Οι Αναδασμοί στον Ελληνικό Χώρο - Διερεύνηση Καταλληλότητας των Διαγραμμάτων των Αναδασμών / Διανομών για το Εθνικό Κτηματολόγιο

Abstract

Το θέμα της παρούσας Διπλωματικής Εργασίας είναι «Οι Αναδασμοί στον Ελληνικό Χώρο - Διερεύνηση Καταλληλότητας των Διαγραμμάτων των Αναδασμών / Διανομών για το Εθνικό Κτηματολόγιο»Σκοπός της ΔΕ είναι η παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης στον Ελληνικό χώρο όσον αφορά το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τους αναδασμούς , η παράθεση στοιχείων για τους περατωθέντες αναδασμούς των τελευταίων 50 ετών καθώς και η σύγκριση των υπαρχόντων διαγραμμάτων από τις μελέτες Αναδασμών - Διανομών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τα κτηματολογικά διαγράμματα των αντίστοιχων περιοχών και την πραγματική κατάσταση στο έδαφος Ο αναδασμός αποτελεί ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση στο πρόβλημα του μικρού κλήρου. Το πρόβλημα του μικρού κλήρου προσδιορίζεται βασικά από δύο δυναμικά στοιχεία :την εξέλιξη της τεχνολογίας και την μεταβαλλόμενη έννοια της κοινωνικής δικαιοσύνης. Το πρόβλημα του μικρού κλήρου στα πλαίσια της ελληνικής γεωργίας , παρουσιάζει τις εξής τρεις βασικές αδυναμίες : την μικρή έκταση και τον πολυτεμαχισμό, την έλλειψη οριζόντιας και κάθετης οργάνωσης και το χαμηλό επίπεδο τεχνικής αποτελεσματικότητας Συνοπτικά, οι διαδικασίες και τα στάδια του αναδασμού όπως και οι αρμοδιότητες των εκτελεστικών οργάνων του είναι: 1. Ο καθορισμός των μη περιλαμβανομένων στον αναδασμό μερικότερων θέσεων της αναδιανεμητέας περιοχής, όπως άγονες εκτάσεις, 2. Η πλήρης αποτύπωση των ιδιοκτησιών και η μερική αποτύπωση σε περίπτωση αγροκτημάτων που προέρχονται από αγροτική αποκατάσταση. 3. Η σύνταξη στο γραφείο των διαγραμμάτων και των κτηματολογικών πινάκων 4. Η ποιοτική κατάταξη των αγροτεμαχίων 5. Η δημοσίευση της ποιοτικής κατάταξης από την Επιτροπή Αναδασμού , για την υποβολή ενστάσεων εντός 10 ημερών 6. Η δημοσίευση από την Επιτροπή Αναδασμού των διαγραμμάτων και κτηματολογικών πινάκων για είκοσι μέρες 7. Ο καθορισμός των περιοχών αναδιανομής 8. Η μελέτη του οδικού δικτύου και άλλων παράλληλων έργων, 9. Ο τρόπος διάταξης του νέου κτηματικού καθεστώτος 10. ΟΙ μεταφορές δικαιωμάτων από περιοχή σε περιοχή 11. Η άνευ κληρώσεως παραχωρήσεις φυτειών, οικοδομημένων χώρων, μονοτεμαχισμένων ιδιοκτησιών, περιπτώσεις δηλ. που έχουν ένα μόνο τεμάχιο σε όλο το αγρόκτημα 12. Η υποβολή αιτήσεων για συγκρότηση ομάδων συγκληρώσεως. 13. Η προετοιμασία της κλήρωσης 14. Η κλήρωση 15. Και συντάσσονται οι πίνακες κατά περιοχή και κατά αύξοντα αριθμό κληρώσεως με τον αντίστοιχο δικαιούχο και το δικαίωμα που έχει να λαμβάνει σε κάθε περιοχή. Στον πίνακα που παρουσιάζεται το σύνολο των εκούσιων και υποχρεωτικών αναδασμών στον ελληνικό χώρο από το έτος 1953 έως το έτος 2005 παρατηρείται ότι τα στρέμματα των εκούσιων αναδασμών είναι περισσότερα από αυτά των υποχρεωτικών. Το σύνολο των εκτελεσθέντων αναδασμών ανέρχεται σε 10.000.000στρέμματα έναντι των 40.000.000 καλλιεργούμενων της χώρας .Επομένως υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για τη συνέχεια του προγράμματος. Στην συνέχεια παρουσιάζεται για την περιοχή Σκούταρι Σερρών που πραγματοποιήθηκε υποχρεωτικός αναδασμός με σκοπό την αποπεράτωση αρδευτικού έργου, ο συγκριτικός πίνακας καθώς και η εισήγηση για την έγκριση διάθεσης συμπληρωματικής πίστωσης για τις δαπάνες του υποχρεωτικού αναδασμού. Η συνολική δαπάνη του έργου ανέρχεται στο ποσό των 171.900,00. Σε άλλες χώρες όπως στη Γερμανία ο στόχος του αναδασμού ξεπερνά τους στόχους της γεωργίας και της δασοκομίας καθώς περιλαμβάνει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για τη βελτίωση των αγροτικών δομών και τη διατήρηση του