six samples demanded an analysis repetition and sampling run off due to high chromium concentration in comparison to the rest of the samples (though they didn’t surpass the maximum permitted values). General conclusion of the diploma thesis is that the quality of the Greek originating bottled waters was found to be quite positive based on the fact that none of the samples had chemical values exceeding the European water standards, based either on the data presented on the labeled or the data derived from the chemical analysis. In addition, the trilinear Piper diagram showed, that Ca2+ is the dominant cation for the majority of the samples, both for the data presented on the labeled and the results obtained in the laboratory. Finally, the sum of the gathered data leaded to the identification of minor issues concerning the Greek governing law for obligatory information to be presented on bottled water packaging. Specifically, the governinglaw was found inefficient to provide a strict standard on how needed information should be presented, leading to a diversity of different structured labels that usually result to customer confusion.