Διαχείριση και μέτρα πολιτικής γης των κρατικών γαιών στην Κύπρο

Abstract

Η διπλωματική εργασία έχει σκοπό τη διερεύνηση του τρόπου λειτουργίας των αρμοδίων φορέων που διαχειρίζονται την ακίνητη περιουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, κυρίως του Κλάδου Διαχείρισης Κρατικών Γαιών και του Τμήματος Δασών, η εξέταση των διαδικασιών που εφαρμόζονται από τον Κλάδο για την ορθολογική διαχείριση των υποθέσεων του και την εξέταση και ανάλυση των μέτρων πολιτικής γης που εφαρμόζονται στην κρατική ακίνητη περιουσία. Στην Κύπρο η κρατική ακίνητη περιουσία παίζει σημαντικό ρόλο στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Η ορθολογική διαχείριση από τους αρμόδιους φορείς και η εφαρμογή των μέτρων πολιτικής γης που ορίζονται από τους κανονισμούς διάθεσης της κρατικής γης οδηγούν στην άμεση ένταξη των Κρατικών Γαιών σε τομείς ανάπτυξης όπως είναι η βιομηχανία και ο τουρισμός. Αναλυτικότερα, στο 1ο Κεφάλαιο γίνεται μία εισαγωγή σε βασικές έννοιες όσον αφορά τις Κρατικές Γαίες, την ιστορική τους εξέλιξη σε συνδυασμό με την εξέλιξη του Κτηματολογίου της Κύπρου. Επίσης γίνεται μια αναφορά στα γεωγραφικά, πληθυσμιακά και διοικητικά χαρακτηριστικά της Κύπρου. Στο 2ο Κεφάλαιο αναλύεται η ιστορική εξέλιξη του Κτηματολογίου της Κύπρου, παρουσιάζεται το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας με την αποστολή του, την οργανωτική του δομή και του Κλάδους που το απαρτίζουν. Αναλύονται οι σχέσεις που δημιουργήθηκαν με την ένταξη του Τμήματος στο Κυπριακό Γ.Σ.Π., παρουσιάζονται τα έργα και τα αναπτυξιακά προγράμματα του Τμήματος και το νομοθετικό πλαίσιο του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας. Στη συνέχεια στο 3ο Κεφάλαιο γίνεται μια εκτενής διερεύνηση του Κλάδου Διαχείρισης Κρατικών Γαιών, των δραστηριοτήτων και των επιτεύξεων του. Τα διαχειριστικά στάδια για όλες τις περιπτώσεις διάθεσης Κρατικής γης, καθώς επίσης η μηχανογράφηση και η εισαγωγή όλων των πληροφοριών κατά τα διαχειριστικά στάδια στο Κυπριακό Σ.Π.Γ.. Γίνεται αναφορά στο Τμήμα Δασών που είναι αρμόδιο για τη διαχείριση των Κρατικών Δασών. Τέλος αναλύονται οι διαδικασίες εκτίμησης της Κρατικής γης και παρουσιάζεται το θεσμικό πλαίσιο που πλαισιώνει όλες τις διαδικασίες που αφορούν την διαχείριση και διάθεση των Κρατικών Γαιών. Στο 4ο Κεφάλαιο εξετάζονται οι ειδικές περιπτώσεις Κρατικών Γαιών. Πρόκειται για περιπτώσεις Κρατικών Γαιών που χρήζουν ειδικής διαχείρισης. Ακολουθώντας αυτό το πλαίσιο αναλύονται η διαχείριση και η αξιοποίηση των Εθνικών Δασικών Πάρκων, εξετάζονται οι ιδιάζουσες περιπτώσεις των Βρετανικών Βάσεων στο νησί, αναλύονται οι τρόποι διαχείρισης των Βιομηχανικών περιοχών, παρουσιάζονται οι περιοχές περιβαλλοντικής σημασίας του νησιού όπως είναι οι Αλυκές Λάρνακας και Λεμεσού και τέλος γίνεται μία αναφορά στη διαχείριση των Τουρκοκυπριακών περιουσιών. Στο 5ο Κεφάλαιο που ακολουθεί εξετάζονται και αναλύονται τα μέτρα πολιτικής γης, όπως προβλέπονται από τους κανονισμούς, για τη διάθεση Κρατικής γης. Βάση αυτών γίνεται μια εφαρμογή σε περιπτώσεις διάθεσης κρατικής γης για γεωργικούς στο χωρίο της Δερύνειας, για τουριστικούς σκοπούς στο Δήμο Αγίας Νάπας και εξετάζεται και αναλύεται η εφαρμογή μιας υπόθεσης ανταλλαγής κρατικής γης με ιδιωτική ακίνητη περιουσία λόγω της χάραξης νέου οδικού δικτύου στο Δήμο Αγίας Νάπας. Επίσης αναλύονται κάποια συμπεράσματα όσον αφορά τις περιπτώσεις που εξετάστηκαν. Στο 6ο Κεφάλαιο που ακολουθεί γίνεται μία παρουσίαση και ανάλυση των προβλημάτων που καλούνται να επιλύσουν οι αρμόδιοι φορείς διαχείρισης των Κρατικών Γαιών, παρουσιάζονται οι παράμετροι που επηρεάζουν την προστασία της κρατικής γης και κυρίως των Κρατικών Δασών από πυρκαγιές. Τέλος γίνεται μια αναφορά στα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει ο Κηδεμόνας των Τουρκοκυπριακών περιουσιών για την καλύτερη προστασία και διαχείριση τους. Στο τελευταίο Κεφάλαιο (7) μετά από την ολοκληρωμένη διερεύνηση όλων των δραστηριοτήτων διαχείρισης των Κρατικών Γαιών εξήχθησαν κάποια συμπεράσματα τόσο γενικά όσο και ειδικά που αφορούν τα μέτρα πολιτικής γης και τις διαχειριστικές διαδικασίες και προτείνονται κάποια μέτρα προς τους αρμόδιους φορείς που διαχειρίζονται την ακίνητη περιουσία του Κράτους ώστε η διαχείριση να είναι πιο αποτελεσματική και να δημιουργεί ένα πλέγμα που να συνδυάζει τον αποδοτικότερο χαρακτήρα των φορέων με την ορθολογική και αειφόρο διαχείριση των Κρατικών Γαιών.

