Οικισμοί μέχρι 2.000 κατοίκων. Η θεσμική αντιμετώπισή τους

Λουκοπούλου, Ευφροσύνη; Loucopoulou, Effrosyni

dc.contributor.author	Λουκοπούλου, Ευφροσύνη	el
dc.contributor.author	Loucopoulou, Effrosyni	en
dc.date.accessioned	2025-04-10T06:51:20Z
dc.date.available	2025-04-10T06:51:20Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/61667	en
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.29363
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Μεταπτυχιακή εργασία. Διεπιστημονικό - Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) "Αρχιτεκτονική - Σχεδιασμός του Χώρου : Πολεοδομία - Χωροταξία (Κατ. Β')"	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Οικισμοί	el
dc.subject	2.000 κατοίκων	el
dc.subject	Οριοθέτηση	el
dc.subject	Διόρθωση ορίων	el
dc.subject	Προστασία	el
dc.subject	Αρμοδιότητα	el
dc.subject	Settlements	en
dc.subject	2.000 inhabitants	en
dc.subject	Protection	en
dc.subject	Local urban plan	en
dc.subject	Special urban plan	en
dc.subject	Sustainability	en
dc.title	Οικισμοί μέχρι 2.000 κατοίκων. Η θεσμική αντιμετώπισή τους	el
dc.title	Settlements of up to 2,000 inhabitants. The institutional treatment of these settlements	en
heal.type	masterThesis
heal.classification	Πολεοδομία και Χωροταξία	el
heal.language	el
heal.access	free	en
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2025-03-27
heal.abstract	Οικισμοί μέχρι 2.000 κατοίκων είναι οι οικισμοί της «χώρας οι οποίοι κατά την εκάστοτε τελευταία απογραφή έχουν πληθυσμό μέχρι και 2.000 κατοίκους» και «ως οικισμός νοείται κάθε διακεκριμένο οικιστικό σύνολο το οποίο αναφέρεται σε απογραφή πριν από 14.3.1983 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν. 1337/1983)… ανεξάρτητα αν ο δήμος ή η κοινότητα στον οποίο υπάγεται έχει πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000 κατοίκους». Ως εκ τούτου, στις ανωτέρω προβλέψεις και ορισμούς δεν υπάγονται οι οικισμοί που δημιουργήθηκαν μετά την 14.03.1983, αλλά ούτε και περιοχές στις οποίες επεκτάθηκαν προϋφιστάμενοι της 14.03.1983 οικισμοί μέσω αυθαίρετης δόμησης. Επίσης, στις ίδιες διατάξεις δεν υπάγονται ούτε οι οικισμοί που είναι προϋφιστάμενοι του έτους 1923, ακόμα και εάν έχουν πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων, αλλά ούτε και οικισμοί που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακοί. Ο σκοπός διαχωρισμού και διατήρησης του ειδικού πολεοδομικού καθεστώτος των εν λόγω οικισμών και κυρίως των οικισμών των προϋφιστάμενων της 16.08.1923, που υπάγονται σε ιδιαίτερο προστατευτικό καθεστώς και κατά το Σύνταγμα της Ελλάδας (άρθρο 24), ήταν η διατήρηση και η προστασία τους στο διηνεκές, αλλά και το μέλημα συνεχούς ανάδειξης της ξεχωριστής φυσιογνωμίας τους, η οποία εδράζεται σε λόγους λαογραφικούς, ιστορικούς, πολεοδομικούς, αρχιτεκτονικούς, κοινωνικούς ή και αισθητικούς. Τούτο γλαφυρά καταγράφηκε και στο πρόσφατο Πρακτικό Επεξεργασίας 74/2024 του ΣτΕ, το οποίο επεξεργάστηκε το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος «Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και ο καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης», πρόκειται να εκδοθεί με βάση την εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 12 παρ. 1 του Ν. 4759/2020, όπως τούτο ισχύει κατόπιν της τροποποίησής του με το άρθρο 85 παρ. 1 του Ν. 4915/2022. Τούτο που παραμένει διαχρονικά ζητούμενο, ακόμα και στις μέρες μας, είναι εάν η Διοίκηση θα αποτάξει κατά την οριοθέτηση και τον σχεδιασμό των οικισμών αυτών είτε μέσω του Προγράμματος Κωνσταντίνος Δοξιάδης και εκπονηθησόμενα Τ.Π.Σ. και Ε.Π.Σ. είτε μέσω της έκδοσης Π.