τοπίου λαμβάνοντας πάντα υπόψιν τις οικολογικές λειτουργίες των αγροτικών περιοχών. Στην Ισπανία, ο αναδασμός γης λειτουργεί ως λύση, στον περιορισμό της χρήσης μοντέρνων γεωργικών τεχνικών που κάνουν την αγροτική παραγωγή οικονομικά δυνατή, εξαιτίας της ύπαρξης μικρών αγροκτημάτων. Στη Φιλανδία η νέα διαδικασία αναδασμού γης έχει αυξήσει τη ζήτηση για αναδασμό γης και έχει μειώσει το μέγεθος των πλάνων αναδασμού γης. Ο αναδασμός στην Κύπρο ως τώρα εφαρμόζεται ως μια προσπάθεια για να περιοριστεί ο κατακερματισμός της γης και να βελτιωθεί η προβληματική κατοχή των δικαιωμάτων γης. Με σκοπό να εντοπίσουμε την διαδικασία κτηματογράφησης σε περιοχές που έχει πραγματοποιηθεί αναδασμός ή διανομή, παρουσιάσαμε τα δεδομένα, τον τρόπο εφαρμογής του κτηματολογίου και τα αποτελέσματα τέτοιων περιοχών. Τα κτηματολογικά διαγράμματα των περιοχών, δεν εμφάνιζαν ιδιαίτερες διαφορές με τα διαγράμματα των αναδασμών και διανομών των ίδιων περιοχών. Αυτό συνέβη γιατί τα κτηματολογικά διαγράμματα στηρίχθηκαν στα προϋπάρχοντα διαγράμματα των αναδασμών/ διανομών και με κατάλληλες τεχνικές που αναφέρονται λεπτομερώς, «κάθισαν» σχεδόν τέλεια το ένα πάνω στο άλλο διάγραμμα. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την εφαρμογή του αναδασμού, όπως λειτουργεί σήμερα, είναι ότι: 1. Δεν συνδυάζεται με υποχρεωτικό παράλληλο πρόγραμμα αναδιάρθρωσης καλλιεργειών 2. δεν συνδέεται από την αρχή με πρόγραμμα δημιουργίας ομαδικών συνεταιριστικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων 3. δεν λαμβάνονται από την αρχή μέτρα κατά της επανάληψης κατατμήσεων των αναδιανεμηθεισών ιδιοκτησιών 4. δεν εξετάζονται, ούτε λαμβάνονται υπόψη οι πραγματικές επαγγελματικές απασχολήσεις και ο τρόπος διαμονής των κυρίων (ιδιοκτητών) της αγροτικής ιδιοκτησίας, ώστε να ληφθούν μέτρα υπέρ των πραγματικών αυτοκαλλιεργητών 5. Και δεν υπάρχει δευτεροβάθμιο όργανο εξέτασης παραπόνων στις αποφάσεις της Επιτροπής Αναδασμού. Για να αρθούν οι παραλήψεις που διαπιστώθηκαν στη μέχρι τώρα εφαρμογή του αναδασμού ίσως χρειάζεται, να γίνει νέος νόμος που να προβλέπει: 1. Την κατάργηση του διαχωρισμού των αναδασμών σε εκούσιους και σε υποχρεωτικούς 2. την εξασφάλιση αληθινής λαϊκής συμμετοχής στις διαδικασίες του αναδασμού 3. η Επιτροπή Αναδασμού να γίνει πιο ευέλικτη με μείωση του αριθμού των μελών της 4. τη δημιουργία δευτεροβάθμιας τριμελούς επιτροπής εξέτασης ενστάσεων σε τυχόν εμμονή των δικαιούχων σε αιτήματα τους που απορρίφθηκαν πρωτόδικα 5. την αύξηση της μέσης ιδιοκτησίας των αυτοκαλλιεργητών με την καθιέρωση κατάλληλων θεσμικών μέτρων 6. το συνδυασμό του αναδασμού με προγραμματισμό των καλλιεργειών 7. την εκτέλεση τέλος του αναδασμού μέσα από τις διαδικασίες του Ενιαίου Εθνικού Κτηματολογίου. Τα προβλήματα και οι προτάσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω αφορούν κυρίως νομικά θέματα στη διαδικασία του αναδασμού. Όσον αφορά το τεχνικό μέρος τα προβλήματα που υπάρχουν σχετίζονται με την μη ύπαρξη ορόσημων και αρχείου συντεταγμένων των άκρων των γεωτεμαχίων οπότε δεν μπορεί να γίνει έλεγχος. Συνεπώς κρίνεται απαραίτητη η δημιουργία ενός αρχείου συντεταγμένων με την μετατροπή αυτών από HATT σε ΕΓΣΑ 87 σαρώνοντας τα διαγράμματα των παλαιών αναδασμών Συνοψίζοντας ,το εργαλείο του αναδασμού στην Ελλάδα ,θα πρέπει να ακολουθεί το ρεύμα που κυριαρχεί στην Ευρώπη. Στόχος του αναδασμού κρίνεται απαραίτητο να είναι η υποστήριξη της προσπάθειας για την ανάπτυξη της αγροτικής γης ,τη δημιουργία ανταγωνιστικής γεωργίας στην περιοχή ,τη μείωση της αυξανόμενης ανισότητας μεταξύ αστικών περιοχών και αγροτικής γης λόγω του φαινομένου της αστικοποίησης και τη βελτίωση της ποιότητας της αγροτικής γης μέσω βελτιώσεων στη αγροτική παραγωγή την απασχόληση, τις υποδομές το περιβάλλον και την βελτίωση του στεγαστικού θέματος.

