Διερεύνηση προοπτικών οδικής τιμολόγησης στην Αθήνα

Abstract

Η οδική τιμολόγηση και η τιμολόγηση της συμφόρησης αποτελούν μηχανισμούς στον τομέα των μεταφορών που έχουν ως σκοπό να περιορίσουν την αλόγιστη χρήση των οχημάτων. Με αυτόν τον τρόπο διάφορες ανεπιθύμητες επιπτώσεις ή κοινωνικά κόστη που προκύπτουν από την κυκλοφορία των οχημάτων μπορούν να μειωθούν. Στο πλαίσιο της εργασίας αυτής περιγράφονται και αναλύονται μερικά από τα ήδη εφαρμοσμένα σχέδια οδικής τιμολόγησης, δίνοντας έμφαση στην εμπειρία του Λονδίνου και της Στοκχόλμης. Τα μαθήματα από τη διεθνή εμπειρία συνοψίζονται και συμβάλουν στη συζήτηση σχετικά με την πιθανή εφαρμογή ενός σχεδίου οδικής τιμολόγησης στην Αθήνα, στην Ελλάδα. Τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα και προβλήματα για το μεταφορικό σύστημα της Αθήνας περιγράφονται και αξιολογείται η δυνατότητα εφαρμογής της οδικής τιμολόγησης στην πόλη. Παρουσιάζεται μια ανάλυση σε επίπεδο προμελέτης των βασικών ζητημάτων, των απαραίτητων προϋποθέσεων και των πιθανών επιλογών που συνδέονται με την εφαρμογή ενός αστικού σχεδίου τιμολόγησης στη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας. Πέρα από τις προτάσεις που προέκυψαν από την ανάλυση αυτή, η έρευνα βασίζεται επίσης σε μια σειρά «πρόσωπο με πρόσωπο» συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν με κάποιους ειδικούς. Συμπερασματικά, προκύπτει ότι υπάρχουν διάφορα σοβαρά εμπόδια όπως η έλλειψη χώρου, οι ανεπαρκείς δημόσιες συγκοινωνίες, η παράνομη στάθμευση και η κοινωνική αποδοχή που καθιστούν δύσκολη την επιτυχή λειτουργία του μέτρου στην Αθήνα. Αυτό δείχνει ότι υπάρχουν πιο άμεσοι και εύκολοι τρόποι για την αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Ωστόσο, μελλοντικά τα αστικά διόδια μπορούν να αποτελούν μια χρήσιμη εναλλακτική λύση στα μέτρα των αρχών οδεύοντας προς την κατεύθυνση μιας βιώσιμης κινητικότητας.

Road and congestion pricing refer to a range of transportation policies designed to curb excessive vehicle use. In this way, adverse unfavorable impacts or negative externalities of transportation can be diminished. A few of implemented road pricing schemes are presented and reviewed in this research, focusing in experience of London and Stockholm. Lessons from the international experience are concluded and are used to contribute to the discussion regarding a potential road pricing scheme in Athens, Greece. The paper illustrates the main features and problems of transportation in Athens and evaluates the applicability of road pricing in this city. It is presented a preliminary analysis of the key issues, required conditions and options associated with implementing an urban pricing scheme in the Athens metropolitan area. As well as the primary documentation from our proposals, the paper also draws upon a series of face-to-face interviews that were undertaken with key experts. The results of the study suggest that there are several serious obstacles such as scarcity of land, inadequate public transport, illegal parking and social acceptability to run a successful road pricing operation in Athens. This indicates that there are more direct instruments to address traffic congestion. However, in the future urban tolls may provide the government with a useful alternative tool moving towards an eventual sustainable transportation system.