The objective of this dissertation is the analysis of the structure of the institutions that are responsible for the management of State Land in Cyprus. The inspection of the procedures that are applied by the Branch of Management of State Land in Cyprus for the rational supervision to the state of affairs about State Land and the appliance of several strategies for the disposal of State Land. State Land in Cyprus is very important for the social and economic growth of the island. The rational management applied from the State Land Management Section additional with the strategies planned for completion leads to the strengthening of State Land part to the aspects of industry ant tourism development. Chapter 1 is an introduction about basic significances regarding State Land categories. Indicates the progress of State Land through time considering the development of Cyprus Cadastre. Also a reference is made about the geographical position of Cyprus and the population and administrative characteristics of the island. Chapter 2 analyses the historical development of the Department of Land and Surveys. The mission of the Department is presented and how is being completed through government programs and works. Furthermore the structure of the Department is analysed in addition with the Branches whose compose the entire Department of Land and Surveys. The last section of this chapter is about the relation that develops through the technological development of the Cyprus Geographical Information System that is created with the computerisation of the procedures of State Land Development Section. Chapter 3 is an extensive examination and analysis of the State Land Management Section. All the management aspects of State Land disposal are aroused and examined and also the creation of modules for the fastest and better computerisation of the actions that take place in a disposal affair into the Cyprus G.I. System. In this chapter finally presents the Laws that are being established for every aspect of State Land management. Chapter 4 deals with the special features of State Land such as National Forest Parks and Environmental protected areas such as the Salt Lakes of Larnaka and Limassol. Analyses the particular conditions that derive from the arrangement of Sovereign British Military Bases stated in the island and the conditions of the Turkish Cypriot properties that Turkish Cypriot left behind in 1974 due to the illegal Turkish occupation of the north part of the island. Chapter 5 is an application of planned Government strategies for the disposal of State Land for agricultural use and for tourist development due to the increased tourism attractions of the island. Chapter 6 presents the problems that draw from the management procedures from the institutions that are responsible for the supervision of State Land. In addition the problems those obtain from non institutional procedures that they are created from loss – making acts such as fires and interventions to State Land. Chapter 7 presents conclusions that have been produced from the extensive investigation that have taken place for all the aspects of the Management of State Land. Moreover suggestions have been made about the improvement of State Land Management procedures.