Εκτίμηση της προθυμίας πληρωμής των κατοίκων του Μετσόβου (WTP) για τη διατήρηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού

Abstract

Γενικότερος συλλογιστικός στόχος της παρούσας έρευνας είναι να αναδειχθεί ο διακριτός ρόλος της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού του Μετσόβου, ως πολιτισμικού αγαθού, στο υφιστάμενο μοντέλο ανάπτυξης της περιοχής. Αντικείμενο υπήρξε η εκτίμηση της προθυμίας πληρωμής (WTP) των κατοίκων του οικισμού του Μετσόβου για τη διατήρηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και ειδικότερος στόχος να αποσαφηνιστεί η γνώμη και η στάση του σύγχρονου κατοίκου, απέναντι σε αυτή. Σκοπός της έρευνας είναι να αποτιμηθεί η αξία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού, υπό το πρίσμα και τις αναλυτικές τεχνικές του κλάδου της περιβαλλοντικής οικονομίας , όπως αυτή διαμορφώνεται σύμφωνα με τις απόψεις και τις επιλογές των ίδιων των κατοίκων του οικισμού. Ειδικότερα, έγινε χρήση της Μεθόδου Υποθετικής Αξιολόγησης (Contingent Valuation Method-CVM) σύμφωνα με την οποία διατυπώθηκε ένα υποθετικό σενάριο περί ίδρυσης φορέα διαχείρισης της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού, ώστε να αναλυθεί η προθυμία πληρωμής και το ύψος των ποσών που είναι διατεθειμένοι, έστω και υποθετικά, να καταβάλλουν οι κάτοικοι για την ενίσχυση του έργου του. Για το σκοπό αυτό, συγκεντρώθηκαν 263 ερωτηματολόγια κατόπιν απλής τυχαίας δειγματοληψίας στα νοικοκυριά του Μετσόβου, όπου μεταξύ των άλλων οι κάτοικοι κλήθηκαν να εκφράσουν και τις γενικότερες απόψεις τους σε θέματα που άπτονται της παραδοσιακή φυσιογνωμίας του οικισμού. Ο μέσος κάτοικος θεωρεί πως είναι σημαντικό να διατηρηθεί η ελληνική παραδοσιακή αρχιτεκτονική για λόγους κληρονομιάς, ενώ θεωρεί πως το Μέτσοβο παρουσιάζει ελάχιστα στοιχεία αλλοίωσης κυρίως από το κτίσιμο των νέων κτιρίων που δε μοιάζουν με τα παραδοσιακά. Ως επί το πλείστον θεωρείται πως το Π.Δ. προστασίας του οικισμού (Ν. 1975) είναι αποτελεσματικό (50%), αλλά σημαντικό είναι και το ποσοστό εκείνων (46%) οι οποίοι θα προτιμούσαν η νομοθεσία να είναι αυστηρότερη, έστω και αν αυτό μεταφράζεται σε επιπλέον κόστος για τους ίδιους. Το ποσοστιαίο επιπλέον κόστος κατασκευής παραδοσιακής κατοικίας στο Μέτσοβο υπερεκτιμάται μέχρι και στο 5πλάσιο από το πραγματικό, αλλά παρόλα αυτά ο μέσος κάτοικος είναι διατεθειμένος να κάνει χρήση της πέτρας και του ξύλου, αν δεν το επέβαλε η νομοθεσία, εξίσου για λόγους αισθητικής και παράδοσης. Η διατήρηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής θεωρείται από τη συντριπτική πλειοψηφία των νοικοκυριών, πως επιφέρει οικονομικά οφέλη για τους κατοίκους και για αυτό το 47% είναι διατεθειμένα να πληρώσουν σε υποθετικό φορέα διατήρησης της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής κατά μέσο όρο 200 € για την ενίσχυση του έργου του. Η δε συνολική αξία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του οικισμού αποτιμήθηκε με την μέθοδο CVM σε 92.000 €. Η αξία αυτή είναι πιθανότατα υψηλότερη, αν ληφθεί υπόψη το υψηλό ποσοστό των αρνήσεων «διαμαρτυρίας».

The aim of the present research thesis is the emersion of the vernacular architecture discrete role in the existing pattern of development in Metsovo region, while vernacular architecture is considering as an element of cultural heritage to be preserved. The purpose of the research is to estimate the willingness to pay (WTP) of Metsovo residents in order to preserve the vernacular architecture and more particularly to clarify the residents opinion and attitude towards the traditional aspects of the village.In order to archive this purpose, the Contingent Valuation Method (CVM) is used, making the scenario of founding a management authority for the protection of the vernacular architecture. According to this scenario the willingness to pay as well as the amounts to be payed by the residents to support his work are investigated.Thus, 263 questionnaires were collected by simple random sampling of households in Metsovo during the period June-July 2009; where -among other questions- the residents were asked to express their general opinion and points of view concerning the traditional character of the village.The average resident believes that it is important to protect the traditional Greek architecture an element of cultural heritage, as well as that there is little evidence of deterioration in Metsovo, mainly due to new buildings which do not resemble to the traditional patterns. In the majority, the inhabitants consider that the legislation for the settlement preservation is effective (50%), but also a considerable percentage (46%) would prefer a stricter law to be existed, even if this would lead to extra costs for them. However, the percentage of the construction costs of a traditional house in Metsovo is overestimated up to 5 times compared to the actual ones. Nevertheless, the average resident is willing to use stone and wood as building materials for aesthetic or traditional reasons, even if this is not imposed by the law. Additionally, the vast majority of households considers that the maintenance of the traditional character of the village results to economic benefits for the residents, so that the 47% of them are willing to pay an average amount of 200 € to support the actions of an hypothetical management authority for the preservation of the vernacular architecture. The total value of the traditional architecture of the settlement was estimated to 92.000 € using the CVM method. This value is probably higher, taking into account the high rate of "protest" denials.