Φοιτητική εστία στο κέντρο της Αθήνας

Abstract

Ανδρέας Ζαχαράτος 'ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ' Διπλωματική εργασία στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π. ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Στην διπλωματική αυτή εργασία γίνεται προσπάθεια να επιλυθεί αρχιτεκτονικά ένα κτίριο φοιτητικής κατοικίας 150 κλινών, στο πυκνοδομημένο αστικό περιβάλλον του κέντρου της Αθήνας. Η θέση του υπό μελέτη κτιρίου είναι στον άξονα της Λ. Πατησίων, σε ημιδιαμπερές τετράγωνο οικόπεδο ακριβώς απέναντι από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ο.Π.Α.). Ο χώρος επιλέχθηκε με βάση τη γειτνίασή του με μεγάλο πανεπιστημιακό ίδρυμα, την εύκολη πρόσβαση από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και από τη σκοπιά της ενίσχυσης αστικών λειτουργιών μίας περιοχής του κέντρου ευρισκόμενων σήμερα σε σχετική κάμψη (λιανικό εμπόριο καθημερινών ειδών, υπηρεσίες μικρής κλίμακας κ.α.). Αντλώντας προβληματισμό από τα εντεινόμενα προβλήματα της φοιτητικής μέριμνας στα ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, αλλά και τις διευρυνόμενες δυνατότητες για παροχή ποιοτικής στέγης, το πρόγραμμα του κτιρίου στοχεύει στην κάλυψη των στεγαστικών αναγκών για οικότροφους που φοιτούν σε σχολές στο κέντρο της Αθήνας με τρόπο τέτοιο ώστε: α. Να ικανοποιούνται κάποιες ελάχιστες απαιτήσεις σε ιδιωτικούς χώρους διαβίωσης, χρησιμοποιώντας, όμως, μία ποικιλία τύπων δωματίων. Παράλληλα, να δίνεται διέξοδος στην εκπλήρωση κάποιων πλευρών της καθημερινότητας ενός φοιτητή σε χώρους συλλογικής διαβίωσης χωρίς θυσία στην ιδιωτικότητα, αξιοποιώντας τόσο τους χώρους κίνησης όσο και κοινόχρηστους χώρους σε επαφή με τους πρώτους. γ. Να επιτυγχάνεται η συσχέτιση του νέου κτιρίου σαν λειτουργικό περιεχόμενο με ορισμένα από τα δεδομένα του αστικού περιβάλλοντος, εντάσσοντας δευτερεύουσες χρήσεις στο ισόγειο που να το καθιστούν πόλο ενδιαφέροντος και για συμβατούς με τη βασική του λειτουργία διερχόμενους χρήστες. Τέτοιες χρήσεις είναι οι εξής: βιβλιοπωλείο και κυλικείο ανοιχτό προς τη λεωφόρο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων παραπλεύρως του γειτονικού πολιτιστικού κέντρου του ΟΤΕ, φοιτητικό εστιατόριο ανοιχτό και για μη οικότροφους φοιτητές. δ. Να είναι συμβατή η ογκομετρία του κτιρίου με το γύρω κτισμένο περιβάλλον, λαμβάνοντας υπ' όψη το συνεχές οικοδομικό σύστημα της περιοχής, τη σχετική ομοιογένεια υψών του οικοδομικού τετραγώνου, την νεοκλασική συμμετρία του κτιρίου του Ο.Π.Α ακριβώς απέναντι, καθώς και την έξαρση της κορυφογραμμής του τετραγώνου από το δεκατεσσάρων ορόφων γειτονικό πύργο του ΟΤΕ. Στην γενική σύνθεση, επιλέχθηκε μία λύση σχήματος ανισοσκελούς 'Τ', με το ένα σκέλος του να ολοκληρώνει το μέτωπο της λεωφόρου. Τα δύο κύρια σκέλη του κτιρίου στεγάζουν τους χώρους διαμονής, κοινόχρηστους και ιδιωτικούς. Στο εσωτερικού του οικοπέδου και με τη βοήθεια δύο μικρότερων ισόγειων πτερύγων ορίζεται εσωτερική αυλή καθώς και πέρασμα προς την Λ. Γ' Σεπτεμβρίου στη νότια πλευρά. Οι πλευρές της αυλής αυτής εκτονώνουν προς το εξωτερικό τις λειτουργίες του ισογείου που αναφέρθηκαν. Η λύση αυτή εξασφαλίζει επαρκή μεγέθη ανάπτυξης ωφέλιμων όψεων χωρίς να είναι απαραίτητη η καταφυγή σε μεγάλο αριθμό ορόφων. Στις κορυφές των κεραιών της κάθε πτέρυγας διατάσσονται κατακόρυφα κλιμακοστάσια, ένα εκ των οποίων είναι το κύριο και περιλαμβάνει τους ανελκυστήρες του συγκροτήματος. Όλες οι όψεις είναι εξοπλισμένες με πανομοιότυπα στοιχεία σκίασης τύπου 'φυσαρμόνικας', τα οποία δίνουν ποικιλία στην έντονη ρυθμικότητα των εξωτερικών, καθώς το καθένα βρίσκεται πάντα σε διαφορετική θέση από τα γειτονικά του. Με τον τρόπο αυτόν, το κτίριο κάνει διακριτό τον λειτουργικό του προορισμό στον παρατηρητή δίνοντας και την αίσθηση της ποικιλίας με την δεύτερη αυτή επιδερμίδα, ενώ ο τονισμός των οριζοντίων στοιχείων συνταιριάζεται με την έντονη αίσθηση κίνησης που δίνει η πολυσύχναστη λεωφόρος Πατησίων, εμπλουτίζοντας τον πολύπλευρο αστικό χαρακτήρα της περιοχής.

