H υλοποίηση του οράματος για τον τουρισμό μέσα από την αρχιτεκτονική των Ξενία

Μουσά, Μυριάνθη; Moussa, Myrianthe

dc.contributor.author	Μουσά, Μυριάνθη	el
dc.contributor.author	Moussa, Myrianthe	en
dc.date.accessioned	2025-04-29T08:18:22Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/61796
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.29492
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/gr/	*
dc.subject	Πρόγραμμα Ξενία	el
dc.subject	Τουρισμός	el
dc.subject	ΕΟΤ	el
dc.subject	Αρχιτεκτονική	el
dc.subject	Πολιτική	el
dc.subject	Ξενοδοχεία	el
dc.subject	Xenia Project	en
dc.subject	Tourism	en
dc.subject	Architecture	en
dc.subject	GNTO (Greek National Tourism Organization)	en
dc.subject	Politics	en
dc.subject	Hotels	en
dc.subject	Motels	en
dc.title	H υλοποίηση του οράματος για τον τουρισμό μέσα από την αρχιτεκτονική των Ξενία	el
dc.title	The implementation of the tourism vision: the architecture of the Xenia Project	en
dc.contributor.department	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Τομέας Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού	el
heal.type	doctoralThesis
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.classification	Τουρισμός	el
heal.dateAvailable	2026-04-28T21:00:00Z
heal.language	el
heal.access	embargo
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2025-04-02
heal.abstract	Το Πρόγραμμα Ξενία, το μεταπολεμικό κρατικό κτιριακό πρόγραμμα του ΕΟΤ για την ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού των δεκαετιών του '50 και του '60, υπήρξε η υλοποίηση του οράματος για τη μετατροπή της Ελλάδας σε έναν παγκόσμιο τουριστικό προορισμό, συνδυάζοντας την πολιτιστική κληρονομιά με τις σύγχρονες τουριστικές ανάγκες. Το Πρόγραμμα δεν αφορά μόνο τα κτίρια και τις υποδομές, παρήγαγε το ομώνυμο “επώνυμο τουριστικό προϊόν” (brand name) βασισμένο στη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη και προώθησε τη διεθνή “εικόνα” της Ελλάδας ως “πολιτιστικό προϊόν”. Ταυτόχρονα, υπήρξε ένα πρωτοποριακό κτιριακό πρόγραμμα που σημάδεψε την πορεία της μεταπολεμικής ελληνικής μοντέρνας αρχιτεκτονικής. Όπως αποκαλύφθηκε από την παρούσα διδακτορική διατριβή το Πρόγραμμα Ξενία δεν είναι απλά ένα κτιριακό πρόγραμμα, ταυτόχρονα θεμελιώνει τον ελληνικό τουρισμό, καθιστά την Ελλάδα ως διεθνή τουριστικό προορισμό, συμβάλει στην ανάπτυξη της κατά τόπους οικονομίας, εκσυγχρονίζει την τοπική κοινωνία, που μπορεί μέχρι τότε να είναι απομονωμένη ή και αποκλεισμένη, δίνει υπεράξια στην κάθε περιοχή η οποία αξιοποιείται έως σήμερα, στοχεύει και αποδίδει πολλαπλά στον ευρύτερο τομέα της εθνικής οικονομίας. Η έρευνα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη του τουρισμού στην Ελλάδα, στην εξέλιξη των τύπων των κτιρίων του τουρισμού, στη σύγκριση με τα διεθνή παραδείγματα, στις πολιτικές για τον τουρισμό που παρήγαγαν τα έργα, στο Πρόγραμμα Ξενία εμβαθύνοντας στα κτίρια και τις βασικές αρχές σχεδιασμού τους μέσα από πρωτότυπο υλικό. Η αναζήτηση βασίστηκε σε αδημοσίευτο αρχειακό υλικό: μελέτες, σχέδια, φωτογραφίες, διοικητικές αποφάσεις (πρακτικά συνεδριάσεων της διοίκησης του ΕΟΤ), ειδικές τεχνικές και κλαδικές εκδόσεις, αρχεία αρχιτεκτόνων, συνεντεύξεις κ.ά. αλλά και σε δημοσιευμένα ντοκουμέντα (εκδόσεις) που εξετάζονται μέσα από μια πρωτότυπη οπτική (συστηματική καταγραφή, οργάνωση και θεματική ταξινόμηση). Στην εισαγωγή εξηγείται η επιλογή του θέματος, προσδιορίζεται το αντικείμενο και ο στόχος της έρευνας και τα ερευνητικά ερωτήματα. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται, το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το φαινόμενο του διεθνούς τουρισμού, η σύνδεσή του με τη νεοτερικότητα και ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσονται τα καταλύματα, μέχρι τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, όταν διεθνώς επικρατεί ο μαζικός τουρισμός και παράλληλα στην Ελλάδα μεσουρανεί το Πρόγραμμα Ξενία. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το φαινόμενο του τουρισμού στην Ελλάδα από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους έως την ίδρυση του μεταπολεμικού ΕΟΤ το 1950. Παρουσιάζεται: η σταδιακή ενδυνάμωση του τουριστικού ρεύματος προς την Ελλάδα, οι προσπάθειες των κρατικών και ιδιωτικών φορέων του τουρισμού, η τουριστική υποδομή, η ανάπτυξη των μεταφορών, το έργο των κρατικών φορέων για τον τουρισμό, η ανάπτυξη των λουτροπόλεων και του ιαματικού τουρισμού, τα πρώτα κρατικά κτιριακά προγράμματα για τον τουρισμό κ.