Συμπεριληπτικοί χώροι μάθησης

Γιαννάκη, Αναστασία; Δημητρίου, Δανάη; Giannaki, Anastasia; Dimitriou, Danai

dc.contributor.author	Γιαννάκη, Αναστασία	el
dc.contributor.author	Δημητρίου, Δανάη	el
dc.contributor.author	Giannaki, Anastasia	en
dc.contributor.author	Dimitriou, Danai	en
dc.date.accessioned	2025-09-10T07:47:38Z
dc.date.available	2025-09-10T07:47:38Z
dc.identifier.uri	https://dspace.lib.ntua.gr/xmlui/handle/123456789/62402
dc.identifier.uri	http://dx.doi.org/10.26240/heal.ntua.30098
dc.rights	Default License
dc.subject	Αναπηρία	el
dc.subject	Μειωμένη κινητικότητα	el
dc.subject	Ειδική αγωγή	el
dc.subject	Ειδική εκπαιδευτική αγωγή	el
dc.subject	Κοινωνικός αποκλεισμός	el
dc.subject	Καθολικός σχεδιασμός	el
dc.subject	Προσαρμοστικός σχεδιασμός	el
dc.subject	Προσβασιμότητα	el
dc.subject	Disability	en
dc.subject	Reduced mobility	en
dc.subject	Special education	en
dc.subject	Special educational school	en
dc.subject	Social exclusion	en
dc.subject	Universal design	en
dc.subject	Adaptive design	en
dc.subject	Accessibility	en
dc.title	Συμπεριληπτικοί χώροι μάθησης	el
dc.title	Inclusive learning spaces	en
dc.type	Διάλεξη
heal.type	learningMaterial	el
heal.classification	Αρχιτεκτονική	el
heal.classification	School buildings -- Barrier-free design	en
heal.language	el	el
heal.access	campus	el
heal.recordProvider	ntua	el
heal.publicationDate	2025-06-06
heal.abstract	Η παρούσα ερευνητική εργασία διερευνά την αναγκαιότητα δημιουργίας συμπεριληπτικών σχολικών χώρων, οι οποίοι απαντούν στις ποικίλες ανάγκες παιδιών με αναπηρίες μέσω καθολικού και προσαρμοσμένου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Η εργασία αυτή εστιάζει στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό σχολικών μονάδων για παιδιά με αναπηρίες, προτείνοντας μια προσέγγιση που υπερβαίνει τον παραδοσιακό τεχνικό λόγο και ενσωματώνει κοινωνικούς, παιδαγωγικούς και αισθητικούς παράγοντες. Η έννοια της συμπερίληψης προσεγγίζεται όχι ως απόκριση στις διαφοροποιημένες ανάγκες, αλλά ως αφετηρία σχεδιασμού που ενσωματώνει τη διαφορετικότητα στην ίδια τη δομή του χώρου. Το σχολείο επανεξετάζεται ως τόπος συνάντησης, εμπειρίας και αλληλεπίδρασης, ικανός να καλλιεργήσει την αποδοχή και την ενσυναίσθηση. Αναλύονται θεμελιώδεις αρχές του καθολικού και προσαρμοστικού σχεδιασμού, με στόχο τη δημιουργία περιβαλλόντων που υποστηρίζουν την αυτονομία, τη συνεργατικότητα και τη νοητική καθοδήγηση των μαθητών. Μέσω της αρχιτεκτονικής επανερμηνείας του σχολικού χώρου, αναδεικνύεται η δυνατότητα των υλικών, της φωτεινότητας, της ακουστικής και της χωρικής διαβάθμισης να συμβάλουν ενεργά στη διαμόρφωση ενός εκπαιδευτικού πλαισίου που σέβεται τον ρυθμό και τις ικανότητες κάθε παιδιού. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην εμπειρία των παιδιών με κινητικές, αισθητηριακές και νοητικές δυσκολίες, και στον τρόπο που ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός μπορεί να λειτουργήσει ως «μεταφραστής» των αναγκών τους στον χώρο. Η εργασία επιχειρεί να συγκροτήσει ένα εννοιολογικό πλαίσιο που εστιάζει στην προσβασιμότητα ως θεμελιώδη αρχή σχεδιασμού, αλλά και ως εργαλείο κοινωνικής ενδυνάμωσης. Μέσα από την ανάλυση της λειτουργικής διαμόρφωσης χώρων, των εργονομικών χαρακτηριστικών, της ένταξης τεχνολογικών λύσεων και της ευαισθησίας στη διάχυση φυσικού φωτός και ακουστικής, αναδεικνύεται η σημασία της περιβαλλοντικής ποιότητας για την εκπαιδευτική εμπειρία. Η προσβασιμότητα παρουσιάζεται ως δυναμική και προσαρμοζόμενη συνθήκη, ικανή να ανταποκριθεί στην ετερότητα και τη μεταβλητότητα