Μοντάζ: η αρχιτεκτονική της κινούμενης εικόνας

Abstract

Το μοντάζ δεν είναι μια διαδικασία που περιορίζεται στον τεχνικό της χαρακτήρα, αντίθετα είναι μία μέθοδος. Μία μέθοδος που χρησιμοποιείται προκειμένου να δομηθεί το κινηματογραφικό έργο, καθορίζοντας αυτή την τελική του μορφή. Κάνει την εμφάνισή του τους πρώτους χρόνους της κινηματογραφικής δημιουργίας και γρήγορα ταυτίζεται με αυτήν, έτσι που (σχεδόν) να μην μπορούμε να μιλήσουμε για κινηματογραφική σύνθεση, χωρίς να μιλήσουμε για μοντάζ. Ερχόμενο αρχικά να εξυπηρετήσει πρακτικές ανάγκες, σύντομα γίνεται μέσο της δημιουργίας και εξέλιξης της γλώσσας του κινηματογράφου και μετατρέπεται σε βασικό συνθετικό του εργαλείο. Ο κινηματογράφος είναι το πεδίο εκείνο, που συνειδητά χρησιμοποίησε το μοντάζ ως το κατ’ εξοχήν συνθετικό του εργαλείο και το μελέτησε εκτενώς, τόσο θεωρητικά όσο και στην πράξη. Στο παρόν κείμενο επιχειρείται, μέσα από το πρίσμα του μοντάζ, μία εναλλακτική ανάγνωση της εξέλιξης της κινηματογραφικής γλώσσας, μία αναγνώριση των τρόπων συγκρότησης και δόμησης του κινηματογραφικού έργου. Δεν είναι όμως ο κινηματογράφος ο μόνος χώρος στον οποίο μπορεί να εφαρμοστεί η μονταζική μέθοδος. Το μοντάζ αποτελεί ένα πρίσμα, μέσα από το οποίο μπορούμε να αναγνώσουμε ολόκληρο τον υπαρκτό - και μη- κόσμο.

Montage is not just a technical process, on the contrary, it is a method. This method is used in order to define the structure of a movie, in the same time, defining its final form. Making its appearance in the first years of movie making, it soon incorporates in it, so as we cannot speak about cinematographic synthesis without referring to montage. Having initially the role of a practical tool, it soon becomes a means of creation, contributing to the development of cinema’s language, in the same time becoming cinema’s basic tool for synthesis. Cinema is the field that consciously used montage as its basic synthetic process, both in theory and in praxis. This thesis is attempting an alternative reading of cinema’s history, through the light of montage, an identification of the ways that moving image is structured. However, cinema is not the only field in which the method of montage can be used. Montage is a prism, through which the whole world can be read and realized.