Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: αποτίμηση εξωτερικού κόστους και οφέλους

Abstract

Το ελληνικό ενεργειακό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελείται από τη χρήση στερεών καυσίμων (κυρίως λιγνίτης), πετρελαίου, φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ο λιγνίτης κατέχει το υψηλότερο ποσοστό, ενώ η συνεισφορά των ΑΠΕ παρουσιάζει σημαντική αύξηση (στο τέλος του 2007 ήταν της τάξεως του 5%). Ο λιγνίτης αποτελεί το μόνο αξιόλογο εγχώριο καύσιμο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Τα αποθέματά του παρουσιάζουν αξιοσημείωτη γεωγραφική εξάπλωση στον ελληνικό χώρο (Δυτική Μακεδονία, Μεγαλόπολη, Δράμα, Ελασσόνα). Ο συνολικός αριθμός των ενεργειακά εκμεταλλεύσιμων αποθεμάτων ανέρχεται στους 3,2 δις. τόνους και με βάση τον προγραμματισμένο ρυθμό κατανάλωσης επαρκούν για τα επόμενα 50 χρόνια. Οι κυριότεροι τομείς των ΑΠΕ αφορούν κυρίως συστήματα αιολικά, φωτοβολταϊκά, ηλιακά θερμικά, υδροηλεκτρικά, βιομάζας και γεωθερμικά. Τα κλιματικά και γεωμορφολογικά δεδομένα της Ελλάδας την καθιστούν από τις πιο ευνοημένες περιοχές του πλανήτη για την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, που προκύπτουν από την ηλεκτροπαραγωγή, οι ΑΠΕ εμφανίζονται ως οι καθαρότερες τεχνολογίες. Αντίθετα η καύση λιγνίτη έχει σημαντική συνεισφορά στην εκπομπή αέριων ρύπων. Όσον αφορά τις κοινωνικές επιπτώσεις (απασχόληση) που απορρέουν από την ηλεκτροπαραγωγή, η χρήση ΑΠΕ δημιουργεί τα περισσότερα εργατοέτη ανά τεχνολογία σε σχέση με τη χρήση συμβατικών καυσίμων. Εξετάζοντας, όμως, το συνολικό κόστος παραγωγής ενέργειας, από το πρόγραμμα CASES του ΕΜΠ, και σύμφωνα με τις παραδοχές που έχουν γίνει στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, προκύπτει ότι η χρήση λιγνίτη είναι η πιο συμφέρουσα οικονομικά μορφή ενέργειας. Αυτό οφείλεται στον υψηλό συντελεστής φόρτισης του λιγνίτη, γεγονός που τον καθιστά το κύριο καύσιμο ηλεκτροπαραγωγής της χώρας για τα επόμενα χρόνια.

The Greek electrical energy production system consists of the use of fossil fuel (mainly lignite), oil, natural gas and Renewable Energy Sources. The lignite stands with the highest percentage, however, the Renewable Energy Sources contribution shows a very important increase (in the end of 2007, the percentage was 5%). The lignite is the only significat domestic fuel that serves electrical energy production purposes. The geographical spread of its deposits in Greece is remarkable (West Macedonia, Megalopoli, Drama, Elassona). The reserves that could be exploited are estimated to be 2,3 billion tones, which according to the scheduled consumption rate, are sufficient for the next 50 years. Wind power, photovoltaics, solar thermal, hydropower, biomass and geothermal systems are the main categories of the Renewable Energy Sources. The climatic conditions and the geomorphological characteristics of Greece, make the country one of the most suitable areas in the whole world to develop Renewable Energy Sources. Taking into consideration the environmental impact that derives from the electricity production, the Renewable Energy Sources stand as the most sustainable technologies. On the contrary, the lignite combustion contributes to a great extend to the emission of gas pollutants. Concerning the social effects (employment) that derive from the electricity production, the Renewable Energy Sources use brings the most man years per technology, compared with the conventional fuels. Nevertheless, examining the total energy production cost from the N.T.U.A. ‘CASES’ programme and in accordance with the acknowledgements that have been made in the specific programme, it comes along that the most profitable (economically) energy type comes from the lignite use. This point derives from the high capacity value of the lignite, a fact that sets it as the main energy producing fuel of the country for the following years.