The topic of the present thesis is “The Land Consolidations in Greece- Suitability Investigation of the Consolidation/Distribution of Land Diagrams for the National Cadastre”. The aim of the thesis is the presentation of the present situation in Greece as far as the Legal regulation that govern consolidations is concerned, the statement of facts for the completed consolidations of the last 50 years, as well as the comparison of the present diagrams from the Consolidation-Distribution studies of the Ministry of Agriculture and Food to the cadastre diagrams of the corresponding areas and the real condition of the land. The land consolidation is a tool for the confrontation of the problem of small allotment. The problem of the small allotment is basically defined by two dynamic elements: the progress of technology and the changing meaning of social justice. The problem of small allotment in the frame of the Greek agriculture brings out the three following basic weaknesses: the small size and the splitting up, the lack of horizontal and vertical organization and the low level of technical efficiency. In brief, the procedures and the stages of land consolidation as well as the duties of the executors are: 1. The definition of the not included in the consolidation partial places of the redistributable area, such as barren land, 2. The full imprinting of the properties and the partial imprinting in cases of farms that come from agricultural restitution, 3. The compilation in the office of the diagrams and the cadastre boards, 4. The qualitative classification of the parcels, 5. The publication of the qualitative classification by the Land Consolidation Committee for the objection raising within 10 days time, 6. The publication of the diagrams and cadastre boards by the Land Consolidation Committee for 20 days, 7. The definition of the distribution areas, 8. The study of the road network and other similar projects, 9. The way of arrangement of the new land status, 10. The transfers of rights from area to area 11. The allotment without draw of plantations, constructed areas, single plots, i.e. cases in which there is only one plot in the whole farm, 12. The submission of applications for the recruitment of draw teams, 13. The preparation of the draw, 14. The draw, 15. And then the boards of each area are constructed and according to the serial number of the draw with the corresponding beneficiary and the benefit they are to receive in each area. On the board that presents the sum of the voluntary and the compulsory consolidations in Greece from 1953 to 2005 it can be observed that the stremmas of voluntary consolidations are more than those of the compulsory ones. The sum of the completed consolidations is up to 10,000,000 stremmas of the 40,000,000 cultivated stremmas of the country. Therefore, there are great possibilities for the continuation of the program. Next, it is presented for the area of Skoutari of Serres, where there was compulsory consolidation aiming to the completion of irrigation construction, the comparative board as well as the preamble for the approval of distribution of supplementing appropriation for the expenses of the compulsory consolidation. The total expense of the work is up to 171.900,00. In other countries, such as Germany, the aim of land consolidation exceeds the aims of agriculture and forestry as it includes all the necessary measures for the improvement of the agricultural frameworks and the conservation of the landscape, always taking into consideration the ecological functions of the agricultural areas. In Spain the land consolidation functions