Δ. την πελατειακή νοοτροπία του παρελθόντος, πολλώ δε μάλλον την άστοχη και μη lege artis οριοθέτησή τους και θα θεσμοθετήσει μια διαδικασία οριοθέτησης που δε θα στερείται ολιστικής θεώρησης και συνάμα θα αποτελεί αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης. Μιας θεώρησης, δηλαδή που θα περικλείει και θα ορά εκ των έσω τα τρέχοντα γεωγραφικά/χωρικά στοιχεία, τα κοινωνικοοικονομικά και τα ιστορικοπολιτισμικά στοιχεία μιας περιοχής, θα επιτυγχάνει τη διατήρηση και προστασία της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας των οικισμών αυτών και θα ρυθμίζει τις εκκρεμότητες για την περαιτέρω έγκυρη και βιώσιμη δόμηση και ανάπτυξή τους. Τότε η εν λόγω θεώρηση θα μπορεί να βαπτιστεί ορθολογική και κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να συνταχθούμε και να εργαστούμε στην επίτευξη του 11ου Στόχου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, δηλαδή για τη δημιουργία βιώσιμων, ασφαλών, ανθεκτικών και χωρίς αποκλεισμούς πόλεων και οικισμών!	el
heal.abstract	Settlements with up to 2,000 inhabitants are those "of the country that, according to the most recent census, have a population of up to 2,000 inhabitants," and "a settlement is defined as any distinct residential group that was recorded in a census before March 14, 1983 (the date when Law 1337/1983 came into force)… regardless of whether the municipality or community to which it belongs has a population greater than 2,000 inhabitants." Therefore, the settlements created after March 14, 1983, and areas where pre-existing settlements of that date expanded through illegal construction, are not included in the above provisions and definitions. Additionally, settlements that predate the year 1923, even if they have a population of less than 2,000 inhabitants, as well as settlements designated as traditional, are not included in these regulations. The purpose of separating and maintaining the special urban planning framework for these settlements, especially those predating August 16, 1923, which are under a special protective framework according to the Constitution of Greece (Article 24), is to preserve and protect them indefinitely, as well as to continually highlight their distinct character, which is rooted in folklore, historical, urban planning, architectural, social, or aesthetic reasons. This was vividly recorded in the recent Processing Record 74/2024 of the Council of State, which reviewed the draft of the Presidential Decree "Establishing criteria, methods, and procedures for delineating settlements in the Country with a population of fewer than two thousands (2,000) inhabitants, including those predating 1923, as well as establishing land use regulations and general building terms and restrictions," which is set to be issued under the authorization provision of Article 12, Paragraph 1 of Law 4759/2020, as amended by Article 85, Paragraph 1 of Law 4915/2022. What remains a continuous challenge, even today, is whether the Administration will eliminate the clientelistic mentality of the past during the delineation and planning of these settlements, whether through the Konstantinos Doxiadis Program and the development of Local Urban Plans and Special Urban Plans, or through the issuance of Presidential Decrees, and whether it will establish a process of delineation that will not lack a holistic approach while also being subject to public consultation. Such an approach would take into account the current geographical/spatial elements, socio-economic, and historical-cultural aspects of an area, ensuring the preservation and protection of the unique identity of these settlements while addressing pending issues for their further legitimate and sustainable construction and development. Only then would this approach be considered rational, and through this, we could contribute to achieving the 11th Sustainable Development Goal, which is the creation of sustainable, safe, resilient, and inclusive cities and settlements.	en
heal.advisorName	Μέλισσας, Δημήτρης	el
heal.committeeMemberName	Πολύζος, Γιάννης	el
heal.committeeMemberName	Μάρκου, Μαρία	el
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	88
heal.fullTextAvailability	false