Andreas Zacharatos 'STUDENT DORMITORIES IN ATHENS CITY CENTER' Master Diploma Project in School of Architecture of the National Technical University of Athens ABSTRACT

This diploma thesis' objective was the design of a 150 beds student dormitory facility in Athens city center. The building is situated in a 2500 m2 plot of land at Patision Avenue, across the facilities of Athens School of Economics and two blocks away of both Areos Park and Victoria Metro Station. High building density, usual civil land uses such as everyday goods retail, public and private services, several kinds of educational facilities (schools, public university departments, private technical schools), relatively easy access on most kinds of public transport networks, are some particular aspects of the built environment in situ which made this position proper for such a use. A thorough numeric examination of the existing student accommodation services in Athens metropolitan area gave a specific feedback, from which the main aims of the new building program derived. Most important goals were the satisfaction of an average minimum of spatial needs in terms of building space and architectural qualities: community - friendly interior public spaces, enough private space for each student, differentiated expression of each individuals' privacy in terms of room typology. Moreover, an enrichment of the building program with compatible secondary functions such as cafeteria, book shop and students' restaurant was carried out, in order to achieve an integration of the buildings' main function in the existing urban envelope. During the design process, incorporation of the new built form in the morphologically specific building surroundings was at first priority as well. The new building was consisted from two six and five storey blocks conjunct to each other in a 'T' - shape form, in order to house the dormitories. These building masses block the main opening of the plot to Patission Ave and form an internal courtyard on its interior. On the ground floor, the main shape is completed with two more wings vertical to the previous two, which house all the secondary functions described, plus a small auditorium. A passage is created between the partition wall of the plot and one of the low wings, in order to connect Patission with 3rd Septemvriou Ave. through the dormitory facility and enliven the ground floor ’s functional complex. All building ’s facades are equipped with a folding blind ’s shading system, in order to manually control the natural light flow in each room and produce an all-day differentiated architectural form, despite of the obvious building element ‘s repetition as well as the standardization of its main characteristics.