as a solution to the confinement of the use of modern agricultural techniques that make the agricultural production financially possible, due to the existence of small farms. In Finland the new process of land consolidation has increased the demand of land consolidation and has decreased the extent of the land consolidation plans. The land consolidation in Cyprus has so far been applied as an effort to confine the land fragmentation and improve the problematic holdings of land rights. In order to identify the process of land mapping in areas where consolidation or distribution was made, we presented the data, the way of processing cadastre and the results in such areas. The cadastre diagrams did not appear to have particular differences compared to the diagrams of consolidation and distribution of the same areas. That happened due to the fact that the cadastre diagrams were based on the already existed diagrams of the consolidations and distributions and the proper techniques that are mentioned in detail, they “sat” almost perfectly the one diagram on the other. The assumptions that can be made from the application of consolidation, as it functions today, are that: 1. It is not combined with a simultaneous compulsory program of agricultural restructuring 2. it is not connected from the beginning to the program of creation of co-operative agricultural utilization 3. measures against the repetition of splitting-up of the redistributed holdings are not taken from the very beginning 4. the real professional occupations and the way of living of the main land holders are neither examined nor taken into consideration so as to take measures in favor of the real farmers 5. and there is no secondary body examining the complaints about the decisions of the Consolidation Committee. So as to remove the obstacles that were observed in the process of consolidation so far, it is probably essential to pass a new law that would prescribe: 1. The banning of the division of the consolidation into compulsory and voluntary 2. the assurance that there will be real public participation in the processes of consolidation 3. the Consolidation Committee should be more flexible by reducing the number of its members 4. the creation of secondary committee of three members examining objections in potential persistence of the holders in demands that had initially been overruled 5. the increase of the average property of farmers with the establishment of proper institutional measures 6. the combination of the consolidation with the programming of agriculture 7. finally, the execution of the consolidation through the processes of the National Cadastre The problems and the suggestions that were mentioned above are mainly concerned with legal issues in the process of distribution. As far as the technical part is concerned, the problems that exist have to do with the absence of landmarks and files of coordinates of the ends of the farms, so checking is difficult. Consequently, the creation of files of coordinates with their conversion from HATT to EGSA 87 scanning the diagrams of the old consolidations is essential. In conclusion, consolidation in Greece should follow the trend that there is in Europe. The aim of the consolidation should definitely be the support to the attempts for the development of land, the creation of competitive agriculture in the area, the reduction of the continuing inequality between urban and rural areas because of the urbanization, and the improvement of the quality of the agricultural land through the improvements in the agricultural production, the occupation, the framework, the environment and the improvement of the housing problem.