ά. Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύονται τα Κρατικά Κτιριακά Προγράμματα στην Ελλάδα, που επικεντρώνονται κυρίως στην επίλυση στοχευμένων κοινωνικών προβλημάτων ή καταστροφών, ακολουθώντας την επίσημη κρατική αρχιτεκτονική της κάθε εποχής. Στο τέταρτο κεφάλαιο ερευνώνται τα Διεθνή Κρατικά Κτιριακά Προγράμματα για την ανάπτυξη του Τουρισμού καθώς προγράμματα με σκοπό την τουριστική ανάπτυξη, συναντάμε προπολεμικά και μεταπολεμικά και σε άλλες χώρες. Στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται το πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσεται το φαινόμενο του τουρισμού στην Ελλάδα, συγκεκριμένα οι πολιτικές για τον τουρισμό που επηρεάζουν τα έργα για τον τουρισμό, και η παράγωγη του κτιριακού έργου του μεταπολεμικού ΕΟΤ, από την ίδρυσή του το 1950 έως το 1967. Στο έκτο κεφάλαιο αναλύεται το Πρόγραμμα “Ξενία”, το σημαντικότερο μεταπολεμικό κτιριακό κτιριακό πρόγραμμα από το 1950 έως το 1967, το οποίο περιλαμβάνει πάνω από 100 κτίρια τουριστικών καταλυμάτων και πολλές παρεμφερείς εγκαταστάσεις (τουριστικά περίπτερα, οδικούς σταθμούς, πλαζ, campings κ.ά.), που βρίσκονται κατανεμημένα σε όλη την ελληνική επικράτεια. Στο έβδομο κεφάλαιο παρουσιάζεται το φαινόμενο του ελληνικού μεταπολεμικού τουρισμού μέσα από την ανάγνωση του μεταπολεμικού περιοδικού αρχιτεκτονικού τύπου. Ο επίλογος καταλήγει σε γενικά συμπεράσματα και προτείνει κατευθύνσεις για τη μελλοντική διατήρηση των κτιρίων του Προγράμματος Ξενία. Στην παρούσα διδακτορική διατριβή, αποκαλύπτονται άγνωστες πτυχές του Προπολεμικού και Μεταπολεμικού Μοντερνισμού και προκύπτουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα που αφορούν τη σχέση της Πολιτείας με την αρχιτεκτονική δημιουργία, τη διαμόρφωση της νεοελληνικής αντίληψης για αυτή και την αποκρυστάλλωση της “νεοελληνικής πολιτιστικής ταυτότητας” της Ελλάδας στο εξωτερικό. Θα ήταν ευχής έργο η παρούσα διατριβή, να συμβάλλει στην ευρεία αναγνώριση της αρχιτεκτονικής των Ξενία και στη διάσωση των κτιρίων με συμβατές επαναχρήσεις.	el
heal.abstract	The Xenia (Hotels) Project, the post-war state building program initiative of the Greek National Tourism Organization (GNTO) for the development of Greek tourism, was the realization of a vision to transform Greece into a global tourist destination, combining cultural heritage with contemporary tourism needs. The program was not merely about buildings and infrastructure; it produced the “Xenia” brand, based on sustainable tourism development and promoted Greece's international "image" as a "cultural product". Simultaneously, it was a pioneering state building program that marked the course of post-war modern Greek architecture. As revealed by this doctoral dissertation, the Xenia Project is not simply a building program; it simultaneously grounds Greek tourism, establishes Greece as an international tourist destination, contributes to the development of the local economy, modernizes local society, which may have been isolated or even marginalized until then, adds value to each region that is utilized to date, targets and yields multiple returns to the broader sector of the national economy. The research focused on the development of tourism in Greece, the evolution of tourism building types, comparison with international examples, tourism policies and the Xenia Project, delving into the buildings and their fundamental design principles through original material. The research was based on unpublished archival material: architectural studies, drawings, photographs, administrative decisions, special technical and sectoral publications, architects' archives, interviews, etc., as well as publications that are examined from an original perspective.	en
heal.advisorName	Τουρνικιώτης, Παναγιώτης	el
heal.advisorName	Tournikiotis, Panayiotis	en
heal.committeeMemberName	Φωτίου, Θεανώ	el
heal.committeeMemberName	Αμερικάνου, Ελένη	el
heal.committeeMemberName	Μπελαβίλας, Νίκος	el
heal.committeeMemberName	Τσιράκη, Σοφία	el
heal.committeeMemberName	Κωνσταντίνος, Κίζης	el
heal.committeeMemberName	Λάββα, Σταυρούλα	el
heal.academicPublisher	Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	1570
heal.fullTextAvailability	false