Το όραμα  της μετεμφυλιακής σοβιετικής αρχιτεκτονικής και οι αλληλεπιδράσεις της με τη Δύση

Πολυχρονάκη, Ειρήνη Νεφέλη; Polychronaki, Eirini Nefeli

dc.contributor.author	Πολυχρονάκη, Ειρήνη Νεφέλη	el
dc.contributor.author	Polychronaki, Eirini Nefeli	en
dc.date.accessioned	2025-04-30T07:05:45Z
dc.date.available	2025-04-30T07:05:45Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/61816
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.29512
dc.description	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο--Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό-Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) “Έρευνα στην Αρχιτεκτονική: Σχεδιασμός - Χώρος - Πολιτισμός, Κατ. Α, Γνωσιολογία της Αρχιτεκτονικής"	el
dc.rights	Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα	*
dc.rights.uri	http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/gr/	*
dc.subject	Μοντερνισμός	el
dc.subject	Modernism	en
dc.subject	Σοβιετική ένωση	el
dc.subject	Soviet union	en
dc.subject	Κονστρουκτιβισμός	el
dc.subject	Constructivism	en
dc.subject	Σοσιαλιστική πολεοδομία	el
dc.subject	Social planning	en
dc.subject	Κοινωνικός πυκνωτής	el
dc.subject	Dom kommuna	en
dc.title	Το όραμα της μετεμφυλιακής σοβιετικής αρχιτεκτονικής και οι αλληλεπιδράσεις της με τη Δύση	el
dc.title	The vision of post-war soviet architecture and the interactions with western architecture	en
heal.type	masterThesis
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.classification	Ιστορία	el
heal.classification	Architecture	en
heal.classification	History	el
heal.language	el
heal.access	campus
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2025-03-14
heal.abstract	Η παρούσα εργασία ασχολείται με τη σοβιετική αρχιτεκτονική της πρώτης δεκαπενταετίας μετά την Οκτωβριανή επανάσταση. Αρχικά τίθεται το θεωρητικό πλαίσιο του μοντερνισμού όπως αναλύθηκε στην δυτική φιλοσοφία και σκέψη καθώς και η κατάσταση σε ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική στην τσαρική Ρωσία προεπαναστατικά. Ακολουθούν η πρώτη και η δεύτερη μετεμφυλιακή περίοδος, με συγκεκριμένα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και πολιτιστικά γνωρίσματα. Κατά την πρώτη περίοδο ξεκινούν οι πειραματικές προσεγγίσεις του κονστρουκτιβισμού και τα πρώτα πρωτοποριακά έργα, που όμως δεν υπήρχε ακόμη το αναγκαίο τεχνολογικό υπόβαθρο για να υλοποιηθούν. Εντοπίζονται διαφορετικές ζυμώσεις μεταξύ των ομάδων αρχιτεκτόνων και των επιδιώξεών τους. Δίνεται έμφαση στις συνθετικές ανησυχίες σχετικά με τον νέο τρόπο ζωής με εργαλείο τους κοινωνικούς πυκνωτές (με ειδική αναφορά σε ορισμένα έργα και αρχιτέκτονες που ξεχώρισαν για την συμβολή τους). Τέλος, αναλύεται το όραμα των σοβιετικών μελετητών για τις πιθανές εκφάνσεις της σοσιαλιστικής Πολεοδομίας και τη συμβολή της στο νέο τρόπο ζωής και παραγωγής. Αναλύεται, τελικά εν συντομία η άδοξη κατάληξη των επιδιώξεων της αρχιτεκτονικής παραγωγής των χρόνων του ’20. Κατά την σταλινική περίοδο επανήλθαν τα εκλεκτικιστικά αρχιτεκτονήματα και ο διάκοσμος που αποτελούσαν την κτηριακή νόρμα κατά την τσαρική περίοδο, ενώ στα μέσα της δεκαετίας του ’50 και στο πλαίσιο της αποσταλινοποίησης και χαλάρωσης, επανήλθαν στο προσκήνιο οι αρχιτεκτονικές έρευνες που διακόπηκαν στην δεκαετία του ’30. Στο δεύτερο τμήμα της εργασίας καταγράφονται παράμετροι αλληλεπίδρασης της μετεμφυλιακής σοβιετικής αρχιτεκτονικής με την «πρωτοποριακή» μοντέρνα αρχιτεκτονική της εποχής στην Ευρώπη. Υπήρξε επιρροή από τις σοσιαλιστικές ιδέες στον τρόπο σχεδιασμού και ακολουθήθηκαν κοινά πρότυπα στις αναζητήσεις της αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Σαφώς, συνέβαλε το γεγονός ότι στοιχεία και αρχές του μοντερνισμού είχαν διεθνή εμβέλεια και ανθρωποκεντρικό πρόσημο. Η παραπάνω ανάλυση θα οδηγήσει σε επισημάνσεις και συσχετισμούς σχετικά με την αλληλεπίδραση της μετεμφυλιακής αρχιτεκτονικής στη Σοβιετική Ρωσία στο αρχιτεκτονικό έργο και την σκέψη στην Ευρώπη. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η παράλληλη εργασία του Le Corbusier κατά τη διάρκεια των πρώτων δεκαετιών καριέρας του και συγκεκριμένα, οι απόψεις του για το αστικό τοπίο, την αντίληψη της κλίμακας, τις υλικότητες, αλλά και πιθανές αλληλοτομίες θεωρητικών προσεγγίσεων. Ακολουθούν οι ουτοπικές αναζητήσεις στο πλαίσιο του πειραματισμού του μοντέρνου που οδηγεί τελικά στην μετάβαση του μεταμοντέρνου ρεύματος. Τέλος, αναλύονται κτήρια της κονστρουκτιβιστικής περιόδου στην Σοβιετική Ένωση και οι πιθανές μορφολογικές επιρροές τους σε μεταγενέστερα κτήρια στην Ευρώπη. Καταλήγοντας, διατυπώνονται συμπεράσματα και σκέψεις σχετικά με την πορεία της αρχιτεκτονικής εξέλιξης στη Δύση με βάση κοινές αρχές με την σοβιετική πρωτοπορία και πως ακόμη, έως σήμερα, εφαρμόζονται μοντέλα κατοίκησης που μελέτησαν και συνέλαβαν οι σοβιετικοί μοντερνιστές έναν αιώνα πριν. Η προσφορά της σοβιετικής μετεμφυλιακής αρχιτεκτονικής είναι αδιαμφισβήτη γι’αυτό και αναφέρονται κινήματα μελέτης, διάσωσης και αναβίωσης των υλοποιημένων έργων, ενώ επιβιώνει το ρητορικό ερώτημα πώς θα ήταν το πεδίο της αρχιτεκτονικής αν δεν είχε ανακοπεί τόσο απότομα η αρχιτεκτονική δημιουργία των χρόνων του 1920.	el
heal.abstract	This thesis deals with Soviet architecture in the first fifteen years after the October Revolution. Initially, the theoretical framework of modernism is set out as analyzed in Western philosophy and thought, as well as the situation regarding architecture in Tsarist Russia before the revolution. The first and second post-war periods follow, with specific economic, social, political and cultural characteristics. During the first period, the experimental approaches of constructivism and the first avant-garde projects begin, but the necessary technological background did not yet exist to implement them. Different fermentations are identified between groups of architects and their aspirations. Emphasis is placed on synthetic concerns regarding the new way of life using social ‘capacitors’ as a tool (with special reference to certain projects and architects who stood out for their contribution). Finally, the vision of Soviet architects for the possible directions of Urban Planning and its contribution to the new way of life and production is analyzed. Finally, the inglorious end of the aspirations of architectural production of the 1920s is briefly analyzed. During the Stalinist period, the eclectic architecture and decoration that constituted the building norm during the Tsarist period returned, while in the mid-1950s and in the context of de-Stalinization, the architectural research that was interrupted in the 1930s came back to the fore. The second part of the thesis emphasize in the parameters of the interaction of post-war Soviet architecture with the "avant-garde" modern architecture of the time in Europe. There was an influence from socialist ideas in the way of design and common standards were followed in the pursuit of architectural composition. Clearly, the fact that elements and principles of modernism had an international scope and an anthropocentric character contributed. The analysis will lead to observations and correlations regarding the interaction of post-war architecture in Soviet Russia with architectural work and thought in Europe. A typical case is the parallel work of Le Corbusier during the first decades of his career and specifically, his views on the urban planning, the perception of scale, materialities, but also possible intertwinings of theoretical approaches. This is followed by the utopian searches within the framework of the experimentation of modernity that ultimately leads to the transition of the postmodern current. Finally, buildings of the constructivist period in the Soviet Union and their possible morphological influences on later buildings in Europe are analyzed. In conclusion, conclusions and thoughts are formulated regarding the course of architectural development in the West based on common principles with the Soviet avant-garde and how, to this day, models of habitation that were studied and conceived by the Soviet modernists a century ago are still being applied. The contribution of Soviet post-war architecture is undeniable, which is why movements for the study, rescue and revival of the implemented projects are mentioned, while the rhetorical question of what the field of architecture would have been like if the architectural creation of the 1920s had not been interrupted so abruptly survives.	en
heal.advisorName	Tournikiotis, Panayotis
heal.advisorName	Τουρνικιώτης, Παναγιώτης	el
heal.committeeMemberName	Τουρνικιώτης, Παναγιώτης	el
heal.committeeMemberName	Σταυρίδης, Σταύρος	el
heal.committeeMemberName	Καρβουντζή, Κωνσταντίνα Βαλεντίνη	el
heal.academicPublisher	Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών	el
heal.academicPublisherID	ntua
heal.numberOfPages	100
heal.fullTextAvailability	false