Οικολογικές γειτονιές σε χώρες της Ευρώπης

Abstract

Η βιοκλιματική δόμηση αποτελεί ένα βασικό στοιχείο για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών συνθηκών της σύγχρονης εποχής. Η εφαρμογή και η σωστή λειτουργία της είναι πιο εύκολο να επιτευχθεί στο επίπεδο της γειτονιάς, που αποτελεί ένα εύπλαστο κομμάτι του αστικού ιστού λόγω μεγέθους. Αντικείμενο της παρούσας διάλεξης αποτελεί η αειφόρος ανάπτυξη στο επίπεδο της γειτονιάς. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται η μελέτη παραδειγμάτων διαφόρων οικολογικών οικισμών στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα για τον τρόπο ανάπτυξης και οργάνωσής τους και το βαθμό επιτυχίας τους. Αρχικά, παρουσιάζεται η έννοια της αειφόρου ανάπτυξης και της βιοκλιματικής γειτονιάς και ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν για την προστασία του περιβάλλοντος. Έπειτα, ακολουθεί ανάλυση των αρχών σχεδιασμού που δύναται να προσδώσουν βιοκλιματικό χαρακτήρα σε μια αστική περιοχή. Οι παράμετροι αυτές δεν περιορίζονται στην ορθή χωροθέτηση και τον προσανατολισμό των κτιρίων, αλλά περιλαμβάνουν και τη σωστή διαχείριση των αστικών δικτύων (όπως των δικτύων των ομβρίων, των αποβλήτων και της κυκλοφορίας). Ακολουθεί η παράθεση παραδειγμάτων βιοκλιματικών συνοικιών στην Ευρώπη. Τα κριτήρια για την επιλογή τους ήταν η γεωγραφική τους κατανομή (παρεμφερές κοινωνικό υπόβαθρο), ο κοινός προσανατολισμός και ο βαθμός επιτυχίας της εφαρμογής των βιοκλιματικών αρχών, βασική προϋπόθεση του οποίου ήταν η μερική ή εξ ολοκλήρου υλοποίησή τους. Τα παραδείγματα αυτά εξετάζονται ως προς την πολεοδομική τους οργάνωση, το βιοκλιματικό τους σχεδιασμό και το κοινωνικό υπόβαθρό τους. Στη συνέχεια, με τον ίδιο τρόπο αναλύονται και οι οικολογικές γειτονιές στην Ελλάδα, παρουσιάζοντας παραδείγματα που έχουν κατασκευαστεί αλλά και προτάσεις κατασκευής ή ανάπλασης οικισμών. Tέλος συγκέντρωνονται τα χαρακτηριστικά των υλοποιημένων γειτονιών από τα ευρωπαικά και τα ελληνικά παραδείγματα.

Ecological neighborhoods in countries of Europe Sustainable development is crucial for environmental improvement in the contemporary era. Its implementation and proper function is easier to achieve at a neighborhood level, which, due to its size, is a malleable part of urban space. This lecture examines the sustainable development at the level of neighborhood. In particular, a study of various examples of ecological settlements across Europe and Greece is presented, to draw conclusions on their development, organization and success. First, the notions of sustainable development and eco-neighborhood are introduced and their significant role in the environmental protection is studied. Then, the design guidelines enabling the sustainable character of an urban space are analysed. These guidelines are not limited to the layout and orientation of buildings, but expand to include the proper management of urban networks (such as networks of rainwater, waste and traffic). Next, an analysis of bioclimatic settlements in Europe is provided. As selection criteria served their geographical distribution (similar social background), common orientation and the success of bioclimatic principles, a key requirement being their partial or full development. These examples are studied based on their urban planning, bioclimatic design and social background. After that, ecological neighborhoods in Greece are analyzed, providing examples of already