των χρηστών. Η μελέτη αξιοποιεί παραδείγματα πρότυπων σχολικών υποδομών διεθνώς, παρουσιάζοντας χωρικές στρατηγικές που προωθούν την ευελιξία, την προσαρμοστικότητα και την πολυαισθητηριακή ενεργοποίηση. Δεν περιορίζεται σε λειτουργικές λύσεις, αλλά αναζητά μια ποιητική του χώρου που ενσαρκώνει την αρχή της ορατότητας όλων των υποκειμένων της εκπαίδευσης. Καταλήγει σε ένα σύνολο αρχών που μπορούν να εμπλουτίσουν την αρχιτεκτονική πρακτική με κοινωνική συνείδηση και ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό, καθιστώντας την εκπαίδευση ουσιαστικά καθολική.	el
heal.abstract	This research explores the architectural strategies required for creating inclusive educational environments, focusing on the spatial needs of children with disabilities through the lenses of universal and adaptive design. The thesis investigates the architectural reformulation of school spaces for children with diverse abilities, proposing an inclusive design ethos in which difference is not merely accommodated but fundamentally embedded into the structure and experience of the school. It reframes the school not as a neutral container for instruction but as a spatial and experiential field of interaction, empowerment, and collective growth. Within this framework, accessibility and inclusion are understood as architectural principles with spatial, emotional, and pedagogical dimensions. Core concepts of universal and adaptive design are examined as vehicles to foster autonomy, sensory orientation, and spatial comprehension. Architecture is treated not merely as infrastructure, but as a language through which children with varying cognitive, motor, or sensory profiles can navigate, express themselves, and learn. The environment thus becomes an extension of pedagogy—a co-teacher shaping behavior, relationships, and participation. Special attention is given to spatial sequences, acoustic clarity, tactile stimuli, and light management, all of which enable presence and agency. The conceptual foundation of this study treats accessibility as a multidimensional tool—one that is not only a physical condition but also a social instrument of empowerment. The work explores how architectural responses—such as flexible layouts, ergonomic furnishings, environmental control (light, sound, temperature), and assistive technologies—can shape environments that embrace diversity and support autonomous participation. Emphasis is placed on inclusive learning experiences shaped by spatial clarity, visual contrast, sensory orientation, and technological augmentation. The research employs a comparative and analytical methodology, drawing from international case studies that embody progressive practices in inclusive school architecture. These examples are used not to replicate, but to extract spatial strategies that articulate a commitment to visibility, flexibility, and multisensory experience. Rather than proposing standard solutions, the thesis advocates for a reimagined architectural praxis rooted in care and ethical engagement. It suggests that designing for inclusion is a critical act of cultural production, shaping not only how children move through space, but also how society recognizes and affirms their existence. Architecture thus reclaims its civic potential, crafting environments that are as just as they are functional.	en
heal.academicPublisher	Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών. Τομέας Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού	el
heal.fullTextAvailability	false